سفارت اكوادور در لندن در سال 2012 به جوليان آسانژ، مدير سايت افشاگر ويكيليكس پناهندگي سياسي اعطا كرد. اما اين روزها آسانژ با تهديد دستگيري و استرداد احتمالي به ايالات متحده آمريكا مواجه است و دولت جديد اكوادور دوست دارد هر چه سريعتر از شر اين مهمان ناخوانده راحت شود. آسانژ شش و نيم سال است كه در لندن گير افتاده و در ساختمان سفارت اكوادور كه يك بناي آجري آرام و بيسروصدا در چند قدمي مركز خريد معروف هارودس در نايتبريجز است، زندگي ميكند. او آفتاب را زياد نميبيند و موهايش مانند پوستش به رنگ سفيد برفي درآمده است. در اوايل ماه نوامبر اين استراليايي 47 ساله با صداي افتادن كپسول آتشنشاني در نيمه شب از خواب پريد. او اين كپسول را جلوي پنجره باز اتاق خوابش در طبقه همكف گذاشته بود. آيا اين اقدام يك جنگ رواني ديگر دولت اكوادور عليه آسانژ نبود؟ دولت اكوادور در آگوست 2012 به جوليان آسانژ پناهندگي سياسي داد اما روابطش با آسانژ اخيرا به سردي گراييده و رييسجمهور اكوادور اكنون دوست دارد كه اين روزنامهنگار استراليايي هر چه سريعتر سفارت اكوادور در لندن را ترك كند. در اواخر ماه مارس ديپلماتهاي اكوادوري اقدام به قطع اينترنت و نصب يك سيگنال خفهكن براي قطع ارتباط او با دنياي خارج كردند. ماه گذشته سفارت اكوادور مقررات جديدي براي اقامت اين مهمان مشهور اما دردسرآفرين ابلاغ كرد.
در شبي كه كپسول آتشنشاني به زمين افتاد، آسانژ هراسان از خواب پريد و روي تختخوابش نشست و متوجه نشد كه باد پنجره را باز كرده يا كسي از بيرون قصد ورود به اتاقش را داشت؟ آيا اين اتفاق فقط يك پارانوياي ساده بود؟ بايد گفت كه ترس آسانژ از ربوده شدن توسط مامورين اطلاعاتي آمريكايي و انتقالش به آمريكا بجا و منطقي است. چون مايك پمپئو، وزير امور خارجه ترامپ در اظهاراتي سايت ويكيليكس را به عنوان يك دستگاهِ اطلاعاتي متخاصمِ غيردولتي توصيف كرده بود. هر چند تاكنون تاييد شده كه حداقل پيشنويس يك اعلام جرم عليه آسانژ وجود دارد اما سرنخهايي نيز وجود دارد كه نشان ميدهد يك درخواست سري استرداد قبلا تهيه و براي سفارت امريكا در لندن ارسال شده است. مقامات بريتانيايي بيصبرانه منتظرند كه آسانژ پايش را از سفارت بيرون بگذارد و بلافاصله او را دستگير و روانه زندان كنند. اسكاتلنديارد، آسانژ را به خاطر عدم معرفي خود بعد از سپري شدن زمان انقضاي وثيقه متهم ميكند، اين تخلف از قانون ميتواند تا يك سال مجازات زندان براي آسانژ در پي داشته باشد.
