حافظ حقوق عشاير
احمد علي كيخا
دكتر محمدتقي فرور از چهره‌هاي برجسته محيط زيست ايران بود كه دهه‌ها در حوزه دفاع از حقوق عشاير زحمت كشيد. من البته از پيشينه و سابقه ايشان اطلاعات مفصلي ندارم، اما در چند سالي كه در حوزه محيط زيست فعاليت مي‌كردم، او را انساني فرهيخته با ظرفيت و دانش گسترده در زمينه كاركرد جوامع محلي در حفاظت از محيط زيست به ويژه با تاكيد بر نقش عشاير ديدم. به خاطر دارم، زماني كه در كميسيون تنوع زيستي در سيدني حضور داشتم و دكتر فرور نيز در اين كنفرانس حضور داشت، همانجا يكي از ديدگاه‌هاي خيلي خوبي كه ايشان مطرح كرد و سال‌ها كوشيده بود آن را جا بيندازد، اين بود كه ما بايد بر اساس كاركردهاي سنتي جامعه عشايري به حفاظت از مراتع و محيط طبيعي ورود كنيم. به اعتقاد ايشان با اين رويكرد بخش‌هاي حفاظت‌شده كشور خيلي فراتر از نرم‌ها و هدف‌گذاري‌هاي بين‌المللي است زيرا معمولا در آمارهاي ما مناطق تحت مديريت سازمان مطرح مي‌شود، در حالي كه به گفته مرحوم دكتر فرور اگر آن بخش‌هايي از جامعه كه در قالب حفاظت عرفي توسط عشاير ايراني از گذشته‌هاي دور تا اكنون محافظت و نگهداري مي‌شود را در نظر بگيريم، شاهد مي‌شويم كه چقدر مردم ما در زيست كره با طبيعت خودشان سازگاري دارند و با محيط زيست زندگي مي‌كنند. ايشان سال‌ها كوشيده بود مجامع بين‌المللي را متقاعد كند اين بخش‌هاي سنتي را نيز ذيل بخش‌هاي حفاظت شده در نظر بگيرند. با در نظر داشتن اين بخش‌ها مي‌بينيم كه ما بسيار از نرم حفاظتي دنيا جلوتر هستيم. كمتر كسي به اين نكات ظريف دقت مي‌كند. من خودم وقتي معاون محيط زيست طبيعي بودم، به اين نكته دقت نكرده بودم. اين نشان مي‌دهد كه كساني چون دكتر فرور كه مستقيم در منطقه حضور دارند، به اين مسائل ريز و جزيي توجه دارند و مي‌توانند رهنمودهاي خوبي به مجريان امور دهند. دكتر فرور در سال‌هايي كه من معاون محيط زيست طبيعي بودم، در اين زمينه كمك و يار حوزه اين معاونت بود. مخصوصا برنامه‌اي را تدوين كرده بود تا در حوزه هيرمند بين معتمدين و نخبگان دو سوي مرز شرايطي براي امكان گفت‌وگو فراهم كند. چند بار نيز به منطقه سيستان سفر كرد. اما متاسفانه من تغيير شغل دادم و عملا اين كار رها شد و ناتمام ماند. دكتر فرور قابليت‌هايي داشت كه بر فعالان محيط‌زيست آشكار است و اميدواريم فعالان محيط‌زيست كشور بتوانند اين مسيرها را ادامه دهند.
رييس كميسيون آب، كشاورزي و منابع طبيعي مجلس