بر اساس پيگيري‌هاي «اعتماد»؛ جست‌وجوها ادامه دارد
و هر ساعت بر آمار قربانيان ريزش برج آبادان اضافه مي‌شود
مجلس عزا در متروپل
برادر يكي از مفقودشدگان: برادرم در طبقه پنجم اين برج مشغول به كار بود كه فرو ريخت
بهاره شبانكارئيان
۲ خرداد ماه سال ۱۴۰۱. ساعت ۱۲ و ۳۰ دقيقه ظهر. آبادان؛ خيابان اميري… (صداي شيون و زاري گوش اخبار را پر كرد)
…اين چه كسي است كه بر ساخته‌اش مويه مي‌كنند؟
«حسين عبدالباقي»؛ متهم اصلي، مالك و پيمانكار برج «متروپل»؛ از همان فرو افتاد كه ساخت…
دو روز پيش ناگهان حادثه «پلاسكو» به شكل ديگري تكرار شد و اين‌بار «متروپل» فرو ريخت. زلزله نبود، آوار بود. آن هم بر سر اهالي خيابان اميري در آبادان. اين ساختمان ۱۰ طبقه با بي‌رحمي هر چه تمام‌تر بر سر افرادي كه آنجا دست به سر و روي اين ساختمان كشيده و سبب شده بودند كه بالا برود و رشد كند، خراب شد و متروپل تبديل به مجلس عزايي شد كه اهالي آبادان به حالش گريه كردند.
دو عنصر باد و خاك با يك تصميم اشتباه همراه شد تا اين حادثه‌اي كه از قبل توسط سازمان نظام مهندسي آبادان پيش‌بيني شده بود به وقوع بپيوندد. ساختمان كه فرو ريخت تازه لحظه‌اي بود كه اكثر مردم آبادان و برخي مسوولان ذي‌ربط به واقعه پي بردند. واكنش‌ها و خشم مردم به قدري شديد بود كه شهردار آبادان به محض ورود در صحنه مورد ضرب و شتم قرار گرفت و حالا هم جزو ۱۰ نفر از افرادي است كه در بازداشت به سر مي‌برد. دو شهردار سابق و تعدادي از كاركنان شهرداري و ناظران اين پروژه نيز بازداشت شدند. دادستان خوزستان پس از اين حادثه دستور بازداشت متخلفان و مسببان را صادر كرد. حسين عبدالباقي؛ پيمانكار و مالك متروپل بايد بازداشت مي‌شد، اما ناگهان وقتي گروه امداد و نجات در حال جست‌وجوي افراد در زير آوار بودند، جسد او را بيرون كشيدند. هر چند در لحظه اول انتشار خبر اعلام كردند كه پيمانكار و مالك دستگير شده اما جسدي كه عنوان كردند مربوط به حسين عبدالباقي است هويتش در همان ابتدا مشخص نبوده ولي پزشكي قانوني هويت جسد را حسين عبدالباقي اعلام كرد. گفته شده است متروپل تنها ساختماني نبوده كه عبدالباقي در آبادان ساخته است. سازمان نظام مهندسي در خوزستان نيز در ابن باره اعلام كرد كه نظير ساختمان متروپل در آبادان زياد است.در لحظه نخست اين حادثه آمار كشته‌شدگان ۳ نفر اعلام شد، اما رفته‌رفته آمار قربانيان اين حادثه سياه كه مردم آبادان را عزادار كرد بيشتر و بيشتر شد. تعداد مصدومان هم همين طور. حالا با گذشت دو روز از اين رويداد تلخ و تا لحظه تنظيم اين گزارش تعداد كشته‌شدگان به ۱۱ نفر رسيده و تعداد مصدومان از ۲۸ نفر به ۳۹ نفر رسيده است. ولي اين پايان ماجرا نيست و آمار اعلامي از قربانيان و مصدومان ادامه خواهد داشت… البته بر اساس گزارش‌هاي رسيده از سوي برخي اهالي آبادان اينترنت در اين شهرستان قطع شده و اين خود مشكلي است تا رسانه‌ها از آمار مربوط به قربانيان و مصدومان متروپل محروم بمانند.
