نشست تخصصي «مطبوعات و شبكههاي اجتماعي» در نمايشگاه مطبوعات برگزار شد
رسانه بدون فناوري قابل تصور نيست
يكي از برنامههاي جنبي نمايشگاه بيست و دوم نشستهاي تخصصي است كه در حاشيه نمايشگاه و در تالارهاي گفتوگوي نمايشگاه برگزار ميشود، هرچند فضاي درنظر گرفته شده براي اين نشستها فضاي مناسبي نيست و در ميان همهمه و شلوغي فضاي نمايشگاه جانمايي شدهاند، اما عموما مباحث و موضوعات قابل توجهي در اين نشستها مورد برررسي قرار ميگيرند. يكي از نشستهاي مفيدي كه در تالار شماره يك نمايشگاه برگزار شد، نشست «مطبوعات و شبكههاي اجتماعي» بود كه با حضور يونس شكرخواه و حسن نمكدوست از اساتيد و پيشكسوتان روزنامهنگاري برگزار شد.
يونس شكرخواه در اين نشست با اشاره به اينكه موضوع شبكههاي اجتماعي در جهان فراگير شدهاند اما اين به آن معني نيست كه مطبوعات و رسانههاي مكتوب به پايان عمر خود رسيدهاند، گفت: «ما ابزار متنوعي براي نوشتن داريم، از خودنويس و رواننويس و راپيد و... اما وسيلهاي مثل مداد همچنان كاربرد دارد و در دسترس بودن و تنوع ابزار نوشتن باعث كنار رفتن مداد نشده است. اين وسيله زماني فراموش ميشود كه كاربران ديگر نخواهند از آن استفاده كنند. شايد زماني برسد كه مداد هم از چرخه ابزار نگارش خارج شود اما دليل آن وجود ابزارهاي ديگر نيست، بلكه تقاضاي كاربران است.» شكرخواه همچنين اضافه كرد: «ورود ابزار جديد در عرصه روزنامهنگاري به اين معنا نيست كه ابزارهاي قبلي بايد حذف شوند. اگر از نگاه كشمكشي به موضوع شبكهها و رسانههاي اجتماعي نگاه كنيم به اين نتيجه ميرسيم كه روزنامهها به پايان عمر خود رسيدهاند، اما اگر از ديدگاه سازگارانه به موضوع نگاه كنيم اين سوال مطرح ميشود كه اگر قرار است روزنامهها باقي بمانند به چه دليل و با چه شكلي بايد فعاليت خود را ادامه دهند؟ روزنامه چه دارد كه به مردم بدهد؟» شكرخواه در اين نشست گفت: «من ميپذيرم كه سرعت و وسعت دسترسي به اطلاعات و اخبار جا را براي رسانههاي مكتوب تنگ كرده است، اما اگر روزنامه تحليل و آناليز خود را از اخبار و اتفاقات داشته باشد، ميتوان به فروشش اميدوار بود. به اين نكته توجه كنيد كه فضاي مجازي بازتابي از فضاي واقعي است و تنها امكان دسترسي به اخبار را ساده كرده است.»
