سلفي‌گري راهي به سرزمين
اعتزال و تشيع ندارد
زيديه، بستر تشيع در يمن
دكتر حسن انصاري استاد شيعه‌شناسي و تاريخ اسلام در دانشگاه پرينستون امريكا در اظهاراتي به تحليل اوضاع يمن، اقدامات عربستان سعودي و ايدئولوژي وهابيت در اين كشور پرداخت. او با عنايت به پيشينه‌هاي تاريخي و تمدني يمن از سويي و گرايش‌هاي سلفي - تكفيري سعودي‌ها از سوي ديگر بر اين باور است كه دولت سعودي نمي‌تواند در كشور يمن، آينده‌اي داشته باشد. تحليل دكتر حسن انصاري در اين راستا را مي‌توانيد در ذيل بخوانيد.
يمن پس از اسلام
يمن بعد از اسلام سهم مهمي در فرهنگ و تمدن اسلامي داشته و دارد. بسياري از صحابه و تابعين و علماي صدر اول از مفسران و فقيهان و محدثان از يمن بوده‌اند. در يمن البته مذاهب مختلف فقهي و كلامي همواره حضور داشته، از مذهب شافعي كه هم اكنون نيز در جنوب يمن مذهب فقهي غالب است تا مكتب اشعري. با اين وصف فرهنگ مذهبي و فكري و تمدني يمن را بايد در زيديه يمن جست‌وجو كرد. دولتي كه الهادي الي الحق يحيي بن الحسين در يمن پايه‌گذاري كرد بيش از هزار سال دوام آورد، گاه در كل يمن و گاه در صنعا يا برخي نقاط ديگر يمن.
يمن پس از تصرف عثماني‌ها
بعد از آنكه عثماني‌ها يمن را تصرف كردند اتحاد دوباره يمن مرهون زيدي‌ها بود. زيديه تنها يك مكتب فقهي و مذهبي نيست.
زيديه بستر تشيع در يمن است و فرهنگ شيعي يمن، سابقه‌اش حتي از دولت زيدي هم بيشتر است.
زيديه يك مكتب فكري و فرهنگي است؛ فرهنگي شيعي و تفكري بر پايه خردگرايي معتزلي و شيعي.
نقش علماي زيدي در يمن
عمده فرهنگ مكتوب يمن بعد از اسلام مرهون علماي زيدي آنجا است. اصلا يمن را نمي‌توان بدون اين فرهنگ شناخت. مدارس، آموزشگاه‌ها، سنت‌هاي آموزشي، ادبيات مكتوب و شفاهي و فرهنگ عمومي يمن يا از زيديه يا متاثر از زيديه است.
حتي شافعيان يمن هم از زيديه تاثير گرفته‌اند؛ بخشي مهم از فرهنگ شافعي در يمن و جنوب آن مرهون علماي سادات و اشراف است كه با فرهنگ شيعي و صوفيانه پيوند خورده. اسماعيليان در يمن هم كه معلوم است شيعي‌اند و بخشي از فرهنگ اين كشورند.
وهابيت و يمن
عربستان سعودي و وهابيت همواره در دوران كوتاه شكل‌گيري هويت سياسي دولت نوپاي سعودي مخالف اين وضع در يمن بوده و دست‌كم از نقطه‌نظر فرهنگي نمي‌تواند فرهنگ شيعي و معتزلي يمن كه بن‌مايه‌اش با وهابيت و تفكر سلفي‌گري و غيرمعتزلي مخالف است را تحمل كند. گاه البته در دهه‌هاي مياني سده بيستم عربستان از دولت امامت در يمن به دلايل سياسي گذرا حمايت مي‌كرد اما همه همت فرهنگي و فكري خود را هميشه براي رد و سركوب و پايان دادن به تفكر شيعي و معتزلي زيدي در يمن مصروف داشته است. در همين جنگ كنوني عليه يمن شاهديم كه چگونه فرهنگ و ميراث فرهنگي و كتابخانه‌ها و آثار باستاني و قديم يمن حاقدانه ويران شد.
تلاش سعودي‌ها در يمن قبل از جنگ
قبل از اين جنگ، سعودي‌ها با تجهيز و سرمايه‌گذاري در يمن و حتي در شهر صعده تلاش مي‌كردند تفكر سلفي خردسوز خود را جاي تفكر معتزلي و زيدي شيعي تبليغ كنند. صدها كتاب عليه زيديه منتشر مي‌كردند و مدارسي در شيعي‌ترين نقاط يمن براي تبليغ سلفي‌گري و وهابيت برپا كردند و داعيه‌ها و مبلغان آنها فرهنگ طايفه‌گري و تفرقه‌برانگيزي مذهبي و تكفيري و تفسيقي و ضد شيعي خود را از طرق مختلف در يمن پمپاژ مي‌كردند.
عربستان چه بخواهد و چه نخواهد يمن با فرهنگ زيدي و ميراث معتزلي و شيعي و زيدي خود را شناخته است. هزار سال تاريخ و فرهنگ اين كشور را نمي‌توان با تخريب و كشتار پايان داد يا ناديده گرفت. سلفي‌گري راهي به سرزمين اعتزال و تشيع ندارد.