ويراني كه من ديدم، اميدي به زنده ماندن مفقودشدگان ندارم
خانواده‌هاي مفقودشدگان حالا ديگر چشم‌هاي‌شان به اين آسمانخراش از پايين به بالا نيست، از بالا به پايين نگاه مي‌كنند و در ميان آوار و خاك اين ساختمان چشم به راه زميني دوخته‌اند كه جسم بي‌جان بلعيده شده يكي از اعضاي خانواده‌شان را پس بدهد. صداي همهمه و فرياد از آن سوي خط به گوش مي‌رسد. برادر «كاظم منصوري»؛ است يكي از مفقودشدگان. پريشان است و به «اعتماد» در خصوص روز حادثه مي‌گويد: «والا برادر بزرگم زير آوار مانده. با آقاي عبدالباقي كار مي‌كرد. كارگرش بود. وقتي به صحنه حادثه رسيدم، ديدم همكارانش گوشه‌اي نشستند و گريه مي‌كنند. از آنها كه جويا شدم گفتند چون طبقه پايين ساختمان بودند بلافاصله فرار كردند. برادرم در طبقه پنجم اين برج مشغول به كار بود كه فرو ريخت. ۵ سال بود كه براي اين ساختمان زحمت مي‌كشيد. دخترش ۸ سال دارد و پسرش سه ماهه است.» او در ادامه مي‌گويد: «امداد و نجات وارد عمل شده اما عمليات فعلا فقط روي ورودي ساختمان تمركز پيدا كرده و هنوز داخل ساختمان نشده‌اند. از همكارانش شنيدم بالاي ۸۰ نفر در داخل ساختمان مشغول كار بودند. از گروه عمليات نجات پرسيدم مي‌گويند اگر آوار داخل ساختمان را زير و رو كنند نصف ديگر ساختمان هم فرو مي‌ريزد. حقيقت من خودم كارمند پالايشگاه هستم كلاه و لباس مخصوص دارم. روز حادثه كلاه و لباسم را آماده كردم و اجازه ورود به ساختمان را گرفتم و تا جايي كه مي‌توانستم وارد ساختمان شدم آن ويراني كه من ديدم اميدي به زنده بودن برادرم ندارم. نه تنها اميدي به زنده ماندن كاظم ندارم، بلكه اميدي به زنده ماندن افرادي كه زير آوار مانده‌اند هم ندارم. شما حساب كن 10 سقف روي هم و هر سقف نزديك ۵۰ تن بتن است. افرادي كه بيرون كشيدند و جزو مصدومان حادثه بودند اصلا داخل ساختمان نبودند و اطراف ساختمان حضور داشتند، اما اگر آمار افرادي كه داخل ساختمان بودند مثل برادر من كه الان هم جزو مفقودشدگان است را اعلام كنند، آمار بالايي خواهد بود.»