شركاي متحد
آسانژ بارها در موقعيتهاي مختلف اعلام كرده كه حاضر است خودش را تسليم پليس لندن كند و عازم زندان شود به شرط اينكه دولت لندن به او تضمين بدهد كه بعد از اتمام دوره محكوميتش ميتواند به اكوادور برگردد. اما بريتانياييها چنين تضميني را نپذيرفتهاند. آنان ترجيح ميدهند، آسانژ را به چنگال پليس آمريكا بسپارند. مامورين اطلاعاتي انگليسي و آمريكايي علاوه بر اين منافع مشتركي در اين خصوص دارند. ويكيليكس در سال 2010 با همكاري روزنامههايي نظير گاردين، نيويوركتايمز و اشپيگل مداركي را در ارتباط با جنايات جنگي امريكا در عراق و افغانستان منتشر كرد. از آن زمان به بعد دولت امريكا در به در به دنبال دستگيري آسانژ بوده و يك دادگاه عالي در ويرجينيا در حال بازجويي از چند نفر به جرم ارتباط با ويكيليكس بوده است. سفارت اكوادور طي چند سال گذشته محدوديت بسيار اندكي در خصوص كساني كه به ملاقات آسانژ ميآمدند، اعمال كرده بود. تنها محدوديت اين افراد براي ملاقات آسانژ اين بود كه حداقل يك روز قبل از ملاقات در دفتر نگهباني سفارت نامنويسي كنند، هنگام ورود پاسپورتشان را در نگهباني گذاشته و و نامشان را در دفتر ثبت ورود و خروج ثبت كنند و گاهي اوقات تلفن و دوربينهايشان را نزد نگهباني به امانت بگذارند. اما به آنان اجازه داده ميشد در كمال راحتي و آرامش در يكي از دو اتاق ساختمان با آسانژ ديدار كنند. البته همه آنان ميدانستند كه چنين ديداري تحت نظارت اكوادوريها به خصوص انگليسيها انجام ميشود. عوامل اطلاعاتي لندن حتي اقدام به نصب دوربينهاي مداربسته در خيابان جلوي سفارت كرده بودند. آسانژ و مهمانانش هنگام گفتوگو مطالب خود را روي كاغذ مينوشتند و بعد از آن كاغذ را داخل دستگاه كاغذ خردكن نابود ميكردند. از ميان اشخاص مشهوري كه به ملاقات آسانژ رفتهاند، ميتوان به ويوين وستوود، ليدي گاگآ، پاملا اندرسون، نوآم چامسكي چپگرا و روزنامهنگاران مشهوري نظير جاتن پيلگر و سيمور هرش اشاره كرد. نويسندگان اين مقاله نيز بارها در سفارت اكوادور در لندن براي مصاحبه محرمانه به ديدار آسانژ رفتهاند. او با گشادهرويي از ديداركنندگان استقبال ميكند و اميدوار است بتواند از طريق اين ديدارها از اثرات چشمگير انزوا و عزلت خويش بكاهد: او شش و نيم سال است كه آفتاب را نديده و شش و نيم سال است كه در يك زندان نسبتا لوكس زندگي ميكند. آسانژ در اين مدت از درد مزمن شانه رنج ميبرد. يك دكتر اهل بوستون كه به طور مرتب وضعيت جسماني او را كنترل ميكند گاهي نيز نگران وضعيت رواني اوست. نگراني او از اين است كه آسانژ به خاطر آينده نسبتا تاريكي كه پيش چشمانش گسترده شده است، دچار افسردگي شديد شود. تا دسامبر گذشته آسانژ علاوه بر حساب توييترياش به مديريت انتشار اسناد و مدارك در سايت ويكيليكس ادامه ميداد.
گنبد شماره 7
بلافاصله بعد از انتخاب دونالد ترامپ به رياستجمهوري آمريكا حمايت از ويكيليكس شروع به كاهش كرد. آسانژ در روزهاي نخست اميدوار بود كه با شروع دوران زمامداري ترامپ در كاخ سفيد بالاخره روزنه اميدي براي خروج از سفارت اكوادور به دست خواهد آورد. اما افراد تندرويي كه ترامپ وارد كابينهاش كرده بود، درصدد بودند با تنبيه بنيانگذار ويكيليكس او را در ساير افشاگريهاي احتمالي تحت فشار قرار دهند. در واقع اين رافائل كورهآ، رييسجمهور چپگراي اكوادور بود كه با هدف كاستن از نفوذ روزافزون ايالات متحده آمريكا در قاره آمريكاي جنوبي اقدام به اعطاي پناهندگي سياسي به آسانژ كرد.
