حركت مدني براي دفاع از شأن سينما

مهم‌ترين بهانه به راه افتادن كمپين «هنر توقيف شدني نيست» با هشتگ «شأن- سينما» شايد آخرين اظهارات ابراهيم داروغه‌زاده، معاون نظارت و ارزشيابي سازمان سينمايي درباره وضعيت فيلم‌هاي توقيفي باشد، اظهاراتي كه به موجب آن مشخص شد تعيين تكليف براي دو فيلم عبدالرضا كاهاني با نام‌هاي «ارادتمند، نازنين، بهاره، تينا» و «وقت داريم و حالا» و همچنين «رستاخيز» احمدرضا درويش و «كاناپه» كيانوش عياري از عهده كميته بررسي آثار توقيفي خارج است و جايي جز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بايد براي نمايش اين آثار تصميم‌گيري كند. به همين منظور گروهي از سينماگران ترجيح دادند در اقدامي هماهنگ آغازكننده حركتي مدني باشند تا شايد به اين وسيله سازمان سينمايي را مجاب كنند تكليف فيلم‌هاي ساخته شده و سرمايه‌هاي از دست رفته را يك بار براي هميشه روشن كند. عبدالرضا كاهاني و علي احمدزاده چراغ اين كمپين را روشن كردند. كاهاني كه اين روزها با انواع و اقسام مميزي‌ها دست و پنجه نرم مي‌كند، با دو اثر بلاتكليف در سر ليست فيلمسازان توقيفي قرار گرفته است. احمدزاده هم كه «مادر قلب‌اتمي» را با اما و اگرهاي فراوان اكران كرد و در نهايت، فيلم بدون داشتن سالن‌هاي حوزه هنري، با افتادن كف فروش و فشار برخي نمايندگان مجلس، سينماهاي خود را از دست داد. او پيش از اين به خاطر طولاني شدن توقيف فيلم «مهموني كامي» در اعتراض به اين روند، فيلم را در فضاي مجازي منتشر كرد. در همان روز اول راه افتادن اين كمپين تعداد زيادي از هنرمندان سينما و تلويزيون با انتشار عكس‌هاي‌شان در صفحات مجازي، حمايت خود را از فيلم‌هاي توقيفي اعلام كردند. هنرمنداني چون حميد فرخ‌نژاد، مهناز افشار، صابر ابر، سحر ايزديار، سحر دولتشاهي، سارا بهرامي، حبيب رضايي و... دست به كار شدند و به واسطه اين حركت، بخش قابل توجهي از سينمادوستان نيز به تبعيت از اين سينماگران، هشتگ شأن- سينما را تكرار كردند. تا جايي كه بيش از شش هزار نفر در نخستين روز با نوشتن اين جمله كه مي‌خواهند هيچ فيلمي توقيف نباشد، اعتراض مدني خود را به نحوه رفتار در برابر توليد آثار سينمايي به تصوير كشيدند. اين كمپين اما تنها اقدام كاهاني براي رساندن صدايش به گوش مسوولان سازمان سينمايي نيست. او پيش از اين‌بارها اعتراض خود را به صورت مكتوب در رسانه‌ها منتشر كرده بود و در آخرين نامه خود بزرگ‌ترين مشكل فيلمسازي را فاصله اجتماع با فيلم‌هاي شبه‌واقعي عنوان كرده بود: «فيلمساز اجازه نمايش واقعيت را ندارد و هر لحظه فاصله‌اش با مردم بيشتر مي‌شود. فيلم‌هاي واقع‌گرايانه و اجتماعي براي تماشاگر خنده‌دار شده است. از چه مي‌ترسيم؟! از واقعيت موجود؟! مردم كه بر واقعيت اشراف دارند و بسيار هم جلوتر از فيلم‌ها و مديران هستند. شما لابد دوست داريد واقعيت‌ها را ببينيد و به روي خودتان نياوريد. نتيجه‌اش هم بشود جامعه متظاهرانه با رفتارهاي متظاهرانه. من اما سعي مي‌كنم با مردم صادق باشم حتي اگر دوستم نداشته باشند. من وظيفه دارم مردم و حال فعلي آنها را درك كنم و نمي‌توانم به سياست‌ها و قوانين كهنه آفرين بگويم.»حالا با آغاز مرداد ماه و نزديك شدن به پايان مهلت تعيين شده از سوي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي براي روشن شدن وضعيت آثار توقيفي بايد ديد استراتژي محمدمهدي حيدريان، رييس سازمان سينمايي براي وجاهت دادن به مجوزهاي شوراي پروانه ساخت چيست. در دو ماه اخير با وجود تلاش كميته بازبيني فيلم‌هاي توقيفي، هنوز تكليف هيچ كدام از فيلم‌هاي مساله‌دار از جمله «آشغال‌هاي دوست داشتني»، «خانه پدري»، «عصباني نيستم»، «زادبوم»، «خيابان‌هاي آرام»، «خرس» و... مشخص نيست. براساس قانون تشكيل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و مصوبه هيات وزيران، مسووليت صدور پروانه نمايش فيلم‌ها برعهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي است. براساس آيين‌نامه مصوب هيات دولت نيز تركيبي از اعضاي مورد وثوق نظام اين تشخيص را برعهده دارند و وزارت ارشاد بايد در هر دوره تعدادي از افراد مورد اعتماد را به عنوان شوراي بازبيني و نمايش فيلم‌ها تعيين كند.