ايرج فاضل، رييس سازمان نظام پزشكي كشور:
بايد مسائلمان را بادنيا حل كنيم
گروه اجتماعي
رييس كل سازمان نظام پزشكي در اولين نشست خبري خود با رسانههاي مكتوب و خبرگزاريها، با انتقاد «اعتماد» نسبت به سكوت خبري يك ساله بزرگترين انجمن صنفي نخبگان كشور مواجه شد. ايرج فاضل كه شهريورماه سال گذشته و پس از ششمين انتخابات نظام پزشكي به عنوان رييس جديد اين سازمان صنفي انتخاب شد، به دليل سابقهاي كه به دنبال اعتراضات تند به عملكرد رييسجمهوري دهم و همچنين انتقادات متواتر به طرح تحول سلامت و ناعادلانه بودن نحوه ارايه خدمات درمان در كشور در خاطره اهالي رسانه ساخته بود، پس از حضور در مسند رياست سازمان نظام پزشكي و با انتخاب سكوت رسانهاي، به نقطه مقابل اين خاطرهها تبديل شد، به اين معنا كه اين سازمان جريانساز و فعال را به يك سازمان منفعل تبديل كرد. فاضل كه به عنوان باني تشكيل تيمهاي اضطراري پزشكي در دوران 8 سال دفاع مقدس شناخته ميشود و از شاخصترين پزشكان داوطلب حاضر در خطوط مقدم طي سالهاي جنگ تحميلي است، روز گذشته صحبت خود را با ابراز نگراني از شرايط حساس كشور با اين جملات آغاز كرد: «كشور، روزهاي حساسي را ميگذراند. در اين ايام، مسائل پزشكي هم مهم است اما بايد اولويتها را مشخص كنيم.»
به دنبال ابراز اين نگراني، خبرنگار «اعتماد» هم ضمن بيان انتقادات خود نسبت به تغيير رويه اين سازمان صنفي و طرح اين ابهام كه ممكن است انفعال يكساله سازمان نظام پزشكي به دنبال دستوراتي از پشت پرده اتفاق افتاده باشد، از رييس كل سازمان نظام پزشكي خواست كه حساس بودن شرايط كشور را به عنوان رياست اين سازمان، تبيين كرده و از مصاديق مشابه طي 40 سال گذشته بگويد و فاضل هم پاسخ داد: «فكر كردم كه نظام پزشكي، نيازمند آرامش و متانت است. امواج تند رسانهاي، معمولا نتايج چندان مثبتي هم ندارد و سازنده نيست. در مواردي كه لازم بوده اطلاعرساني كردهايم منتها شايد آنقدر كه شما انتظار داشتيد نبوده است. امروز هم زماني نيست كه موج راه بيندازيم. پزشكي و قضاوت بسيار وظيفه سنگيني است و چندان نميتواند در دستانداز موجها قرار بگيرد و ايجاد آرامش و محيط امن براي طبابت، از مهمترين وظايف نظام پزشكي است. امروز هم مسائل جاري مملكت، همه شؤون اجتماعي را درگير كرده منتها پزشكي به دليل حساسيت امر و اهميت درگيري در اين مسائل، شايد بيش از همه متاثر شده باشد. ما دوباره با تحريمها روبهرو ميشويم و از نان شب مردم تا ساير مسائل تحت تاثير تحريمها خواهد بود. ما نگران مسائل مربوط به بخش سلامت هستيم. شما همين امروز هم آثاري ميبينيد كه نشان ميدهد روزهاي نسبتا دشواري در پيش خواهيم داشت. بار اول هم نيست و طي 40 سال گذشته، بارها اين شرايط را تجربه كرديم و از تنگناها گذشتيم ولي فكر ميكنم تا ابد نميتوانيم اينطور ادامه بدهيم و بايد مسائلمان را با دنيا حل كنيم. بايد مسائلمان را با دنيا حل كنيم تا بتوانيم مملكتمان را از دستاندازها نجات دهيم و يك آينده اطمينانبخش براي جوانانمان ترسيم كنيم كه انشاءالله با تجربههايي كه آموختيم، بتوانيم چنين مسيري را انتخاب كنيم.»
فاضل در پاسخ به «اعتماد» درباره پيشبيني وضعيت ارايه خدمات سلامت در مراكز درماني طي ماههاي آينده و احتمال اجبار به توقف ارايه خدمات غيرضروري طي ماههاي آينده، با ابراز نگراني نسبت به مشكلات جدي بيمارستانهاي خصوصي به دليل ناهماهنگي افزايش هزينههاي جاري با تعرفههاي خدمات درماني هم هشدار داد كه شرايط ادامه كار بيمارستانهاي خصوصي به دليل مشكلات اعتباري، در شرايط تهديدكنندهاي قرار گرفته و افزود: «خدمت درماني به هيچوجه متوقف نميشود و هيچ مركزي هم تعطيل نخواهد شد اما ناچاريم اقدامات غيرضروري را متوقف كنيم. لازم است كه در اين تغييرات بزرگ اقتصادي كه پيشبيني شده و از گذشته هم داشتيم و امروز هم در پيش داريم، تمام بخشهاي كشور و بهخصوص بخش سلامت خود را با شرايط موجود تطبيق دهند. بسياري از هزينههايي كه قبلا به آساني تحمل ميكرديم، امروز ممكن نيست و من تكرار ميكنم كه روزهاي دشواري از نظر مسائل سلامت در پيش داريم. داروها و امكانات پزشكي حتي در حد يك بخيه معمولي و انواع و اقسام امكانات مورد نياز براي يك اقدام درماني و جراحي يا تجهيز بيمارستانها، همگي به مشكل برخورد خواهد كرد. امروز مساله بيمارستانها فقط هزينه گردشكار نيست بلكه بايد براي به روز رساني امكاناتشان هزينه كنند و همه اينها بسيار گران خواهد شد و با توجه به نوسانات منفي بيمارستانها، حتما بسياري از اقدامات غيرضروري متوقف خواهد شد چرا كه تمام امكانات و خدمات شامل ارز دولتي نميشود.»
