يادي از ابوجهاد
پدر انقلاب مسلحانه در فلسطين
محمود فاضلي
شهيد خليل الوزير مشهور به ابوجهاد اولين كسي بود كه عمليات مسلحانه را عليه رژيم صهيونيستي پايه‌گذاري كرد و مسوول اصلي عمليات جنبش فتح در اراضي اشغالي بود. او چنان عرصه را بر اسراييل تنگ كرده و سبب هراس اين رژيم شده بود كه عوامل موساد در عمليات گسترده‌اي او را در محل اقامتش در تونس به شهادت رساندند. بر اساس منابع اسراييلي، اين رژيم حدود 700 نفر را براي انجام عمليات ترور به كار گرفته بود.
ابوجهاد بيش از هر شخص ديگري در فتح و ساف به هدايت مبارزه به كرانه باختري و نوار غزه اعتقاد داشت و شبكه‌هاي ارتباطي مهمي را بين مبارزان ساكن اين مناطق و گروه‌هاي مقاومت فلسطيني برقرار كرده بود. او رهبر سازمان فلسطيني سپتامبر سياه نيز بود، سازماني كه پس از قتلعام فلسطينيان در اردن در سال 1970م به وجود آمد. ترور نخستوزير اردن در سال 1971 و گروگانگيري و قتل ورزشكاران اسراييلي در المپيك 1972مونيخ نيز به دست همين سازمان انجام شد. ابوجهاد علاوه بر آن، فرماندهي ده‌ها عمليات چريكي پرتلفات عليه نيروهاي اسراييل را در دهه هفتاد برعهده داشت. پس از شكست فتح در جريان جنگ لبنان 1982 از اسراييل ناچار به نقل مكان به تونس شد. تلاش‌هاي او نقش زيادي در آغاز انتفاضه 1987 داشت.
ابوجهاد به عنوان سياست‌مدار و تئوريسين نظامي فلسطيني شناخته مي‌شد و از بنيان‌گذاران جنبش فتح، عضو كميته مركزي اين سازمان و فرمانده العاصفه شاخه نظامي فتح بود. ابوجهاد در دوران فعاليت خود در جنبش فتح همواره گرايشات اسلامي داشت و برخلاف جو حاكم آن زمان كه نوع مبارزان عرب داراي گرايشات چپ بودند او از گرايش اسلامي دفاع مي‌كرد و در طيف ميانه‌رو فتح قرار مي‌گرفت. نظريه او كه آن را «انقلاب آزاديبخش مردمي» مي‌ناميد بر مبناي قيام مردم ساكن سرزمين‌هاي اشغال‌شده
استوار بود.
اسراييل از ساليان قبل، قصد ترور ابوجهاد را داشت. در سال 1978 بمبي به قصد ترور او در مسير عبور اتومبيلش منفجر شد كه او از اين سوء قصد جان سالم به در برد. ابوجهاد پس از حمله نيروهاي رژيم صهيونيستي به لبنان در سال 1982 به تونس رفت. ترور او از جمله عمليات‌هاي سري و برون‌مرزي رژيم صهيونيستي بود كه همواره بايد گروه عامل در اين عمليات به صورت محرمانه باقي بماند اما گفته مي‌شود در پي رقابتي كه بين گروه‌هاي اطلاعاتي موساد رخ داد، نام و مشخصات عامل اين عمليات افشا شد.
در 16 آوريل 1988 در عمليات موساد 26 نظامي اسراييلي در خيابان‌هاي تونس حضور يافتند. اعضاي تيم ترور كه در 500 متري منزل ابوجهاد پياده شده بودند، به سمت هدف تعيين‌شده حركت كردند و برخي از آنها خود را به شكل گردشگران خارجي درآورده بودند. رياست اين گروه و يكي از اعضاي تيم كه خود را به شكل زن درآورده بود، به سمت خودروي باديگارد خارجي ابوجهاد حركت كرده و اقدام به تيراندازي به سمت او كردند و سپس به بقيه اعضاي تيم دستور حمله به داخل ويلاي محل سكونت ابوجهاد و خانواده‌اش را صادر كرده و ابوجهاد را در مقابل ديدگان همسرش هدف رگبار 80 گلوله قرار دادند.
شهادت او اگرچه براي حركت مقاومت ضربه سختي بود اما ديگر بار چهره حقيقي اسراييل را در برابر چشمان جهانيان افشا كرد. ابوجهاد از چهره‌هاي تاثيرگذار جنبش آزاديبخش فلسطين بود و مي‌توانست تصميمات تاريخي اتخاذ كند، بنابراين ترور او به دليل شكست اسراييل براي مقابله با انتفاضه اول فلسطين كه وارد سال دوم خود شده بود، صورت گرفت.
ابوجهاد پيش از وقوع انقلاب اسلامي 1357 با تعدادي از مبارزين ايراني ارتباط نزديكي داشت. ابراهيم يزدي ديدار خود با ابوجهاد را چنين به ياد مي‌آورد: «با ابوجهاد مرد شماره 2 ساف در اردوگاه صبرا و شتيلا ديدار كرديم. ابوجهاد فرمانده نيروهاي مسلح فلسطيني و مرد بسيار متدين و مقيد و در عين حال بسيار متواضع و فروتن بود. با او از هر دري سخن
گفتيم.
از روابط ميان گروه‌هاي مختلف فلسطين، مسيحيان و مسلمانان از يك طرف و ماركسيست‌ها و متدينين (مسلمان و مسيحي) صحبت به ميان آمد.» محسن نجات حسيني از مبارزين پيش از انقلاب اسلامي نيز در خاطراتش بارها از ابوجهاد ياد كرده است، چنين مي‌گويد: «ابوجهاد، مسوول بخش عملياتي انقلاب فلسطين در نگرشي بر عملكرد مبارزان ايراني، عمل خودكشي افراد مبارز را نوعي ضعف تشكيلاتي مي‌دانست. او معتقد بود كه داشتن زنداني سياسي سندي افشاگرانه عليه دشمن است. ضمن اينكه نيروي انساني تشكيلات نيز باقي مي‌ماند.»