نگراني اهالي فوتبال از عرضه سهام سرخابي‌ها
پرسپوليس و استقلال به چه شرايطي واگذار مي‌شوند؟
سامان زماني
رييس سازمان خصوصي‌سازي در آخرين مصاحبه خود درباره واگذاري سهام مديريتي باشگاه‌هاي استقلال و پرسپوليس به صحبت پرداخت و گفت كه قرار است 51درصد سهام دو باشگاه تهراني به صورت بلوكي واگذار شود. قربان‌زاده گفته است كه سهام‌هاي بلوكي به صورت سه بلوك 17درصدي قرار است واگذار شود و يك بلوك 51درصدي هم فراهم شده كه اگر شخصي قصد خريد 51درصد سهام را داشت، بتواند به صورت بلوكي 51درصد سهام را خريداري كند. براساس اعلام رييس سازمان خصوصي‌سازي قيمت پايه بلوك ۱۷درصدي استقلال، ۵۰۳ ميليارد تومان و پرسپوليس ۵۱۶ ميليارد تومان و همچنين قيمت پايه بلوك ۵۱درصدي براي استقلال ۲۱۳۷ ميليارد تومان و پرسپوليس ۲۱۹۴ ميليارد تومان مصوب شده است.
سازمان خصوصي‌سازي قصد دارد اهليت خريداران سهام را بررسي كند و اگر شخصي حقيقي يا حقوقي پيشنهاد قابل‌توجهي براي خريد بلوكي سهام داد، توسط يك كميته پنج نفره براساس دستورالعمل‌ها شرايط آنها بررسي شود و اگر اهليت آنها تاييد شد بتوانند سهام مديريتي سرخ‌آبي‌ها را خريداري كنند. اما سوال مهم در اين ميان اين است كه اهليت‌ها چطور قرار است بررسي شود و براساس كدام دستورالعمل شرايط اشخاص بررسي مي‌شود؟ آيا افراد كميته‌اي كه قرار است اهليت‌ها را بررسي كنند، سليقه‌اي تصميم مي‌گيرند يا نه همه تصميم‌ها براساس يك ضابطه انجام خواهد شد؟
سال‌ها پيش در دوره وزارت گودرزي در وزارت ورزش، تصميم بر اين بود تمام سهام باشگا‌هاي استقلال و پرسپوليس به صورت كامل واگذار شود و بعد از برگزاري مزايده‌اي و باز كردن پاكت‌ها برخي اشخاص در اين مزايده برنده شدند اما در آن مقطع با استناد به قانون مجلس كه پرسپوليس و استقلال را نهادهاي فرهنگي معرفي كرده بودند، مقرر شد واگذاري اين باشگاه‌ها متوقف شود. با اين حال بعد از چند سال باز هم واگذاري سهام مديريتي اين باشگا‌ها از طريق مزايده در دستور كار قرار گرفته است.
سال‌هاي سال است كه ليگ برتر ايران تجربه خصوصي شدن برخي باشگاه‌ها داشه است، اما
هيچ كدام از اين باشگاه‌ها آينده خوبي را تجربه نكرده‌اند. يكي از دلايل مهم شكست خصوصي‌سازي باشگاه‌هاي ايراني بحث درآمدزايي در فوتبال ايران است كه با مشكلات فراواني روبه‌رو است و به خاطر همين موضوع عملا باشگاهي كه خصوصي است بدون كسب درآمد، فقط بايد هزينه كند. در فوتبال روز دنيا، باشگاه‌ها از راه‌هاي مشخصي درآمد دارند. حق پخش تلويزيوني، تبليغات محيطي، فروش پيراهن، تبليغات روي پيراهن، ترانسفر بازيكن و بليتفروشي از مهم‌ترين راه‌هاي كسب درآمد باشگاه‌ها محسوب مي‌شود. در فوتبال ايران اما عملا پرداخت حق پخش تلويزيوني معنايي ندارد، چراكه در ايران هيچ شبكه خصوصي اجاره فعاليت ندارد كه بخواهد در خريد حق پخش رقابت كند و به همين خاطر عملا صداوسيما در اين زمينه انحصار دارد و حاضر به پرداخت حق پخش تلويزيوني هم نيست. از طرف ديگر به خاطر مشكلات قوانين كپي‌رايت در ايران، باشگاه‌ها از فروش پيراهن هم درآمدي ندارند. درباره تبليغات محيطي و بليتفروشي هم از آنجا كه هيچ شفافيتي وجود ندارد عملا كسي نمي‌داند چقدر به صورت كلي درآمد به دست آمده و باشگاه‌ها چقدر درآمد كسب كرده‌اند.
بررسي‌ها نشان مي‌دهد به دلايلي كه در اين گزارش ذكر شد، واگذاري سهام مديريتي باشگاه‌هاي استقلال و پرسپوليس براي هواداران اين باشگاه‌ها با نگراني زيادي همراه است. اگر اين باشگاه‌ها نتوانند درآمد مشخصي داشته باشند، بايد ديد آيا خريدار سهام مديريتي اين باشگاه‌ها حاضر است همچنان به فعاليت خود ادامه دهد يا سرنوشت باشگاه‌هاي خصوصي كه در چند سال اخير در فوتبال ايران واگذار شدند در انتظار پرسپوليس و استقلال است؟