تركيه خود را آماده حملهاي جديد در سوريه ميكند
احتمال درگيري ميان دو متحد ناتو
ميثم سليماني
تركيه خود را آماده يك حمله جدي و بزرگ به شمال سوريه ميكند. آن گونه كه رييسجمهور تركيه تهديد كرده، آنكارا قصد دارد تا حملهاي جديد را به شمال سوريه انجام دهد و امريكا را متهم كرده كه به تهديدات امنيتي تركيه در منطقه بيتوجه است. رسانههاي تركيهاي گزارش دادهاند كه واحدهاي فرماندهي نظامي تركيه روز جمعه به مرز با سوريه در شمال شرق اين كشور اعزام شدهاند كه اين مساله احتمال ايجاد يك درگيري غيرمنتظره با نيروهاي امريكايي كه در همان منطقه فعاليت ميكنند را افزايش داده است.
تركيه و ايالات متحده، متحد يكديگر در پيمان ناتو هستند. هر دو نيز مخالف بشار اسد رييسجمهور سوريه هستند، اما آنها از دو گروه متفاوت در سوريه حمايت ميكنند. تركيه از نيروهاي موسوم به ارتش آزاد حمايت ميكند، در حالي كه ايالات متحده از نيروهاي دموكراتيك سوريه كه اكثريت آنها را كردها تشكيل ميدهند، حمايت ميكند. گفته ميشود در تماس تلفني كه ميان دونالد ترامپ رييسجمهور ايالات متحده و رجب طيب اردوغان، رييسجمهور تركيه در روز جمعه برقرار شده، تركيه بهشدت نسبت به حضور شبه نظاميان كرد در شمال شرقي سوريه ابراز نگراني كرده است. اردوغان بارها و بارها از واشنگتن خواسته است كه پشتيباني خود از جنگجويان كرد را متوقف كند. اردوغان همچنين در سخنراني ميان نمايندگان سازمان همكاري اسلامي در استانبول عنوان كرده است كه در صورت تهديد عليه ما، واكنش به اين تهديد فوري خواهد بود. وي خطاب به ايالات متحده عنوان كرد يا آنها گروههاي تروريستي را از بين ميبرند يا اينكه ما اين كار را انجام خواهيم داد. با اين حال كاخ سفيد طي بيانيهاي اعلام كرد كه آقاي ترامپ و اردوغان در اين تماس تلفني با يكديگر توافق كردند تا رسيدن به اهداف امنيتي مورد نظر در سوريه با يكديگر همكاري كنند. با اين وجود شان رابرتسون، سخنگوي پنتاگون هشدار داد، هرگونه اقدامه يك جانبه نظامي از سوي تركيه در شمال شرقي سوريه غيرقابل قبول و بسيار نگرانكننده است. به ويژه اينكه پرسنل نظامي ايالات متحده در اين مناطق و نزديكي آن نيز حضور دارند. به گزارش نيويورك تايمز، در اين مناطق علاوه بر 2هزار پرسنل نظامي، 20 غيرنظامي امريكايي كه برنامههاي غير نظامي را در شمال سوريه پيش ميبرند نيز حضور دارند. ماموريت آنها بازگرداندن شرايط زندگي پس از آزادسازي مناطق از دست تروريستهاي داعش است. هرچند آنها بايد طي يك روند برنامهريزي شده آب و برق را به اين منطقه منتقل كنند اما در عمل اتفاق چنداني در شرايط زندگي افرادي كه در اين مناطق حضور دارند به وجود نيامده است. تركيه در طول سه دهه گذشته همواره با حزب جداييطلب كردستان پ.ك.ك در حال مبارزه بوده است. حالا تركيه ايالات متحده را متهم به تقويت اين گروه مسلح نظامي كرده و معتقد است افراد وابسته به اين گروه در سوريه آموزش ميبينند. تركيه، نيروهاي كرد سوريه معروف به Y.P.G را نيز به دليل نزديكي با پ.ك.