گزارش «اعتماد» از ماجراي انتخاب سرپرست سازمان ليگ
بازي تاج و تخت
حسين قهار
«سكوت مجمع و ناتواني هيات رييسه فدراسيون فوتبال؛ نبود رييس يا سرپرست سازمان ليگ در آستانه آغاز مسابقات. تاج چرا تعلل ميكند؟»، «سرانجام تصميمات كي گرفته خواهد شد؟ آقاي تاج! قدر روزهاي آرام فوتبال را بدان!». اين تيترها نمونهاي از عناوين گزارشهاي منتشر شده از سوي رسانههايي بود كه معمولا نقش حامي را براي رييس فعلي فوتبال كشور ايفا كردهاند. به هر صورت ماجراي عدم انتخاب دبيركل و نايبرييس دوم فدراسيون فوتبال بيش از آن چيزي كه توقع ميرفت در رسانهها جنجال به راه انداخته است. تا جايي كه حالا به خاطر روشن نشدن تكليف اين دو پست مهم مديريتي، تيترها و مطالب منتشر شده در رسانهها شكل «نقد» و «اخطار» به خود گرفته و تاج را مخاطب خود قرار داده است.
وقتي مهدي تاج بعد از گذشت دو ماه هنوز تصميمي براي اين موضوع نگرفته است، مشخص ميشود كه مشكلاتي بر سر راه او وجود دارد. او روز گذشته علي كاظمي، دبير سازمان ليگ را كه سنوسال زيادي هم دارد موقتا سرپرست اين مجموعه كرد تا از حجم انتقادات عليه خودش بكاهد. اما نكته قابل تامل اينجاست كه همين انتخاب هم چالشهايي جديد براي رييس فوتبال ايران به وجود آورد و او را مقابل يك علامت سوال بزرگ قرار داد. سوال مهمي كه اهالي فوتبال به دنبال پاسخي قانعكننده درباره آن هستند اين است؛ «مهدي تاج بعد از گذشته 72 روز چرا براي سازمان ليگ سرپرست موقت انتخاب كرد. آيا او واقعا براي نايبرييسي دوم فدراسيون گزينهاي ندارد و اگر دارد چرا آن را اعلام نكرد؟»
تجربه نشان داده كه معادلات پيچيده، چيزي جز واكنشهاي انتقادي - احساسي و حاشيه براي فوتبال ايران به دنبال نداشته است. حالا هم وقتي تاج براي اتخاذ تصميم نهايي به جمعبندي نرسيده، جدا از اين مساله كه دليل اين ماجراي پيچيده چيست، ذهنيتهاي مختلفي درباره مديران فوتبال به وجود ميآيد. در واقع همين ذهنيتها بوده كه باعث شده شايعاتي درباره دو دستگي در هياترييسه فدراسيون، تحت فشارقرارگرفتن تاج از سوي مسوولان ورزش، نفوذ علي كفاشيان روي تاج و... در رسانهها منتشر شود. رييس فدراسيون هم البته بارها و بارها در مصاحبههاي مختلف تمام اين شايعات را تكذيب كرده اما موضوع حياتي اين است كه جدا از تكذيب شدن، نه تنها هيچ تلاشي براي پايان دادن به شايعات صورت نگرفته، بلكه تصميمات اتخاذ شده از تناقضهاي مديريتي در مجموعه فدراسيون رونمايي كرده است. ماجرايي كه فقط يك نتيجه به دنبال خود داشته و آن چيزي نبوده جز ادامه پيدا كردن انتشار شايعات...
