خدمات سلامت در راه بازگشت زائران اربعين
گروه اجتماعي| با پايان مراسم باشكوه اربعين حسيني در كربلاي معلي، تيم‌هاي پزشكي و ارايه‌دهندگان خدمات درماني هم به تدريج و همزمان با بازگشت زائران به ايران، خود را براي ترك پايگاه‌هاي درماني مرزي و مستقر در خاك عراق آماده مي‌كنند. از هفته پاياني مهر ماه امسال و به دنبال بخشنامه‌ها و دستورات جداگانه وزير بهداشت و رييس جمعيت هلال احمر، تيم‌هاي درماني شامل پزشكان و پرستاران و امدادگران، داوطلبانه راهي نقاط مرزي در استان‌هاي ايلام و خوزستان و كربلاي معلي شدند تا طي 25 روز پياده‌روي اربعين، آماده خدمت‌رساني به زائران ايراني در نقاط مرزي و همچنين داخل خاك عراق باشند و بنا بر آخرين اعلام سخنگوي وزارت بهداشت، از اعزام نخستين گروه زائران كربلا تا ظهر روز 7 آبان، 49 هزار و 200 زائر اربعين حسيني، در داخل خاك عراق خدمات درماني سرپايي و بستري و جراحي دريافت كرده‌اند. به گفته ايرج حريرچي، براي ارايه خدمات درماني داوطلبانه به زائران كربلاي معلي، امسال تفكيكي درباره ارايه خدمات در نقاط مرزي و داخل خاك عراق صورت گرفته كه بر همين اساس، ارايه خدمات درماني در خاك عراق برعهده كادر درمان وابسته به جمعيت هلال احمر و خدمت‌دهي در نقاط مرزي محل تردد زائران بر عهده وزارت بهداشت بوده كه به گفته حريرچي، ١٧ هزار نيروي درماني براي ارايه خدمات درماني در مراسم اربعين حسيني امسال اعزام شده از اين تعداد، ٩ هزار نفر كادر درمان، ٦٥٠ نفر كارشناس گروه بيماري‌ها، ٢٦٠ نفر كارشناس بهداشت بوده و اين تيم درماني تا ظهر روز دوشنبه و در نقاط مرزي، به ٥٢ هزار و ٣٠٨ زائر (31 هزار مرد و 21 هزار زن) عازم كربلاي معلي و پيش از خروج از كشور خدمت درماني ارايه كرده‌اند . در عين حال تا ظهر روز دوشنبه بشير حاجي‌بيگي، سخنگوي سازمان انتقال خون ايران از آماده‌باش كامل مراكز انتقال خون در استان‌هاي ايلام، كرمانشاه، خوزستان و بوشهر و همچنين وضعيت مناسب ذخاير خوني كشور براي پاسخ به هرگونه نياز در خاك عراق و براي نجات جان هموطنان خبر داد و تاكيد كرد كه بنا بر هماهنگي لازم با كميته‌هاي استاني پدافند غيرعامل و مديريت استانداري‌ها و فرمانداري شهرستان‌هاي مرزي محل تردد زوار اربعين، انتقال واحدهاي خون مورد نياز براي شرايط اضطرار و سوانح حتما مديريت خواهد شد هرچند كه به گفته حاجي‌بيگي تا ظهر روز دوشنبه، هيچ واحد خون و فرآورده خوني از ايران به عراق منتقل نشده بود . در عين حال، بنا بر اعلام وزير بهداشت، براي مراسم پياده‌روي اربعين امسال، ۹۰۰ دستگاه آمبولانس، ۱۰ فروند بالگرد اورژانس هوايي و ۲۵ دستگاه اتوبوس آمبولانس اعزام شده و همچنين سخنگوي كميته بهداشت و درمان اربعين هم خبر داد كه 9 واحد بيمارستان صحرايي، 56 كلينيك سيار و 89 واحد درماني سيار در مراسم اربعين 97 خدمات درماني ارايه خواهند داد و همراهي هوانيروز ارتش با اورژانس هوايي براي انتقال زائران بيمار يا مصدوم در خطوط پروازي غرب و جنوب غرب كشور هم از ديگر اقداماتي بود كه در مراسم اربعين 97 اجرا شد. نكته مهم اما اين بود كه همراه داشتن هرگونه داروي حاوي كديين براي زائران عراق، جرم بوده و دولت عراق مجازات سختي براي دارندگان اين داروها در نظر گرفته كه مسوولان انتظامي هم از زمان ثبت نام زائران در سامانه سماح، اين هشدار را مكرر اعلام كردند اما در عين حال مسوولان وزارت بهداشت و جمعيت هلال احمر ضمن ابراز اطمينان از موجودي داروهاي پرمصرف در مراكز درماني ايجاد شده از سوي ايران در خاك عراق و ارسال 400 قلم دارو، از زائران درخواست كردند كه غير از داروهاي ممنوعه، داروهاي مصرفي متناسب و به خصوص داروهاي فشار خون، ريوي و قلبي را در طول سفر به همراه