دروغ و نقش آن در دین و دنیای ما
کتابی که به تازگی از سوی انتشارات کویر منتشر شده به بحث دروغ و تاثیر آن در دین و دنیای ما می پردازد. در این کتاب که می توان گفت مجموعه ای از گفتارها و نوشتارهای مرحوم مهدی بازرگان است بحث دروغ و تبعات آن مورد بررسی قرار گرفته است. در مدخل کتاب آمده است که منظور ما از دروغ «نمايش نادرست از واقعيات و مكنونات» است و شامل چهرههای گوناگونی مي‌شود. مانند دروغ‌گويی و دورويی، تظاهر و تملق، فريب و كلاه‌گذاری، ريا و تزوير، خلف عهد و خيانت، نفاق و ناروايی و امثال آن. بهطوریكه مي‌دانيم اين خصلت يا سنت يك مسالة اخلاقی سادة فردی‌كه اختصاص به ما ايرانيان داشته باشد، نيست و توسعه در همة فرهنگ‌ها و تأثير در كليه شؤون زندگی فردی و اجتماعی ملت‌ها دارد؛ ولی شايد بتوانيم بگوييم كه كشور عزيزمان ايران، بيش از ساير جاها و مردم ديگر دنيا درگير با آن است. اگر مسأله يا مصيبت دروغ را، بهطوريكه غالباً چنين میانديشند و مي‌خواهند، جدی‌گرفته، قصد مبارزه با آن و بازيابی يكی از ارزش‌های ملی و اسلامی عمده، يعنی راستی و درستی را داشته باشيم قهرا مي‌پذيريم كه چارهجويی خصيصهای با چنين گسترش و پيچيدگی ـ كه با دنيا و آخرت‌مان سروكار دارد ـ بدون بررسی همه‌جانبه، ريشهيابی صادقانه و برنامهريزی پردامنه، امكانپذير نخواهد بود. درهرحال رسيدگی به‌اينكه چرا و چگونه دروغ در زندگی انسان‌ها رخنه كرده است و اصلاً دروغ چيست، از كجا و از چه چيز سرچشمه مي‌گيرد، مي‌تواند بحث ارزنده و آموزندهای باشد چه از جهت اجتماعی و دينی و چه از جهت فرهنگی و علمی. البته تعصب نبايد به‌خرج داد و از روبه‌رو شدن با قضايا و يا انتقادها نبايد باك داشته باشيم؛ آنجا كه پای حق و حقيقت در كار میآيد، خودخواهی و شعار بازی بايد كنار برود؛ اولين شرط برای براندازی دروغ و اولين گام در بازيابی راستی و درستی بايد اعتقاد و اطاعت از حق و صداقت باشد.