مهدي تاج روز گذشته همان طور كه اشاره شد علي كاظمي را سرپرست سازمان ليگ كرد، اما هيچ توضيح قانعكنندهاي درباره دليل اتخاذ اين تصميم به هيات رييسه فدراسيون ارايه نكرده است. اعتراف كاظمي در مصاحبه روز گذشتهاش در جمع خبرنگاران اما داستان را از اين هم جالبتر ميكند؛ او گفته بود: « بحث رياست سازمان ليگ قوانيني دارد؛ اول بحث تحصيلي و بحث دوم شرايط سني است كه من هيچ يك از اين دو شرايط را ندارم. البته فدراسيون ميتواند در اين باره تصميمگيري كند و شرايط را تغيير دهد. تا زماني كه از تصميمات فدراسيون اطلاعي نداشته باشم نميتوانم در اين باره صحبت كنم و به عنوان سرپرست به مجموعه نگاه نميكنم و سعي ميكنم با تمام توان بهترين عملكرد را داشته باشم». درست است كه كاظمي سالهاي سال است كه در سازمان ليگ فعاليت ميكند و با تمام امور مديريتي اين مجموعه آشنا بوده، اما همان طور كه خودش ميگويد شرايط تحصيلي و سني چنين مسووليتي را ندارد. الان هم درست است كه به عنوان سرپرست معرفي شده، اما اختيارات كامل رييس به او محول شده و نفر اول مجموعه است. طبيعتا اگر كاظمي طبق گفته خودش شرايط نايبرييسي را ندارد،نميتواند سرپرست هم بشود. اما به نظر ميرسد كه مديران فدراسيون به اين نتيجه رسيدهاند كه كاظمي را به شكلي فرماليته و در ظاهر به عنوان سرپرست معرفي كنند، اما طبق روال هفتههاي اخير خودشان مديريت اين مجموعه را بر عهده داشته باشند و باز هم حرف اول و آخر را در اين مجموعه بزنند. پس به نظر ميرسد كه انتخاب علي كاظمي به عنوان سرپرست بيشتر براي توجيه تصميمات مديريتي در هفتههاي گذشته بوده باشد.
اكثر اهالي فوتبال انتظار داشتند تاج نايبرييس دوم خودش را انتخاب و معرفي كند اما اين اتفاق رخ نداد. رييس فدراسيون البته در مراسم معارفه سرپرست جديد سازمان ليگ گفته است: «در آيندهاي نزديك نايبرييس دوم فدراسيون فوتبال را به مجمع عمومي معرفي خواهيم كرد. ما نميخواهيم با تعجيل تصميمگيري كنيم. تصميمها بايد كارشناسي شده انجام شود و تعجيل و تاخير زياد ميتواند آسيب بزند. امروز علي كاظمي را به عنوان سرپرست سازمان ليگ انتخاب كرديم. كاظمي يكي از مديران باتجربه و دقيق و منضبط است. بنابراين سازمان ليگ بهتر از گذشته تحت سرپرستي علي كاظمي كارش را انجام خواهد داد. سازمان ليگ همچنان نهادي مستقل است كه با هماهنگي فدراسيون فوتبال كار ميكند.»
تاج ميگويد كه نايبرييس دوم را به زودي معرفي خواهد كرد. اما امروز همه ميبينند كه او در ماجراي دبيركلي فدراسيون هم با چالش بسيار بزرگي روبهرو شده است. او از يك طرف براي بركناري اسدي تحت فشار است و از طرف ديگر براي ابقايش. درست است كه او در مصاحبههاي مختلف تاكيد كرده كه مستقل تصميم ميگيرد و تحت فشار هيچ جرياني نخواهد بود، اما اتفاقات اخير به خوبي نشان ميدهد كه اين فشارها تاثير مستقيم در تعلل تاج در انتخاب دبيركل و نايبرييس دوم فدراسيون فوتبال داشته است. رييس فدراسيون اخيرا در مصاحبهاي تاكيد كرده بود حكم اسدي چهارساله بوده و او ميتواند به كار خودش ادامه بدهد و به همين دليل نيازي نيست كه در مقطع فعلي بخواهد دبيركل را به هيات رييسه معرفي كند. اما اعضاي هيات رييسه به اين موضوع واكنش نشان دادند. به طور مثال عبدالكاظم طالقاني عضو هيات رييسه فدراسيون در اين رابطه تاكيد كرد: «نياز نيست مطالباتي كه از رييس فدراسيون داشتيم را رسانهاي كنيم.