بديهيات و ضروريات فعاليت‌هاي تشكيلاتي
جواد بابازاده(رها)٭
انسان از آغاز خلقت تاكنون به واسطه داشتن قوه تفكر و انديشيدن پيرامون مسائل اطراف خود هميشه در پي تغيير شرايط به سمت زندگي بهتر بوده است. انديشيدن موجب حركت براي تغيير مي‌شود كه اين حركت به دو شكل فردي يا جمعي مي‌تواند باشد.
طبق اصل معروف (انديشه/ حركت/ تشكيلات) افراد پس از انديشيدن و حركت براي رسيدن به هدف خود كه همانا رسيدن به زندگي و شرايط بهتر است به فعاليت‌هاي جمعي و تشكيلاتي رو‌مي‌آورند. در اينجا لازم است جنبه‌هايي از كار تشكيلاتي را بررسي و بديهياتي از آن را دانسته و بدان‌ها مقيد باشيم. پر واضح است كه رفتارهاي گروهي در يك جامعه متاثر از فرهنگ غالب آن جامعه است. طبيعتا كارهاي گروهي ما ايرانيان نيز متاثر از روحيه و فرهنگ جامعه عمومي است.
لازم به ذكر است برخي آفت‌هايي كه ما ايرانيان در انجام فعاليت‌هاي جمعي از آنها رنج مي‌بريم عبارتند از:
قهرمان‌سازي، شخصيت پرستي، عدم آشنايي و آموزش افراد با قوانين كار تشكيلاتي، پيروي از تصميمات شخصي و سليقه‌اي و رفتار بر اساس آنها، نداشتن برنامه مشخص در مقاطع زماني و شرايط مختلف، مصالحه و ارجح قرار دادن روابط و منافع شخصي بر جمعي.
ما بايد به خاطر داشته باشيم براي كار در تشكيلات مدرن بايد از مكانيزم و راهكارهاي مدرن بهره برد و با رفتارهاي كدخدا منشي و سنتي نمي‌توان ره به جايي برد؛ اگر هم به موفقيت‌هايي برسيم مقطعي و حداقلي خواهد بود و با هزينه و انرژي صرف شده متناسب نخواهد بود!
در فعاليت‌هاي تشكيلاتي بايد اصولي چون قانون محوربودن، داشتن هدف مشخص، داشتن برنامه مشخص براي رسيدن به هدف، مخالفت با رويه‌هاي اشتباه و كوشش براي اصلاح آنها، عدم اتكاي بيش از حد تشكل به يك يا چند فرد، شفاف بودن نحوه همكاري و عضويت افراد در تشكل‌ها و چگونگي فعاليت آنها و... بايد مورد توجه قرار گرفته و اعضاي تشكل به آنها پايبند باشند.
در كار تشكيلاتي نبايد جايگاه افراد يا فرد به‌قدري بزرگ شود كه وجود و عدم وجود آنها به وجود و عدم وجود تشكل تعبير شود و با نبود آنها حركت كلي تشكيلات را كند يا متوقف شود.
در كار تشكيلاتي همه افراد از عضو ساده تا دبيركل يا ليدر گروه حول اهداف مشخص و مشتركي گرد آمده‌اند و وظايف مشخص و رفتارهاي همسويي دارند كه براي تغيير و اصلاح امور و رسيدن به اهداف و منافع تعيين شده بر اساس اصول تعيين شده حركت مي‌كنند نه براي رسيدن به منفعت شخصي هر كس آنچه را مصلحت مي‌داند !
بديهي‌ترين و مهم‌ترين اصل اين است كه فعاليت تشكل‌ها در چارچوب قانون باشد و مرامنامه و اساسنامه آنها بسيار شفاف باشد. تجربه اثبات كرده است فعايت‌هايي كه شفاف و قانونمند و براساس اصول تعيين‌شده انجام مي‌گيرد بيشترين سود و كمترين هزينه را براي كل تشكل و تك تك اعضا دارد و بهترين در عين حال مطمئن‌ترين راه رسيدن به اهداف جمع است. افرادي كه در نظر دارند كار تشكيلاتي انجام بدهند بايد هنگام شروع كار و عضويت در تشكل با دقت و منطق و به دور از احساسات اهداف و اساسنامه و مرامنامه و برنامه‌هاي تشكل را مطالعه كنند و سپس عضو شوند و در صورت عضويت خود را مقيد به رعايت آنها و حركت در چارچوب تشكيلات بدانند. از طرفي به نظر نگارنده اين اصول تعيين شده توسط تشكل با وجود داشتن چارچوب مشخص و محكم بايد از انعطاف‌هاي لازم جهت بروز و ظهور خلاقيت‌ها و پيشرفت‌هاي فردي اعضا و نيز مواجهه با شرايط مختلف را داشته باشد تا تشكل بتواند به صورت پويا حركت كند و به اهداف مورد نظر خود برسد. يكي از آسيب‌هاي جدي كار تشكيلاتي كه پيش‌تر به آن اشاره شد عدم آشنايي و آموزش افراد عضو تشكل‌هاست كه نيازمند توجه بسيار از طرف تشكل‌هاست، مي‌توان با فعال كردن و بها دادن به بخش آموزش در تشكيلات سطح كيفي رفتار اعضا را بالا برد.
اميد است افرادي كه براي رسيدن به شرايط مطلوب علاقه‌مند به كار تشكيلاتي هستند با علم و توجه به اين موارد و رعايت كردن آنها در نيل به اهداف خود موفق باشند.
٭فعال صنفي و معلم شاغل در آذربايجان شرقي - منبع: سخن معلم