فضاي سياسي عراق ميان احزاب و گروه‌هاي سياسي بيش از هر زماني ملتهب شده است. روزهاي حساسي پيش روي عراق قرار دارد كه احزاب نياز دارند به سلامت از آن عبور كنند. در حال حاضر هر حركت و هر اقدامي از سوي دولت و احزاب نه يك حركت تاكتيكي يا در جهت منافع ملي برشمرده مي‌شود بلكه همگي از آن برداشت سياسي خواهند داشت. در اتفاقي جديد حيدرالعبادي نخست‌وزير عراق فالح فياض را از تمامي پست‌هاي دولتي از جمله رياست نيروهاي حشد الشعبي بركنار كرد. در بيانيه‌اي كه دفتر عبادي منتشر كرد، آمده است: اين تصميم به دليل دخالت آقاي فالح فياض در اقدامات حزبي سياسي و تمايل براي رسيدگي به امور سياسي صورت گرفته كه اين برخلاف وظايف امنيتي حساس وي است.
اين بيانيه مي‌افزايد: بر اساس قانون اساسي عراق، سرويس‌هاي اطلاعاتي و امنيتي بايد در مسائل سياسي بي‌طرفي خود را حفظ كنند. قوانين و دستورها نيز از فعاليت‌ها و استفاده از موقعيت‌هاي حساس امنيتي در فعاليت‌هاي حزبي منع شده‌اند. از همين رو بنا به اختيارات تفويض شده به نخست‌وزيري آقاي فالح فياض از وظايف خود كنار گذاشته مي‌شود. در اين بيانيه همچنين عبادي تاكيد مي‌كند كه از زمان اعلام حكم، لازم‌الاجراست.
مهم‌ترين سمت فياض در پست مشاور امنيت ملي حيدرالعبادي بوده است و همچنين رياست نيروهاي داوطلب مردمي حشد الشعبي را نيز برعهده داشته و يكي از متحدان عبادي در ائتلاف نصر به رهبري عبادي محسوب مي‌شد. برخي منابع عراقي در اوايل ماه جاري ميلادي خبر از خروج 28 نماينده از ائتلاف نصر دادند كه در راس آنها فالح فياض قرار داشت و گفته مي‌شد كه از دايره متحدين عبادي خارج شده است.
به گزارش ارم نيوز، اين اخراج در دوره‌اي صورت مي‌گيرد كه رقابت‌هاي سياسي ميان بلوك تحت رهبري العبادي به عنوان نخست‌وزير و نوري‌المالكي نخست‌وزير سابق عراق گسترش پيدا كرده تا منجر به تشكيل دولت بعدي شود. در حال حاضر نوسانات در جناح‌ها و ديگر نيروهاي سياسي براي دستيابي به بلوك اكثريت پارلمان افزايش پيدا كرده تا طرفين بتوانند تشكيل دولت دهند.
برخي معتقدند كه اخراج فياض و اختلاف او با عبادي به اين دليل بوده است كه در روزهاي اخير تمايل بيشتري نشان داده كه ائتلاف فتح به رهبري هادي العامري و حاكميت قانون به رهبري نوري‌المالكي كه مي‌توان آنها را نزديك‌ترين بلوك سياسي عراق به ايران دانست، قدرت را در دست بگيرد.
همچنين الجزيره گزارش داد كه فياض در ليست پارلماني عبادي قرار داشته، اما اختلافات بر سر تشكيل دولت آينده ميان گروه‌هاي شيعي در حال افزايش است و همين امر موجب جدايي دو طرف شده است. به گزارش دفتر الجزيره در بغداد، چنين تصميمي از سوي عبادي جاي تعجب نداشت، زيرا گفته مي‌شد كه اين تصميم از يك هفته پيش اتخاذ شده بود اما براي اعلام آن مدتي صبر كردند.
مدير دفتر الجزيره در بغداد عنوان كرده است كه نگراني اصلي از نقش سياسي در حال رشد فياض در عرصه سياسي عراق بود. برخي رسانه‌هاي محلي عنوان كردند كه اكنون اين بحث مطرح است كه در صورت پيوستن فياض به ائتلاف فتح و مالكي ممكن است به او پيشنهاد نخست‌وزيري ارايه شده باشد و ممكن است از او به عنوان گزينه آينده اين سمت نيز نام برده شود و برخي نگراني جدي عبادي را در همين راستا بررسي كردند.
گفته مي‌شود كه فياض از نيروهاي نزديك به نوري مالكي نخست‌وزير سابق عراق بوده است كه اكنون نيز با توجه به ورود وي در تيم ائتلافي مالكي و عامري شانس اين ائتلاف را نسبت به گذشته تقويت مي‌كند. اما اين اقدام عبادي نيز بي‌پاسخ نبود. در بيانيه‌اي كه روز جمعه ائتلاف فتح ارايه داد، نسبت به اقدام عبادي واكنش نشان دادند. در اين بيانيه آمده است، تصميم عبادي كاملا شخصي و غيرقانوني بوده است و اين اقدام به دليل مخالفت فياض با نخست‌وزيري دوباره عبادي بوده كه دليلي غيرقابل قبول براي اخراج وي است.