ك گروه تروريستي محسوب ميكند. اما واقعيت آن است كه نيروهاي كرد سوريه ستون اصلي نيروهاي دموكرات سوريه بودند كه با حمايت ايالات متحده توانستند تروريستهاي داعش را در بخشهايي از سوريه پاكسازي كنند. در حال حاضر نيروهاي دموكرات سوريه با همكاري نيروهاي ويژه امريكا در حال مبارزه با بقاياي داعش در شرق سوريه هستند. اين گروه نظامي اعلام كرده كه در برابر هرگونه مداخله نظامي تركيه مقاومت خواهد كرد. مصطفي بالي، سخنگوي نيروهاي دموكراتيك سوريه گفت: ما در صورت هرگونه حمله دست به اقدامات تلافيجويانه خواهيم زد، وي افزود: ما اميدواريم كه تركها تهديدات خود را متوقف كنند، اما اگر تصميم بگيرند به اين روند تهديدات ادامه دهند، نبرد در هجين متوقف خواهند شد. هجين جديدترين شهري است كه كردها در حال پاكسازي تروريستها از اين منطقه هستند و به نظر ميرسد اگر تركيه بخواهد دست به عملياتي در شمال سوريه بزند قطعا عمليات دراين منطقه با چالش مواجه ميشود. سخنگوي نيروهاي دموكراتيك معتقد است كه اين عمليات به داعش آزادي بيشتري خواهد داد. در طول جنگ تقريبا هشت ساله سوريه، كردها يك قلمروي خودمختار در امتداد مرز با تركيه داشتند. اردوغان اين منطقه تحت كنترل كردها را تهديدي براي تركيه ميداند و بارها عنوان كرده كه اقدام نظامي عليه واحدهاي كردي در شمال شرقي سوريه انجام خواهد داد.
اردوغان از روز چهارشنبه اعلام كرد كه قصد دارد عملياتي را به سمت شرق فرات آغاز كند تا منطقه را از تروريستهاي مورد نظر تركيه پاكسازي كند. اما تركيه به ايالات متحده اطمينان داده كه نيروهايش هرگز مورد هدف آنها نيستند. به گزارش نيويوركتايمز به نقل از منابع محلي، يگانهاي نظامي و پشتيباني ارتش تركيه به منطقه جنوب شرقي تركيه و در نزديك و هممرز با سوريه مستقر شدند. همچنين تركيه از روز پنجشنبه حملات هوايي را عليه پ.ك.ك در شمال عراق انجام داد.
اردوغان معتقد است كه دو سال با امريكا براي حل و فصل نگرانيهاي تركيه مذاكره كرده است تا اين موضوع را حل و فصل كند از همين رو تركيه عمليات منبيج در سوريه را به تعويق انداخت. اردوغان اعلام كرده است كه تركيه زمان زيادي براي مداخله نظامي در شرق فرات از دست داده است و ما ديگر تحمل يك تاخير طولاني مدت را نخواهيم داشت.
پنتاگون هفته گذشته اعلام كرد كه سه پست ديدهباني در امتداد مرز سوريه و تركيه ايجاد كرده تا هر نوع فعاليتي به سمت تركيه را رصد كند، تا نگرانيهاي تركيه برطرف شود، اما اين موضوع براي آنها راضيكننده نيست. مقامات تركيه اعلام كردند كه تركيه قصد دارد حدود 9 مايل به خاك سوريه نفوذ كند كه مناطقي مانند تل ابيض و راسالعين را در اختيار ميگيرد. شهرهايي كه در آن امريكاييها حضور ندارند. البته يكي از سناريوها اين است كه شورشيان سوريه ارتش آزاد كه اخيرا نام خود را به جبهه آزادي بخش ملي تغيير دادهاند با حمايت هوايي تركيه در اين منطقه نفوذ انجام دهند و كنترل را به دست گيرند. مقامات امريكايي ميگويند كه احتمالا تركيه به منبيج حمله نخواهد كرد، زيرا نيروهاي امريكايي و تركيهاي به طور مشترك طي هفتههاي اخير در اين منطقه گشتزني كردهاند. شهر كوباني نيز همين شرايط را دارد كه در آن نيروهاي امريكايي حضور پررنگي دارند. يك مقام امريكايي كه درگير مساله سوريه است به نيويوركتايمز گفت: ايالات متحده در حال آماده شدن براي بدترين سناريو است زيرا ممكن است شرايط به سمتي پيش رود كه دو ارتش با يكديگر درگير شوند.