تاج بايد نايبرييس دوم و دبيركل را معرفي كند و ما هم از اين پس جديتر پيگيري خواهيم كرد. اينكه تاج تاكنون كسي را براي سمت نايبرييسي خود معرفي نكرده به اين دليل است كه او به دنبال فردي شايسته براي اين پست است و حتما هم تاكنون فرد شايستهاي را براي اين پست پيدا نكرده است. طالقاني حتي درباره ماجراي دبيركلي فدراسيون فوتبال هم تاكيد كرده است: «اسدي دبيركل فدراسيون فوتبال نيست. فدراسيون اكنون نه نايبرييس دوم دارد و نه دبيركل و اسدي هم فقط كارهاي دبيركلي را انجام ميدهد تا فردي براي اين سمت معرفي شود.»تناقض در ميان صحبتهاي مديران فدراسيون فوتبال به خوبي مشخص است. در اينكه تاج در تصميمگيري اختيار تام دارد هيچ شكي نيست. اما مساله اساسي اين است كه اين مدير نبايد به قوانين اساسنامه پشت كند و رسانهها و خبرگزاريهاي مختلف بارها در روزهاي اخير درباره غيرقانوني بودن فعاليت اسدي در فدراسيون مطالبي منتشر كردهاند. تاج در شرايط كنوني طبق اخبار رسيده بيشتر تمايل دارد تا با مرور زمان، منتظر اتفاقات آينده و تغيير و تحولات احتمالي در راس ورزش كشور باشد. او در شرايط فعلي نه ميخواهد وارد چالش با وزارت ورزش شود و نه ميخواهد مقابل هيات رييسه بايستد. او الان براي تصميمگيري با مشكلات بسيار زيادي روبهرو شده است. منتهي در اين بين نبايد يك نكته را فراموش كرد. اينكه اگر خود تاج تمايلي به ادامه حضور اسدي در فدراسيون داشت، حتما او را به عنوان سرپرست دبيركلي هم كه شده به هيات رييسه معرفي ميكرد.
مشكلات مهدي تاج در مديريت فدراسيون به همين داستان دبيركل و نايبرييس دوم ختم نميشود. او براي ساماندهي كميتهها و دپارتمانهاي اجرايي مجموعه با مشكلات بسيار زيادي روبهرو است. چرا كه مشاورانش هم به خوبي به او اين مساله را گوشزد كردهاند كه اكثر مديران شاغل در كميتهها و دپارتمانها در سالهاي گذشته در راس كار بوده و دستاوردي نداشتهاند. در واقع او رياست بر مجموعهاي را بر عهده گرفته كه تمام نفراتش مديران نزديك به علي كفاشيان رييس قبلي فدراسيون هستند. چند نفر از مديران فعلي هم كه درگير مشكلات و ابهامات به وجود آمده در پرونده فساد فوتبال و مسائل مالي و اجرايي فدراسيون شدهاند و اين قضيه قطعا تاج را مجبور خواهد كرد كه دست به تغييرات بزند. به طور مثال بعد از آزاد شدن رييس كميته فرهنگي فدراسيون از زندان اوين با قرار وثيقه 500 ميليون توماني، شنيده شده كه تاج اين فرد را به فدراسيون ممنوعالورود كرده است. اما براي انتخاب جانشينش هنوز تصميم جديد اتخاذ نكرده است. گفته ميشود كه با اين وضعيت رييس كنوني فدراسيون برنامه دارد تا در زمان مناسب تغييرات لازم را در بدنه فدراسيون انجام بدهد. بدون ترديد اكثراهالي فوتبال ايران از اين تغييرات حتي اگر روال آن آهسته باشد حمايت خواهند كرد. اما اگر سياست مديران اين باشد كه با خريدن زمان، از تغييرات سر باز بزنند، قطعا در آينده چالشهايي بزرگتر براي آنها به وجود خواهد آمد. بدون هيچ ترديدي اتفاقات اخير فدراسيون فوتبال شباهت بسيار زيادي به بازي معروف استراتژيك «تاج و تخت» دارد. تاج نميخواهد تصميمي بگيرد كه مديريتش به خطر بيفتد.