گرماي شديد ايالات متحده مسابقات را تحت تاثير قرار ميدهد؟
تهديد بازيكنان و هواداران در جام باشگاههاي جهان
جام باشگاههاي جهان كه پيش از اين نيز به دليل افزايش تعداد بازيها و دخالت فيفا مورد بحث و انتقاد قرار گرفته بود، اكنون با چالشي جديد روبهرو است: برگزاري مسابقات در دمايي بالاتر از ۳۰ درجه سانتيگراد در ايالات متحده.
به گزارش روزنامه اعتماد و به نقل از اتلتيك، در طول اين آخر هفته، سازمان هواشناسي ملي امريكا براي شهرهاي ميامي و لسآنجلس خطر گرماي «متوسط» پيشبيني كرده است. با احتمال افزايش دما به بيش از ۳۰ درجه سانتيگراد، اين سازمان هشدار داده كه «اكثر افرادي كه به گرما حساس هستند» تحت تاثير قرار خواهند گرفت؛ از جمله كساني كه «در گرماي روز در فضاي باز ورزش يا فعاليت بدني شديد دارند.» اين در حالي است كه بازه زماني مورد اشاره مصادف است با آغاز جام باشگاههاي جهان.
بامداد ديشب زماني كه ليونل مسي و تيم اينتر ميامي، در ميامي مقابل الاهلي مصر به ميدان رفتند، ساعت ۸ شب به وقت محلي بود و با وجود رطوبت بالا، دماي هوا در گرمترين حالت خودش قرار داشت. با اين حال، تيمهاي پاريسنژرمن و اتلتيكو مادريد كه بايد در ظهر امروز يكشنبه (به وقت محلي)، زير آفتاب مستقيم كاليفرنيا، در ورزشگاه بدون سقف رزبول در پاسادنا به ميدان بروند شرايط متفاوتي خواهند داشت.
جام باشگاههاي جهان به نقطه كانوني بحثهاي فراواني در مورد جنبههاي مختلف فوتبال حرفهاي مردان تبديل شده است: گسترش تقويم بازيها، ورود فيفا به مسابقات باشگاهي و استفاده از قيمتگذاري پويا براي فروش بليتها، همگي بحثبرانگيز بودهاند اما قابل حل هستند. با اين حال، اين تورنمنت جديد تابستاني بايد با چالشي مواجه شود كه نهادهاي حاكم بر فوتبال كنترل چنداني بر آن ندارند: تغييرات اقليمي.
ايالات متحده به دليل ميزباني يكي از گرمترين جامهاي جهاني (جام جهاني ۱۹۹۴) مشهور است؛ در آن مسابقات، دماي بالا هميشه يك عامل موثر بود. در ديدار جمهوري ايرلند و مكزيك، دما به ۴۰ درجه رسيد. جام جهاني زنان در سال ۱۹۹۹ نسبتا خنكتر بود و دما به ميانگين ۶۰ ساله كشور نزديكتر بود. با اين حال، در طول ۳۰ سال گذشته، ميانگين دماي امريكا بيش از يك درجه افزايش يافته و اين كشور ۹ سال از ۱۰ سال گرم تاريخ خود را در همين 30 سال تجربه كرده است.
در سال گذشته، زماني كه كوپا آمهريكا در امريكا برگزار شد، مدافع تيم ملي اروگوئه، رونالد آرائوخو، به دليل سرگيجه و افت فشار ناشي از كمآبي بدن، در بازي مقابل پاناما در ميامي، در نيمه اول تعويض شد. در مسابقه كانادا مقابل پرو در كانزاسسيتي نيز، كمكداور هامبرتو پانخو در زمين بيهوش شد؛ حادثهاي كه آن نيز به كمآبي نسبت داده شد. دماي حسي آن روز ۳۸ درجه بود و مدافع كانادا، اليستر جانستون، زمان شروع بازي در ساعت ۵ بعد از ظهر را «غيرقابل قبول» خواند و گفت: «صادقانه بگويم، حتي براي هواداران هم ايمن نيست.»