اما پرزيدنت مورينو هيچ خصومتي با امپرياليسم نداشت. او حتي ثابت كرد كه شيفتهِ بهبودِ سريعِ روابط كشورش با آمريكاست. او فرناندو اسپينوسا، وزير امور خارجه اكوادور را مامور كرد تا راهحلي براي خلاص شدن از شر مشكل بغرنج آسانژ پيدا كند. اسپينوسا براي تحقق اين هدف ترفند نسبتا هوشمندانهاي به كار گرفت. در دسامبر گذشته او به آسانژ شهروندي اكوادور را اعطا و او را به عنوان ديپلمات كشورش انتخاب كرد و در ليست نمايندگان ويژه دولت اكوادور در بريتانيا قرار داد. اين اقدام باعث ميشد كه او مصونيت ديپلماتيك پيدا كند و آزادانه به هر جا كه دلش خواست، رفت و آمد كند. اما اين ترفند زماني كارگر است كه دستگاه ديپلماسي بريتانيا او را به عنوان نماينده رسمي دولت اكوادور به رسميت ميشناخت. اما اين اتفاق رخ نداد. تلاشهاي دوستان و همكاران آسانژ براي يافتن كشوري كه دولتش موقعيت ديپلماتيك آسانژ را بپذيرد، آسان و ساده نبود.
وداع با دنياي خارج
به دنبال خروج آسانژ از فهرست ديپلماتهاي اكوادور، توييتي از او منتشر شد كه ميزبانش را به شدت برآشفته و عصباني كرد. در بيست و ششم ماه مارس آسانژ به دنبال دستگيري كارلس پوجدمون، روزنامهنگار و سياستمدار كاتالونيايي در آلمان در توييتي نوشت: در سال 1940 لوئيس كومپانيس به دنبال درخواست دولت اسپانيا توسط پليس گشتاپوي آلمان دستگير و به كشورش مسترد گرديد و به دار آويخته شد. امروز پليس آلمان كارلس پوجدمون، نخستوزير منتخب كاتالونيا را دستگير و به دنبال تقاضاي دولت اسپانيا قرار است او را مسترد كند…
اكنون آسانژ ديگر به كلي ارتباطش را با دنياي بيرون از دست داده است. آسانژ بر اين باور است كه درخواست استرداد او توسط دولت آمريكا به جريان افتاده و روي ميز سفير آمريكا در لندن قرار دارد. او عقيده دارد به محض افتادن به چنگال پليس بريتانيا تا زمان استرداد در جاي امني زنداني خواهد شد و بلافاصله با هواپيمايي به امريكا فرستاده خواهد شد.
در حقيقت آسانژ اكنون به مهره سرباز لنين مورينو، رييسجمهور اكوادور در مبارزه بيامان او با رييسجمهور سابق اكوادور رافائل كورهآ تبديل شده است كه به خاطر تحقيقات قوه قضاييه اكوادور در 13 پرونده قضايي به تبعيد خودخواستهاي در بلژيك روي آورده است. به نظر كورهآ رفتار جانشينش با آسانژ منزجر كننده بوده است.
خوزه والنسيا، وزير امور خارجه جديد اكوادور در واكنش به خبر اعمال ممنوعيت براي ملاقاتكنندگان آسانژ وجود چنين ممنوعيتهايي را انكار كرده است. او ميگويد: اين اظهارنظرها مطلقا دروغ است. ابدا چنين چيزي درست نيست. اينها ساخته و پرداخته اذهان گمراه بدخواهان است. شايد دليلش اين است كه افكار آسانژ مغشوش است.
سردبير ويكيليكس، كريستين هرافنسون توانست هفته قبل به ديدار آسانژ برود. اين روزنامهنگار ايسلندي نتوانست هيچ وسيله الكترونيكي به داخل سفارت ببرد و فضاي سفارت را خصمانه توصيف كرد. او افزود كه اعمال مقررات جديد سليقهاي شده و ملاقاتهاي هنگام غروب و آخر هفته ديگر امكانپذير نيست. آنان قصد دارند غرور آسانژ را بشكنند. ميخواهند نابودش كنند.
منبع: اشپيگل
به دليل محدوديت صفحه اين ترجمه خلاصه و تقطيع شده است.