فاضل در توضيح نحوه همراهي جامعه پزشكي با شرايط اقتصادي و سياسي پيش رو گفت: «جامعه پزشكي بايد از اين موضوع آگاه باشد. پزشكان بايد در تجويز داروها دقيقتر عمل كرده و اگر دارويي لازم نيست تجويز نكنند يا داروهاي ارزانتر تجويز كنند. بسياري از بيماران در مراجعاتشان تقاضاهايي در حوزه انجام آزمايشات و تصويربرداري غير ضروري دارند. در اين مورد هم پزشكان بايد بر اساس قضاوت خود و نه درخواست بيمار، تجويز لازم را انجام دهند تا به اين ترتيب با صرفهجويي اين دوران را پشت سر گذاريم.»
فاضل به بازنگري نهايي كتاب ارزش نسبي خدمات سلامت بر اساس درخواست شوراي عالي بيمه اشاره كرد، ضمن آنكه به گفته فاضل در بازنگري نهايي، برخلاف ويرايش سال 93 كه تعرفههاي برخي گروههاي پزشكي دستكاري و منجر به اعتراض ساير گروهها نسبت به ناعادلانه بودن تعرفهها شده بود، ارزش نسبي خدمات سلامت به ارقام اوليه بازگشته و اين كتاب، از اين پس مرجع تعيين تعرفههاي خدمات درماني در كشور خواهد بود كه البته تاكنون هم اعتراضاتي نسبت به استفاده از اين مرجع مكتوب در برخي گروههاي پزشكي شكل گرفته چرا كه آنها، مايل نيستند تعرفههايشان كاهش يافته و ارقام به اصل خود برگردد.
علي فتاحي، معاون انتظامي سازمان نظام پزشكي هم در اين نشست ضمن اشاره به ثبت ۵ هزار و ۶۰۰ شكايت در دادسراي سازمان نظام پزشكي طي سال گذشته گفت: «۴ درصد اين شكايات مربوط به تبليغات بود كه بيش از ۵۰ درصد آن منجر به محكوميت پزشكان شد.»
فتاحي در پاسخ به «اعتماد» درباره توان اين نهاد صنفي براي مقابله با تبليغات غيرواقعي صدا و سيما درباره محصولات آرايشي- بهداشتي هم، ضمن سكوت به نشانه غيرممكن بودن هر اقدامي براي مقابله با اين تبليغات غيرواقعي، در توضيح آخرين وضعيت اعتباري بيمارستانهاي خصوصي در شرايط اقتصادي امروز، گفت: «در تهران بيش از 5 ماه است كه بيمههاي تكميلي پرداختي به بيمارستانها نداشتهاند و 30 بيمارستان خصوصي تهران از زمستان سال گذشته حدود 5٠٠ميليارد تومان از بيمههاي تكميلي طلب وصول نشده دارند در حالي كه اگر اين مطالبات، دي ماه سال گذشته تسويه ميشد امكان خريد تجهيزات بيشتري وجود داشت اما در حال حاضر، ارزش اين ميزان مطالبات به دليل تغييرات چندماهه نرخ ارز به يك سوم ارزش واقعي خود تنزل پيدا كرده و قطعا امكان خريد هرچه كمتر ايجاد ميكند.» به گفته فتاحي، 60 درصد هزينههاي بيمارستاني مربوط به دستمزد نيروهاي انساني است و در حالي كه نرخ تورم طي 4 ماه گذشته و بر اساس گزارشهاي بانك مركزي حدود 30 الي 70 درصد بوده اما مقرر شده كه دستمزد نيروي انساني حدود 20 درصد اما در مقابل، تعرفه خدمات درماني، حداكثر 5 درصد افزايش داشته باشد. وي در ادامه صحبتهاي خود از درخواست مكتوب سنديكاي بيمارستانهاي خصوصي از رييس كل سازمان نظام پزشكي براي موافقت با افزايش تعرفه خدمات بستري در بيمارستانهاي خصوصي خبر داد و در پاسخ به «اعتماد» درباره ميزان اين افزايش افزود: «پيشنهاد ما افزايش 12 درصدي بوده كه البته بايد در شوراي عالي بيمه و دولت مطرح شود اما همين افزايش هم در كنار صرفهجويي اعتباري مديران بيمارستانها، كمك بزرگي به بيمارستانهاي خصوصي براي تطبيق با افزايش هزينههاي جاري خواهد بود.»
هشدار نسبت به افزايش مهاجرت پزشكان؛ بهويژه پزشكان عمومي از ديگر بحثهاي اين نشست خبري بود كه البته عليرضا سليمي، معاون آموزشي و پژوهشي سازمان نظام پزشكي آماري در اين باره ارايه نداد اما به افزايش قابل توجه صدور گواهي تحصيل براي فارغالتحصيلان پزشكي طي ماههاي گذشته استناد كرد.