وين صبر كه مي‌كنيم تا چند؟
فاطمه باباخاني
دو روز ديگر كه بگذرد و بشود چهارم بهمن، به عدد پنج سال مي‌رسيم. چه كسي فكرش را مي‌كرد؟ پنج سال از بازداشت فعالان محيط زيست گذشته و در اين پنج سال چه اتفاق‌هاي زيادي كه در حوزه محيط زيست نيفتاده است. عيسي كلانتري، رييس سازمان حفاظت محيط زيست با وجود تاكيدش بر جاسوس نبودن اين فعالان به نقل از كميته سه نفره رياست‌جمهوري و وزارت اطلاعات وقت (اين گفته كه در روز تنوع زيستي در پرديسان عنوان شد تيتر يك برخي روزنامه‌هاي سال 97 بود) از اين پست جابه‌جا شده و علي سلاجقه سكاندار كنوني سازمان حفاظت محيط زيست شده است. مسوولي كه با چالش‌هاي متعددي در حال دست و پنجه نرم كردن است و نمونه اخير آن به سد چم‌شير بازمي‌گردد. او چند ماه پيش در نشستي خبري در باغ موزه نگارستان گفته بود درباره پرونده فعالان محيط زيست زنداني پيگيري‌هاي لازم را انجام مي‌دهد و از آن روز تا به حال خبري در زمينه پيگيري‌هاي او منتشر نشده است.
در اين پنج سال چندين كارشناس حيات وحش از ايران مهاجرت كرده‌اند، برخي كه براي تحصيل مهاجرت كرده بودند براي يك ديدار كوتاه هم نيامده‌اند و گروهي در تدارك انجام كارهاي‌شان هستند كه براي تحصيل و ... مهاجرت كنند. در اين هزار و 825 روز ايران حوادث زيادي به خود ديده است، از سال 97 گرفته تا 98 و 1401 و ... در اين سال‌ها قيمت‌ها تغيير كرده، حال و هواي مردم هم عوض شده و در كنار آن حتي شيوه لباس پوشيدن نيز متحول شده است. در همين دوره كرونا آمده، اوج گرفته، عزيزاني را درگير خود كرده و منجر به فوت آنها شده، دوباره ضعيف شده و با موج ديگري بازگشته است. در اين پنج سال هر روز اميد وجود داشته كه تغييري در روند اين پرونده ايجاد شود و آنها نزد خانواده بازگردند و همچنان اين اتفاق نيفتاده است.
سال‌ها از پس هم مي‌گذرند و قضاوتي كه افراد در خلال گذشت روزها مي‌كنند در نهايت به نفع يا ضرر يك فرد يا گروه تغيير پيدا مي‌كند. مي‌گويند زمان بهترين قاضي است و باعث مي‌شود افراد به دور از هيجانات اوليه بتوانند به گذشته و عملكرد خود نگاهي بيندازند. طبيعي است كه از دو طرف گروهي باشند كه قضاوت‌شان در اين دوره تغييري نكرده باشد، با اين حال گروهي هستند كه قضاوت شخصي‌شان تغيير كرده است و امروز نسبت به آن سال‌ها جور ديگري مي‌انديشند. در اين بازه زماني همچنين سناريوهاي مختلفي مطرح شده و مدتي ذهن گروهي از جامعه را درگير كرده و پس از مدتي فراموش شده است. يكي ديگر از چيزهاي ثابت مانده حال آنها و خانواده‌هايي است كه اين بخش از ترجيع‌بند سعدي را با خود هر روز تكرار مي‌كنند: «اين جور كه مي‌بريم تا كي؟ وين صبر كه مي‌كنيم تا چند؟»