گروه اجتماعي| در دومين روز از حادثه تلخ ريزش بخشي از ساختمان 10 طبقه متروپل در شهر آبادان در حالي كه به گفته رييس جمعيت هلال احمر، تا ظهر ديروز تعداد جانباختگان اين حادثه به 11 نفر و تعداد مصدومان به 39 نفر افزايش يافت، رييس سازمان مديريت بحران كشور از احتمال محبوس بودن تعدادي در زيرزمين متروپل خبر داد. محمدحسين نامي گفت: «حدس مي‌زنيم تعدادي در زيرزمين ساختمان گرفتار باشند و در تلاش هستيم هر چه زودتر به قسمت زيرزمين برسيم.» ديروز هم مثل روز دوشنبه گروه‌هاي امداد و نجات از شهرداري‌هاي تهران، اصفهان، شيراز و ايلام و همچنين امدادرسانان محلي در محل حادثه حضور داشتند و به گفته رييس سازمان مديريت بحران كشور، ساختمان‌هاي اطراف اين بناي ناامن تخليه شده و تلاش بر اين است كه عوامل امدادي بتوانند از كوچه كنار ساختمان، به طبقه زيرزمين برسند.مشاهدات خبرنگاران از محل حادثه، چنين بود كه همچنان بقاياي فروريزش ساختمان متروپل در خيابان اميري، قابل مشاهده است و جمعيت زيادي از شهروندان و بستگان مفقودان در فاصله‌اي دور از ساختمان تجمع كرده‌اند آن هم در حالي كه طبق هشدار عوامل امدادي، هر لحظه خطر ريزش نيمه ديگر ساختمان وجود دارد. خبرنگاران خبرگزاري‌ها همچنين گزارش كرده‌اند كه با وجود نواركشي اطراف ساختمان به منزله خطر بالاي ريزش بخش‌هاي ديگري از سازه متروپل، شهروندان كنجكاو، اين نواركشي را ناديده گرفته و در محدوده خطر و نزديك به بقاياي ساختمان تجمع مي‌كنند كه اين تجمع خود يك عامل خطر هم به واسطه دست و پا‌گيري براي نيروهاي امدادي و هم به واسطه افزايش آمار قربانيان در صورت سقوط مصالح يا بخش‌هاي ديگري از ساختمان محسوب مي‌شود و از آنجا كه آواربرداري، با خيزش گرد و خاك هم همراه شده و مشاهدات دقيق نيروهاي امدادي را دشوار كرده، نيروهاي امداد و نجات با بلندگو از مردم مي‌خواهند كه صحنه خطر را ترك كنند اگرچه كه طبق مشاهدات خبرنگاران، تا ظهر ديروز، بقاياي سازه، ريزش جديدي نداشته است. احتمال جان‌باختن شهرونداني كه هنوز از زير آوار خارج نشده‌اند با گذشت هر ساعت از وقوع حادثه بيشتر مي‌شود و به نظر مي‌رسد تعداد اين جانباختگان احتمالي هم كم نباشد، چراكه طبق پيش‌بيني سخنگوي سازمان اورژانس كشور، به دليل تردد بالا در اين برج تجاري، در لحظات اوليه پس از وقوع حادثه احتمالا ۵۰ نفر زير آوار مانده‌اند و رييس جمعيت هلال احمر هم همين نگراني را داشت كه با گذشت هر ساعت از وقوع حادثه، فرصت طلايي زنده‌يابي مفقودان از زير آوار رو به پايان است ضمن آنكه با توجه به وسعت حادثه و حجم آوار، حتي زمان آواربرداري هم نامعلوم است. ظهر ديروز، خبرنگار ايسنا، از دختر جواني نوشته بود كه در جوار سازه مخروبه متروپل، بي‌تاب و گريان، چشم انتظار نجات خواهرش از زير آوار بود. مادر ديگري هم به اين خبرنگار گفت كه از دخترش كه از كاركنان ساختمان بوده همچنان بي‌خبر است و يكي ديگر از مادران هم كه در صحنه حادثه حضور داشت براي دريافت خبري از 4 فرزندش كه در ساختمان بودند، بي‌تابي مي‌كرد. مردي هم با حال پريشان، نگران همسر و دو فرزندش بود كه براي تفريح به اين مركز تجاري رفته و گرفتار ريزش آوار شده بودند و به دليل خاموش بودن تلفن‌هاي همراه‌شان، اين مرد هيچ خبري از خانواده مفقودش نداشت. از ساعات اوليه صبح ديروز، وزير كشور و معاون اقتصادي رييس‌جمهوري هم به همراه استاندار خوزستان در محل حادثه «متروپل» حاضر