در جام باشگاههاي جهان، ۳۵ بازي از ۶۳ مسابقه پيشبينيشده، پيش از ساعت ۵ عصر برگزار خواهند شد. بنا بر تحقيق گروه «فوتبال بدون فسيل» (Fossil Free Football)، هشت ورزشگاه از يازده ورزشگاه ميزبان يا فاقد پوشش سقفي هستند يا داراي پوشش محدود بوده و چهار محل نيز در پنج سال اخير دماي بالاي ۳۸ درجه را تجربه كردهاند. همچنين، همين گروه تخمين زده است كه سفرهاي هوايي تيمها براي شركت در اين تورنمنت، جمعا به 877/564 كيلومتر خواهد رسيد.
در حالي كه رويدادهاي گرماي شديد در طول جام باشگاههاي جهان قطعي نيستند، اما نسبت به گذشته احتمال وقوع بيشتري دارند. پرسش اصلي اين است كه آيا اقدامات كافي براي تطبيق با اين واقعيت جديد انجام شده است يا نه. تنها اشاره فيفا به شرايط آب و هوايي شديد در مقررات اين تورنمنت، مربوط به «وقفههاي خنككننده» است. اگر دماي «WBGT» (شاخصي كه دماي هوا، رطوبت و حركت هوا را براي سنجش فشار گرمايي لحاظ ميكند) از ۳۲ درجه تجاوز كند، بازيكنان در هر نيمه مجاز به يك استراحت براي نوشيدن مايعات هستند. اين پروتكل از سال ۲۰۱۴ اجرا شده و اتحاديه بينالمللي بازيكنان فوتبال (FifPro) آن را ناكافي ميداند.
FifPro بر اين باور است كه آستانه شروع وقفههاي خنككننده بايد بين ۲۸ تا ۳۲ درجه باشد و در صورت نياز، امكان دو وقفه در هر نيمه نيز فراهم شود. همچنين در صورت افزايش دما به بالاي ۳۲ درجه، بازيها بايد مجددا زمانبندي شوند.
سخنگوي FifPro به روزنامه گاردين گفت:
FifPro همواره خواهان اقدامات جامع براي محافظت در برابر گرما بوده، از جمله توقف اجباري بازي براي خنك شدن، تنظيم زمان آغاز بازيها براي اجتناب از گرماي شديد و تعويق بازيها در شرايط خطرناك براي سلامت بازيكنان. با توجه به فشردگي برنامه بازيها و هواي گرم در مكانهايي مانند اورلاندو و ميامي، گرماي شديد به يكي از مهمترين چالشهاي بهداشتي و ايمني در فوتبال حرفهاي تبديل شده است. FifPro در هفتههاي آتي وضعيت را با دقت رصد خواهد كرد تا رفاه بازيكنان را بر هر چيز ديگري اولويت دهد.
بر اساس گزارشهايي از منابع نزديك به برگزاركنندگان، فيفا نيز نظارت روزانهاي بر عمليات مسابقات و وضعيت ورزشگاهها خواهد داشت كه ممكن است منجر به اقدامات حفاظتي بيشتر براي بازيكنان و تماشاگران شود. اما در زمان نگارش اين گزارش، هنوز هيچ تدبير جديدي براي مقابله با گرما اتخاذ نشده و احتمال تغيير زمان مسابقات براي دوري از گرمترين ساعات روز بسيار پايين است. با توجه به برگزاري چهار بازي در روز در مرحله گروهي، برنامهريزي بازيها بيشتر بر اساس نياز پخشكنندگان تلويزيوني تنظيم شده است.
جام باشگاههاي جهان ممكن است همچون طرحي باشد كه در لحظه طراحي شده است؛ جاني اينفانتينو، رييس فيفا، همچنان در تلاش است تا اين مسابقات را به مخاطباني كه چندان از آن اطلاع ندارند، در امريكا معرفي كند. اما اين تورنمنت ميتواند آزموني مهم براي يك چالش بسيار بزرگتر باشد: جام جهاني سال آينده با حضور ۴۸ تيم، ۱۰۴ بازي و مكانهايي متعدد در جنوب امريكا و مكزيك. گرچه احتمال وقوع هواي خنك وجود دارد، اما دادهها خلاف اين را نشان ميدهد. بنابراين، درسآموزي از اين تورنمنت براي محافظت از بازيكنان، مسوولان، تماشاگران و سايرين اهميت فراواني دارد. در كنار نگرانيهاي فزاينده سياسي پيرامون اين تورنمنتها، خطرات افزايش دما براي سلامت انسان بايد جدي گرفته شود.