محمد بن سلمان با پول نقد به اسلام‌آباد رفت
چوب حراج به ميراث «جناح»
شهاب شهسواري
راولپندي پاكستان، روز يكشنبه در شرايطي ميزبان محمد بن سلمان، وليعهد جنجالي عربستان سعودي بود كه اسلام‌آباد به دليل اجراي عمليات گروه‌هاي تروريستي از درون خاك پاكستان در كشورهاي همسايه در هفته‌هاي جاري به شدت تحت فشار قرار گرفته است. پاكستان كه 72 سال پيش تحت رهبري محمدعلي جناح به عنوان يك كشور مسلمان از هندوستان مستقل شد، حالا بعد از گذشت 7 دهه به علت ورشكستگي مالي دولت مركزي، عنان سياست كشور را به ازاي پول به كشورهاي خارجي واگذار مي‌كند. طي دهه‌هاي گذشته، پاكستان همواره در جهان اسلام به عنوان يك كشور مستقل و بي‌طرف عمل مي‌كرد، اما با اقدام عمران خان براي «فروش سياست در برابر پول نقد» ممكن است اين موضع هميشگي پاكستان با چالش مواجه شود. اين در حالي است كه در طول يك هفته گذشته و بعد از اجراي دو عمليات تروريستي در خاك جمهوري اسلامي ايران و هندوستان از سوي گروه‌هاي تروريستي مستقر در خاك پاكستان، مقام‌هاي ايران و هندوستان به شدت از دولت مركزي پاكستان انتقاد كرده‌اند و هشدار داده‌اند كه اسلام‌آباد بايد «هزينه سنگيني» براي جبران اين عمليات‌ها پرداخت كند. به گزارش پايگاه خبري روزنامه داون در اين سفر پيش‌بيني مي‌شود كه معادل 21 ميليارد دلار تفاهمنامه ميان مقام‌هاي اسلام‌آباد و رياض امضا شود. اين سرمايه‌گذاري‌ها در حالي انجام مي‌شود كه دولت پاكستان در آستانه ورشكستگي كامل، بالاجبار سكان سياست خارجي اسلام‌آباد را در ازاي اين كمك‌ها به عربستان سعودي واگذار كرده و از بلندپروازي‌هاي انتخاباتي عمران خان در مورد صلح با هندوستان، روابط متوازن با تهران و تلاش براي مبارزه با تروريسم، كاملا غافل شده است.
سفر محمد بن سلمان به كشورهاي آسيايي قرار بود روز شنبه آغاز شود، اما بدون اعلام هيچ دليلي با يك روز تاخير به روز يكشنبه موكول شد. محمد بن سلمان كه قرار بود بعد از پاكستان، چين و هند به مالزي و اندونزي هم سفر كند، به نوشته رويترز بدون اعلام هيچ دليل رسمي به گفته مقام‌هاي مالزي سفرش را به اين كشور به زمان ديگري موكول كرده است، يك روز قبل وال‌استريت ژورنال گزارش داده بود، سفر او به اندونزي هم لغو شده است. به گزارش پايگاه خبري روزنامه داون پاكستان، عمران خان، نخست‌وزير پاكستان و اعضاي كابينه‌اش همگي براي استقبال دسته‌جمعي به پايگاه هوايي نورخان در راولپندي ايالت پنجاب رفتند، جايي كه ابتدا وزير مشاور در امور خارجه كابينه عربستان سعودي، عادل جبير، با هواپيمايي مجزا وارد اين پايگاه نظامي شد.
تلاش وزير خارجه پاكستان براي دلجويي از تهران
بعد از هشدارهاي تند مقام‌هاي ايراني به اسلام‌آباد به دليل ناتواني اين كشور در كنترل مرزهايش و مبارزه با گروه‌هاي تروريستي در خاك اين كشور، وزير خارجه پاكستان در تماس تلفني با ظريف از اعزام يك هيات تخصصي از پاكستان به ايران در پي اقدام تروريستي اخير سيستان و بلوچستان خبر داد و گفت: «اسلام‌آباد آماده هرگونه همكاري براي بررسي اين حادثه است.» شاه محمود قريشي وزير امور خارجه پاكستان روز يكشنبه در تماس تلفني با محمدجواد ظريف ضمن ابراز همدردي، تسليت و محكوم كردن شديد حادثه تروريستي اخير در شرق كشور اظهار داشت: «يك هيات تخصصي امروز براي گفت‌وگو با مقامات ذي‌ربط به ايران اعزام خواهند شد. وي افزود: «پاكستان آماده هرگونه همكاري براي بررسي اين حادثه تاسف‌بار و مبارزه مشترك با گروه‌هاي تروريستي است.» عباس عراقچي پس از ديدارش با سوشما سواراج، وزير خارجه هندوستان، رقيب اتمي پاكستان در آسياي جنوبي كه همزمان با ايران هدف حمله يك گروه تروريستي از خاك پاكستان قرار گرفته است، روز شنبه در پيامي به زبان انگليسي در حساب كاربري توييتر خود نوشت: «ديگر بس است! در ديدار روز [شنبه] با وزير خارجه هندوستان، سوشما سواراج توافق كرديم كه همكاري‌هاي نزديكي براي مبارزه مشترك با تروريسم در منطقه انجام دهيم.»