داشته باشند و درصورت بروز علايم بيماري در طول مسير به مراكز درماني مراجعه كنند. با اين حال محمود اماني، نماينده شركت شهر سالم در كربلا اشاره كرد كه شايع‌ترين بيماري‌ها در اين مدت، بيماري‌هاي تنفسي، گوارشي، اسكلتي و عضلاني بوده و تاكيد داشت كه «علت اصلي بيماري‌هاي تنفسي در خاك عراق، هواي اينجاست. زائران روزانه چندين ساعت فعاليت مي‌كنند، تعرق‌شان زياد است و باعث سرماخوردگي مي‌شود و امسال هم كه بارش شديد باران و تغيير دماي ناگهاني را داشتيم، اين بيماري‌ها بيشتر شده بود.» در حالي تعدادي از خدمت‌گيرندگان در مراسم پياده روي اربعين 97، مصدومان حوادث ترافيكي بوده‌اند، تلخ‌ترين خبر امسال، تصادف يك دستگاه اتوبوس با يك ون عراقي حامل زائران ايراني در محور كوت به مهران و بامداد روز دوشنبه- روز پيش از اربعين حسيني - بود كه به گفته مجتبي خالدي، سخنگوي سازمان اورژانس كشور بر اثر اين حادثه 11 نفر از زائران جان خود را از دست داده و 19 نفر هم مصدوم شدند . البته يك حادثه ترافيكي هم صبح روز گذشته در مسير اتوبان اصلي ناصريه - سماوه به ديوانيه رخ داد كه بر اثر اين حادثه هم دو دستگاه اتوبوس حامل زائران ايراني با يكديگر برخورد كردند اما خوشبختانه اين حادثه تلفاتي در بر نداشت و منابع آگاه به ايرنا گفتند كه «حوادث رانندگي در عراق در ايام اربعين به‌دليل ترافيك جاده‌ها، كمبود وسيله نقليه و استفاده از هر نوع وسيله موتوري و باري ناايمن و عجله رانندگان عراقي بيش از پيش افزايش مي‌يابد. حمل و نقل زائران به كربلا و بازگشت آنها به شهرها و گذرگاه‌هاي مرزي مبدا يكي از معضلاتي است كه به اذعان منابع عراقي به رغم تجربه 15 سال گذشته در برگزاري مراسم زيارت اربعين، هنوز شاهد ساماندهي چنداني نيست و يكي از مشكلات امسال زائران ايراني اختلاف بر سر نرخ كرايه با برخي رانندگان عراقي است كه اين امر از يك سو به دليل نوسان قيمت ارز و عدم اطلاع طرفين از نرخ برابري و از سوي ديگر سودجويي برخي رانندگان بروز مي‌كند.» سرهنگ نادر رحماني، رييس مركز اطلاعات و كنترل ترافيك راهور ناجا در گفت‌وگو با فارس از ترافيك پرحجم در مسير بازگشت از مرزهاي سه‌گانه – شلمچه، چذابه و مهران خبر داد .
در حالي كه بنا بر اعلام ستاد مركزي اربعين حسيني 60 درصد از حجم تردد زائران مربوط به مرز مهران، ۲۳ درصد مربوط به مرز شلمچه و ۱۳ درصد مربوط مرز چذابه بوده، مرز مهران و جاده‌هاي منتهي به اين شهر مرزي، در اين روزها از ترافيك و تردد حجيم‌تري برخوردار خواهد بود چنان كه رحماني هم روز گذشته از احتمال يك‌طرفه شدن جاده مهران خبر داد. اما تمهيداتي كه براي بازگشت زائران در نظر گرفته شده برخلاف چند سال گذشته نشانگر برقراري نظم بيشتر و سامان‌يافتگي قابل توجه‌تر است، چنان كه از روز گذشته اعلام شد كه 12 هزار دستگاه اتوبوس در پايانه‌هاي مرزي شلمچه، چذابه و مهران مستقر شده تا كار بازگشت زائران به شهرهاي محل سكونت خود را برعهده بگيرد. البته با توجه به اينكه بنا بر اعلام سردار حسين اشتري، فرمانده نيروي انتظامي كشور، حدود يك ميليون و 950 هزار نفر از هموطنان از هفته پاياني مهرماه عازم كربلاي معلي شدند و تا امروز هم تعداد قابل توجهي از اين جمعيت به كشور بازگشته‌اند، به نظر مي‌رسد اشكالات تكراري سال‌هاي گذشته در بازگرداندن زائران به شهرهاي محل سكونت به مراتب كمتر باشد .
براي مراسم پياده‌روي اربعين امسال، ۹۰۰ دستگاه آمبولانس، ۱۰ فروند بالگرد اورژانس هوايي و ۲۵ دستگاه اتوبوس آمبولانس اعزام شده و همچنين سخنگوي كميته بهداشت و درمان اربعين هم خبر داد كه 9 واحد بيمارستان صحرايي، 56 كلينيك سيار و 89 واحد درماني سيار در مراسم اربعين 97 خدمات درماني ارايه خواهند داد.