عقبگرد از مفهوم حقيقت
عقبگرد تاريخي
در فاصله زماني كوتاهي از ظهور داعش تاكنون ميليون‌ها صفحه كتاب و مقاله و يادداشت درباره اين گروه خشن نوشته شده است كه طيف وسيعي از آثار قابل اتكا و علمي تا نوشته‌هايي بي‌پايه و اساس و دروغين را در بر مي‌گيرد. تاثيرات گسترده و مهلك اين قاتلان حرفه‌اي در سراسر دنيا سبب شده كه عموم انسان‌هاي دغدغه‌مند از خود بپرسند كه خاستگاه و علت پيدايش داعش و داعشيان چيست و اگر حرف حسابي دارند، چه مي‌گويند و چرا توانسته‌اند در مدت زماني چنين كوتاه وحشت و رعبي چنين نگران‌كننده را پديد آورند؟
پي ير ژان لوييزار، تاريخ‌نويس و كارشناس امور خاورميانه در كتاب در دام داعش كه به تازگي توسط ويدا سامعي ترجمه شده و توسط نشر نو منتشر شده است، تلاش كرده به دلايل پيشروي داعش به ويژه در عراق و سوريه بپردازد.
وي در اين كتاب كه برنده جايزه بريين براي كتاب ژئوپولتيك 2015 و برنده جايزه برتر دانشجويان علوم سياسي 2016 شده است، كوشيده موضوعاتي را كه كمتر مورد توجه قرار گرفته اعم از منطقه‌اي يا جهاني، اجتماعي يا مذهبي، پيش روي مخاطبان بگذارد، موضوعاتي كه اوايل قرن گذشته ريشه گرفته‌اند، زماني كه اروپا مرزهاي كنوني خاورميانه را مشخص مي‌كرد. در اين كتاب كه به نوعي گفت‌وگوي تاريخ و اوضاع معاصر است، نويسنده نشان مي‌دهد كه چرا امروز به دام داعش گرفتار آمده‌ايم.
كتاب پس از مروري اجمالي بر تاريخ قرن گذشته چنين به پايان مي‌رسد: «يك دوره تاريخي طولاني اينك به سر آمده است و ديگر به خاورميانه‌اي كه در گذشته مي‌شناختيم، بازنخواهيم گشت.
آيا جنگ كنوني، بدون چشم‌اندازي از فضاي سياست آينده در اين منطقه، پيشاپيش شكست نخورده است؟ اين دامي است كه داعش براي كشورهاي دموكراتيك غربي گسترده است، دامي كه براي اين كشورها به مثابه خطري مرگبار است. براي شكست دادن گروه داعش بايد تجربه‌هاي تاريخي مورد استفاده اين كشورها قرار بگيرند.»
ميراث هگل براي آدورنو
«عليه ايدئاليسم» از 3 بخش اصلي تشكيل شده است. دو مقاله اصلي به قلم تئودور آدورنو و يك يادداشت كوتاه از بنيامين اسنو در معرفي يكي از آن مقالات.
مهمترين وجه مشترك دو مقاله نقد ريشه‌اي تفكر ايده آليستي و منطق اين هماني است و همين امر نيز دليل اصلي گزينش و انتشار آنها در قالب يك كتاب واحد است.
آدورنو، به پيروي از هگل همواره بر درون ماندگار بودن نقد تاكيد مي‌گذارد - حتي تعالي يا فراتر رفتن از موضوع نقد نيز بايد ميانجي تنش‌ها و تناقضات دروني خود آن صورت گيرد- به همين سبب او همواره قوي‌ترين و پيشرفته‌ترين نمونه‌ها را براي نقد برمي‌گزيند و با چشم‌پوشي از وجوه فرعي آثار منتشر شده مستقيما با ايده ها و براهين اصلي موضوع نقد درگير مي‌شود؛ همان‌طور كه هگل زماني گفته بود: «ضربه زدن به حريف در جايي كه او نيست، كار عبث و بي معنايي است».
كتاب «عليه ايدئاليسم» با قلم مراد فرهادپور
به فارسي برگردانده و توسط انتشارات «هرمس» منتشر شده است. فعليت فلسفه و نقد خاستگاه فلسفه از مهمترين بخش‌هاي اين كتاب است.
در دفاع از بنيامين
والتر بنيامين غالبا متفكري مرموز با آرايي ويژه در مورد ادبيات، به ويژه جريان‌هاي حاشيه‌اي و فراموش شده ادبي معرفي شده است. تفاسير گوناگوني كه از ايده‌هاي او صورت گرفته همواره با تاثير مقطعي چهره‌هاي برجسته‌اي همچون گرشوم و تئودور آدورنو و برتولت برشت و همچنين خصلت قطعه‌وار و ناتمام آثار او، مجموعا به اين تصور دامن زده است كه تفكر بنيامين فاقد انسجام و پيوستگي دروني است كه احتمالا علت جذابيت او براي جريان‌هاي پست‌مدرنيستي در نقد ادبي و مطالعات فرهنگي را نيز بايد در كنار ديگر موارد همين امر جست.
مولفان كتاب «درباره زبان و تاريخ» تلاش كرده‌اند در مقدمه‌اي كه خود بر اين كتاب نوشته‌اند تا حدودي گرد اين عارضه را از دامن بنيامين بزدايند. فرهادپور و نجفي در مقدمه خود بر ترجمه‌شان از اين كتاب مي‌نويسند: «اما واقعيت آن است كه بنيامين در طول حيات فكري خويش با سماجتي چشمگير به مضامين واحدي پرداخته است به نحوي كه حتي گذار او از الهيات به ماركسيسم نيز بيشتر گوياي تكرار است تا گسست. در كتاب حاضر كوشيده‌ايم تا مضمون اصلي تفكر بنيامين، يعني فلسفه زبان و فلسفه تاريخ و حضور اين دو مضمون در آثار اوليه و فرجامين او را برجسته سازيم.»
مفهوم حقيقت در فلسفه نيچه
النكا زوپانچيچ در كتاب «كوتاه‌ترين سايه‌ها» مي‌كوشد به يك پرسش پاسخ گويد.
پرسشي كه شايد از ديد خيلي‌ها پاسخش روشن باشد؛ «چه چيز نيچه را نيچه كرده است؟» اكثر خوانش‌هاي مد روز، نيچه را متفكري معرفي مي‌كنند كه «جلوتر از زمان خودش بود» و به همين سبب درست خوانده و فهم نمي‌شد اما بعد مي‌افزايند كه سرانجام زمان نيچه فرا رسيده است و بدين‌ترتيب به سر نيچه و خوانندگانش منت مي‌گذارند و سخن‌هاي اغلب خلاف عادت او را تا سطح ابراز عقايدي شخصي پايين مي‌آورند كه هر كسي ممكن است با آنها هم‌داستان شود. زوپانچيچ مي‌كوشد، نشان دهد وجه مميز كار و انديشه نيچه هيچ نيست مگر «ازمدافتادگي.»
«كوتاه ترين سايه» نوشته النكا زوپانچيچ با ترجمه صالح نجفي و علي عباس‌بيگي به همت انتشارات هرمس به تازگي منتشر و روانه بازار كتاب شده است.
رخدادي به نام نيچه، آرمان زهد، نهيليسم، دردسرهاي حقيقت، عشق به مثابه كمدي، ضرورت مواجهه تازه با دلوز و... از مهمترين بخش‌هاي اين كتاب هستند.