حسن نمكدوست در نشست مطبوعات و شبكههاي اجتماعي با اشاره به اينكه روزنامهنگاران و رسانهها در ايران بهطور رسمي اجازه فعاليت در شبكههاي اجتماعي را ندارند، در صورتي كه شبكههاي اجتماعي يك امكان مناسب هستند كه در خدمت رسانههاي مكتوب و روزنامهنگاران حرفهاي قرار گرفتهاند، گفت: «روزنامهنگاري از ابتدا با فناوري آميخته بود و روزنامهنگاران كساني بودند كه همواره از ابزارهاي نوين براي انتشار اخبار استفاده ميكردند. بهطور كلي بايد گفت رسانه بدون فناوري قابل تصور نيست و به همين دليل روزنامهنگاران در همه زمانها مدافع تحول و پيشرفت فناوري بودهاند. افزون بر تمام دستاوردهايي كه اينترنت براي روزنامهنگاري داشت، مثل رهايي از زمان، رهايي از مكان و هايپر تكست و... يكي از كارهايي كه انجام داد چند رسانهاي كردن روزنامهنگاران بود. وب 2 هم كاري كه كرده اين است كه روزنامهنگاران حرفهاي را وادار كرده است به اينكه صريحتر، دقيقتر و عميقتر به موضوعات بپردازند. و اگر اين اتفاق نيفتد وب 2 اين ظرفيت را دارد كه اين كار را (پرداختن به موضوعات و اخبار) در سطوح غيرحرفهاي و توام با چالشهاي خاص خود انجام دهد. بنابر اين اساسا وب 2 فشار مثبت رو به جلويي به روزنامهنگاران آورده است كه كارهاي حرفهاي را بهتر انجام دهند.»
يونس شكرخواه درخصوص راهكاري كه مطبوعات براي شرايط موجود و فعاليت گسترده رسانهها و شبكههاي اجتماعي دارند، گفت: «يكي از مهمترين تغييراتي كه روزنامهنگاران ميتوانند در شرايط موجود داشته باشند تحليل اخبار و موضوعات است. به دليل اينكه روزنامه به دليل شرايطي كه دارد خبر را از دست ميدهد، روزنامه نميتواند براي خبري كه شب گذشته در شبكههاي اجتماعي به دست مردم رسيده تحليل ارايه دهد. موضوع بعدي كه در دنياي امروز مطرح است اين است كه روزنامهها براي موبايل محتوا توليد كنند نه صرفا براي وب يا روزنامه، اين روزها ما در تعاريف جديد اقتصادي موضوع اقتصاد مبتني بر اپليكيشن را داريم؛ تغيير رفتارها را ميتوان در به كارگيري ابزارهاي تازه ديد. سومين فاكتوري كه ميشود بهعنوان تغيير در روزنامهنگاري از آن نام برد «تعقيب» است. روزنامهها به واسطه فضايي كه در اختيار دارند، ميتوانند يك خبر و موضوع را پيگيري كنند. روزنامهنگاران امروز ديگر لازم نيست شكارچيهاي خوبي باشند و اخبار را رصد كنند و تلاش كنند نخستين رسانه منتشركننده يك خبر باشند، بلكه بايد سعي كنند تعقيبگرهاي خوبي باشند و اينفوگرافي و نيوزگرافي از موضوعات تهيه كنند.»
مهمانان غرفه «اعتماد»
روز گذشته نمايشگاه مطبوعات شاهد حضور پررنگ نمايندگان مجلس و همچنين چند تن از وزرا بود. غرفه «اعتماد» صبح ديروز ميزبان عباس آخوندي، وزير راه و شهرسازي بود. آخوندي پس از بازديد از غرفههاي مختلف نمايشگاه در طبقه فوقاني نمايشگاه در قالب نشست خبري به سوالات خبرنگاران پاسخ داد. سردار حسين دهقان وزير دفاع، صالحياميري، وزير ارشاد و علي طيب نيا وزير اقتصاد هم لحظاتي در غرفه «اعتماد» حضور پيدا كردند. رسول منتجبنيا قائم مقام حزب اعتماد ملي و پروانه مافي و عليرضا محجوب نمايندگان مجلس دهم هم دقايقي ميهمان غرفه «اعتماد» بودند. علاوه براينها استانداران فارس و گيلان و همچنين حجتالاسلام رهامي از ديگر ميهماناني بودند كه در بازديد خود از نمايشگاه لحظاتي را در غرفه روزنامه اعتماد گذراندند. محمدعلي ابطحي فعال سياسي، سيد پرويز فتاح رييس كميته امداد و نعمت احمدي حقوقدان هم ديروز به غرفه ما سر زدند.