پارلمان عراق بناست در تاريخ 3 سپتامبر طبق برنامه تشكيل جلسه دهد كه اعلام بزرگ‌ترين بلوك تا آن زمان از اهميت بسيار بالايي برخوردار است و در همان جلسه نيز يك رييس‌جمهور و دو معاون وي تعيين خواهند شد.
در حال حاضر 2 گروه در تلاش هستند تا بتوانند بزرگ‌ترين بلوك پارلمان را شكل دهند. طبق نتايجي كه در انتخابات محلي عراق به دست آمده است، ائتلاف سائرون به رهبري مقتدي صدر توانست با 54 كرسي از 329كرسي پيروز انتخابات شود و ائتلاف فتح به رهبري هادي العامري و ائتلاف نصر به رهبري حيدرالعبادي به ترتيب با كسب 47 و 42 كرسي در جايگاه‌هاي دوم و سوم قرار گرفتند.
تغيير بازي سياسي در عراق
شايد تا يك هفته پيش مي‌شد با درصد بالايي عنوان كرد كه مقتدي صدر، عبادي، حكيم و علاوي مي‌توانند بزرگ‌ترين بلوك سياسي در پارلمان را تشكيل دهند و ائتلاف عامري و مالكي عملا از شانس كمتري براي ايجاد ائتلاف برخوردار بودند. اما معادلات سياسي در عراق هيچ‌گاه پيش‌بيني‌پذير نيست و هيچ‌گاه نمي‌توان در خصوص آن با قطعيت سخن گفت. در حال حاضر اخراج فالح فياض معادلات سياسي در عراق را تغيير داده و سناريويي جديد را وارد عرصه سياسي عراق كرده است. سناريويي كه شايد تا روز تشكيل پارلمان نيز تقويت شود و همان اتفاقي كه براي مالكي در سال 2014 رخ داد اكنون نيز براي عبادي رخ دهد. با نگاه به انتخابات سال 2014 اگرچه ائتلاف مالكي پيروز انتخابات بود، اما به ناگاه عبادي از داخل حزب حاكميت قانون انشعابي را ايجاد كرد و با ائتلاف با ساير گروه‌هاي سياسي در عراق مالكي را براي رسيدن به پست نخست‌وزيري كنار گذاشت. اكنون نيز اين اتفاق در ائتلاف نصر در حال رخ دادن است. برخي خبرها حاكي از آن است كه بخشي از سران ائتلاف نصر نيز به جمع حاميان جدي فالح فياض پيوسته‌اند و او را به عنوان گزينه نخست‌وزيري معرفي كردند. به گزارش فارس به نقل از سومريه‌نيوز آمده است، تعدادي از رهبران اصلي ائتلاف انتخاباتي نصر عراق، فالح فياض را به عنوان نامزد خود جهت تصدي منصب نخست‌وزيري اين كشور انتخاب كرده‌اند. در اين بيانيه همچنين تاكيد شده است؛ معرفي فياض براي تصدي نخست‌وزيري تاكيدي است بر اين طرح ما كه توانسته محيط سياسي‌اي ايجاد كند كه فراتر از معيار فرقه‌اي و مكانيسم سهم‌خواهي است. رهبران مذكور نصر همچنين تاكيد كردند كه با باور به اينكه دولت بايد همه خواسته‌هاي معيشتي مردم عراق را در فضايي به دور از هرگونه فساد تاكيد كند، فالح فياض را به عنوان كانديداي خود انتخاب و معرفي كردند.
حالا با شكافي كه در نصر به وجود آمده و حمايت احتمالي عامري و مالكي از نخست‌وزيري فالح فياض اكنون موقعيت عبادي بيش از هر زمان ديگري براي تصدي پست نخست‌وزيري به خطر افتاده است. اگر شكاف در نصر جدي شود، عملا بايد ساير احزاب تصميم بگيرند كه آيا باز هم مي‌خواهند روي عبادي براي نخست‌وزيري و تشكيل دولت سرمايه‌گذاري كنند يا خير. در حال حاضر تنها رمز موفقيت عامري و مالكي مي‌تواند عدم پافشاري روي نخست‌وزيري خود باشد. به خصوص مالكي نبايد به مانند دور قبلي انتخابات روي نخست‌وزيري تكيه كند كه اگر اين كار را انجام دهد، بي‌تدبيري سياسي خود در دور قبلي انتخابات را با تجربه سياسي جايگزين مي‌كند و مي‌تواند در اين هزار توي سياسي عراق موفق باشد.
در طرف مقابل نيز حيدرالعبادي كه تا هفته گذشته بيشترين شانس را براي نخست‌وزيري خود مي‌ديد حالا بعيد به نظر مي‌رسد، بتواند موقعيت خود را حفظ كند و احتمالا اگر خبرهاي رسيده از داخل ائتلاف نصر به حقيقت بپيوندد و اعضا از او قطع اميد كنند، مي‌توان اين 4 سال را پايان دوره عبادي دانست. اما واقعيت آن است كه صحنه سياسي عراق به حدي پيچيده و عجيب است كه تا زمان رسمي و نهايي تشكيل دولت هيچ چيز قابل پيش‌بيني نخواهد بود.