شده‌اند و در حالي كه تيمي از وزارت راه و شهرسازي هم به آبادان مي‌رود تا اين حادثه را ارزيابي كند، استاندار خوزستان مي‌گويد: اين حادثه تلخ به دليل رعايت نشدن ضوابط فني و اصول و استانداردهاي ايمني در ساخت ساختمان (طي سال‌هاي 1396 تا 1398) رخ داده است. چنانكه ديروز كوروش خواجوي؛ رييس سازمان نظام مهندسي ساختمان استان خوزستان هم با اين تاكيد كه سازمان‌هاي نظام مهندسي، غير از اعلام وضعيت، هشدار و تذكر فني، اختيار ديگري براي متوقف كردن پروژه‌هاي ناامن و خطر‌سازي همچون متروپل را ندارند، گفت: «بعد از آنكه در سال ۱۳۹۶ پروانه ساختمان متروپل صادر شد، سازمان نظام مهندسي از شهرداري درخواست كرد تا اجازه نظارت به اين پروژه را به مهندسان سازمان بدهد. تا سال ۱۳۹۹ چنين اجازه‌اي صادر نشد. از خرداد سال ۱۳۹۹ ناظرين سازه و معماري تاسيسات به صورت قانوني از سوي سازمان نظام مهندسي معرفي و در اين پروژه وارد عمل و متوجه شدند كه ظاهرا روال قانوني در صدور پروانه ساختمان متروپل آبادان طي نشده است. بر اساس نقشه اوليه كه مهندسين مشاور در سال ۱۳۹۶ براي پروژه متروپل تهيه كرده‌اند ظاهرا اين ساختمان ۹ سقف داشته و ما ايراداتي از جمله عدم رعايت پوشش ميلگرد، تغيير شكل بعضي از تيرها و كمانش برخي ستون‌هاي پروژه متروپل را به شهرداري گوشزد كرديم و يك ماه قبل مهندس ناظر پروژه متروپل آبادان اخطاريه‌هايي در مورد وضعيت سازه پروژه به مالك و مراجع مربوطه داد كه ترتيب اثر داده نشد. البته من هنوز با مسوولان شهرداري در خصوص برج متروپل صحبتي نكرده‌ام. شايد آنها هم اخطار لازم را به مالك داده‌اند و او بدون اذن شهرداري اقدام به ايجاد حصار كرده و كارها را پيش برده است. فعلا امداد و نجات در اولويت است اما پس از پايان آواربرداري، كميته‌اي از سوي استانداري براي بررسي ابعاد حادثه تشكيل مي‌شود و پيگرد قضايي بر عهده كارشناسان دادگستري است.»رييس انجمن سازندگان مسكن و ساختمان خوزستان هم در گفت‌وگوي ديگري با خبرگزاري ايسنا اعلام كرد كه «متروپل ساختمان ۷ طبقه‌اي بود كه ۱۰ طبقه ساخته شد. به اين معنا كه ۳ طبقه اضافه روي ساختمان ساخته شده است. اينكه چرا شهرداري اين مساله را پذيرفته و روند ساخت را متوقف نكرده جاي سوال دارد اما با توجه به كج شدن و لهيدگي ستون‌هاي ساختمان، احداث ۳ طبقه اضافه روي ساختمان از نظر وزن و بار اضافه بر يكي از عوامل بسيار موثر در حادثه ريزش است.»ديروز نمايندگان استان خوزستان هم در واكنش‌هايي، از شائبه‌هاي تخلف در ساخت اين برج مرگ خبر دادند چنانكه سيد كريم حسيني؛ نماينده اهواز و نايب‌رييس كميسيون اجتماعي مجلس در گفت‌وگو با ايسنا گفت: «متاسفانه اخبار و اطلاعاتي كه به دست مي‌رسد، حاكي از آن است كه مجوزهاي قانوني براي احداث و توسعه اين بنا داده نشده و سازنده متروپل از رانت نزديكي به مسوولان استاني و مسوولان منطقه آزاد اروند استفاده كرده علاوه بر آنكه سازنده، نه تنها مجوز لازم را از مراجع قانوني نگرفته، اگر هم گرفته با رانت و رشوه بوده است.»نايب‌رييس كميسيون عمران مجلس هم از سفر هياتي از اين كميسيون به آبادان براي بررسي ابعاد حادثه ريزش ساختمان متروپل خبر داد علاوه بر آنكه به دنبال دستور رياست سازمان بازرسي كل كشور، تيمهاي ويژه‌اي از بازرسي استان خوزستان هم در فرمانداري مستقر شدند و مشغول بررسي نحوه ساخت و رعايت نظامات مهندسي و ضوابط شهرسازي در احداث «متروپل» هستند.