يك خبر، سه چهره / حريم خصوصي چهرهها و مشكلات خاص آن
حريم خصوصي، از آن دست واژههايي است كه همه درباره آن حرف ميزنند. اما بيشتر اوقات كسي حواسش به آن نيست و در رفتارهاي اجتماعي و به خصوص در فضاي مجازي، ميبينيم كه هرچندوقت يكبار، چهرهاي تازه دچار مشكل ميشود و به هر بهانهاي مورد آزار و اذيت قرار ميگيرد. رفتارهايي كه بهانه شد تا سراغ چهرههايي از سينما و موسيقي برويم و از آنها درباره حريمخصوصي و مشكلات خاص آن بپرسيم.
دلسردي نسبت به جامعه
هانيه توسلي
اين روزها «حريم خصوصي» ديگر معناي چنداني ندارد و اين وضع در ايران به مراتب بدتر از كشورهاي ديگر است. ورود افراد به حوزه شخصي يكديگر قابل كنترل نيست، شايد بهتر است بگوييم راهي براي كنترل آن وجود ندارد. فضا به شكلي است كه همه به اطلاعات و حريم شخصي يكديگر دسترسي دارند. اين شكل از دسترسي كار را سخت كرده و كار به جايي رسيده كه گاهي افراد بدون هيچ ترسي يكديگر را آزار ميدهند، هيچ كس از اينكه به حوزه خصوصي ديگري وارد شده و او را آزار داده، نه تنها نميترسد كه حتي از نظر اخلاقي هم آن را زشت و ناپسند نميداند. همين نترسيدن است كه باعث تكرار اين رفتارها ميشود. هنرمندان زيادي مثل من در سالهاي اخير بهشدت با اين آزارها مواجه شدهاند و كار خاصي هم نميتوانيم انجام دهيم. حوزه شخصي هنرمندان بيشتر از بقيه افراد جامعه در معرض آزار است.
گاهي در شبكههاي اجتماعي و فضاي مجازي با بيادبيهايي روبهرو ميشويم كه اذيتكننده است و هيچ كنترلي هم در اين زمينه وجود ندارد. آدمها هرنظري كه دارند ميتوانند آزادانه ابراز كنند. هر عكس يا پستي كه گذاشته ميشود يك عده به آن واكنش نشان ميدهند. اصلا انگار عدهاي به شبكههاي اجتماعي وارد شدهاند كه به ديگران آزار برسانند. وقتي اين اتفاقها پشتسرهم تكرار ميشود و نه تنها درباره خودت كه درباره همكارانت هم از اين خبرها ميشنوي، نسبت به جامعه دلسرد ميشوي؛ تا آنجا كه دلت ميخواهد از اين فضا فاصله بگيري و در گوشهاي خلوت زندگي كني. ما بايد ياد بگيريم كه از دنياي آزاد اطلاعات به شكل و شيوه ديگري استفاده كنيم، همديگر را قضاوت نكنيم و حريمخصوصي يكديگر را محترم بدانيم.
فرهنگ ناپسند جمعي
خشايار اعتمادي
بستر فرهنگي اجتماع به شكلي درآمده كه دخالت افراد در حريم زندگي اطرافيان روز به روز بيشتر ميشود. اين مشكل فقط براي هنرمندان و چهرههاي سرشناس اتفاق نميافتدو آدمهاي زيادي در اين موقعيت قرار ميگيرند و ميبينند كه ديگران در زندگي آنها سرك ميكشند. ميتوان جلوي وقوع اين مشكلات را گرفت اگر از يك طرف افراد مواظب حريم زندگي خود باشند و از طرفي ديگر مردم كاري به زندگي ديگران نداشته باشند. بايد كساني كه زندگي شخصيشان در تيررس نگاه جامعه است، محتاطتر زندگي كنند و مسائل خصوصي خود را در دسترس بقيه نگذارند. افراد جامعه هم با حساسيت بيشتري درباره زندگي يكديگر اظهارنظر كنند. هر دو طرف بايد وظايف خود را درست انجام دهند تا جامعه از رفتارهاي آلوده و ناپسندي مثل دخالت در حريم شخصي پاك شود. اگرسطح دخالت و قضاوت افراد نسبت به ديگري مشخص شود و هر كسي حدود خود را بداند، اين مشكلات كمتر اتفاق ميافتد. هنرمندان زير ذره بين نگاه جامعهاند، پس بايد منش و روشي را براي خود انتخاب كنند كه مناسبتر باشد. بايد حريم خصوصي خود را در معرض ديد عموم نگذارند. مردم هم بايد بدانند كه دوربين انداختن روي زندگي چهرهها كار قشنگي نيست. اين كاري كه در دين اسلام به عنوان گناه كبيره از آن نام برده شده و در اخلاقيات باستاني هم به اين رفتارهاي ناپسند تاكيد شده. قضاوت، يك كلاغ و چهل كلاغ و غيبت، فرهنگ غلطي است كه وارد جامعه ايران شده است؛ فرهنگ ناپسندي كه فقط باعث آزار ديگران ميشود.
مراقبت و پيشگيري، وظيفه هنرمند
رضا يزداني
هر شغلي مزايا و معايبي دارد، اين هم از معايب زندگي هنرمندان است كه حريم خصوصيشان مورد توجه مردم
جامعه است.
اين اتفاقات ميتواند براي همه هنرمندان بيفتد؛ هنرمند يا هر شخصي كه حريم خصوصياش براي ديگران مهم است.
اما براي من نظرات و قضاوتهاي ديگران با مرور زمان عادي شده و اهميتش را از دست داده، الان ديگر واكنشي نسبت به اين رفتارها ندارم و سعي ميكنم از كنار آنها بيتفاوت عبور كنم و پيگيرش نشوم تا خود به خود مخالفتها و قضاوتها خاموش شود.
سايتها و شبكههاي اجتماعي هنرمندان به راحتي در دسترس عموم است و از حالت حريم شخصي خارج شده، هنرمندان با علم به اين نكته وارد شبكههاي اجتماعي ميشوند، پس بايد انتظار شنيدن هر نظري را داشته باشيم، هم نظرات موافقان و هم
نظرات مخالفان.
عدهاي اخلاق مدار نيستند و اگر كسي را دوست نداشته باشند به خود اجازه هر رفتاري را ميدهند. عدهاي هم پيشرفت كسي را نميتوانند ببينند و هر كاري براي پايين كشيدن او ميكنند. در چنين شرايطي است كه اين هنرمندان هستند كه بايد از خود مراقبت كنند و آداب حضور در فضاي مجازي را بدانند تا به هر بهانهاي زندگي حرفهاي و خصوصيشان دستخوش مشكلات اين چنيني نشود.