احضار سفير پاكستان به وزارت امور خارجه
بهرام قاسمي، سخنگوي وزارت خارجه از احضار «رفعت مسعود» سفير پاكستان به وزارت امور خارجه و ابلاغ مراتب اعتراض شديد جمهوري اسلامي ايران خبر داد و گفت: در پي حادثه تروريستي ۲۴ بهمن ماه در جاده خاش - زاهدان خانم «رفعت مسعود» سفير پاكستان توسط دستيار وزير و مديركل آسياي غربي به وزارت امور خارجه احضار شد. قاسمي افزود: در اين ملاقات ضمن اشاره به افزايش اقدامات تروريستي از داخل خاك پاكستان، از جمله حادثه تروريستي اخير در جاده خاش - زاهدان، اعتراض كشورمان ابلاغ و با صراحت تاكيد شد كه جمهوري اسلامي ايران از دولت و ارتش پاكستان انتظار دارد با قاطعيت و جديت لازم عليه پايگاه‌ها، تحركات و استقرار گروهك‌هاي تروريستي فعال در مناطق مرزي اين كشور با جمهوري اسلامي ايران برخورد كند و اجازه ندهد اين گروهك‌هاي تروريستي بيش از اين با اقدامات تروريستي و غيرانساني خود موجبات تشديد ناامني و بدبيني و بي‌اعتمادي بين دو كشور را فراهم كند. وي اضافه كرد: در ادامه از دولت پاكستان خواسته شد كه اقدامات سريع و لازم جهت شناسايي و دستگيري عوامل جنايت تروريستي جاده خاش - زاهدان را انجام دهد. سفير پاكستان در اين ديدار اعلام كرد كه موضوع اعتراض كشورمان را به دولت متبوع خود منتقل خواهد كرد.
دو دستگي پاكستاني‌ها در شبكه‌هاي اجتماعي
با وجود استقبال گرم سياستمداران پاكستاني از حضور شاهزاده سعودي و هيات همراهش در پاكستان كه با صدور بيانيه‌هايي مثبت از سوي دو حزب اصلي رقيب نخست‌وزير، يعني حزب مردم و حزب مسلم ليگ شاخه نواز مواجه شده است، گروهي از شهروندان و كاربران شبكه‌هاي اجتماعي پاكستاني از اين سفر انتقاد كرده‌اند. ريخت و پاش‌هاي بي‌سابقه براي آذين‌بندي خيابان‌ها و تبليغات براي سفر محمد بن سلمان و همچنين كارنامه سياه حقوق بشري اين شاهزاده سعودي، باعث شده است تا گروهي از پاكستاني‌ها از اين سفر اظهار نارضايتي كنند. تعدادي از كاربران پاكستاني با اشاره به اين سفر از محمد بن سلمان خواسته‌اند تا «تعداد بسيار زياد شهروندان پاكستاني اسير در زندان‌هاي سعودي به دليل ناتواني در پرداخت جريمه‌هاي ناچيز را آزاد كند.» و «دستمزدهاي بلوكه شده كارگران پاكستاني در خاك سعودي را كه توسط كفيلان آنها مسدود شده است، پرداخت كند.» كاربر ديگر با اشاره به ريخت‌‌وپاش‌هاي اين سفر نوشته است: «بيش از 1000 مديراقتصادي و مقام سعودي، محمد بن سلمان را همراهي مي‌كنند، تعداد تيم امنيتي و رسانه‌اي او 1150 نفر است، 123 نظامي گارد سلطنتي همراه او مي‌آيند، 4 جت مسافربري اين هيات را به پاكستان مي‌آورد، 80 كانتينر چمدان در اين هواپيماهاست، كارواني از 300 خودروي لندكروز آماده شده و يك ورزشگاه خانگي در خانه نخست‌وزير براي ورزش او تدارك ديده شده است.»
سنگ تمام عمران خان براي سفر محمد بن سلمان وقتي كامل شد كه او تصميم گرفت بعد از به تاخير افتادن يك‌روزه اين سفر، روز دوشنبه شهر اسلام‌آباد را كاملا تعطيل كند. با اين حال، گروهي از هواداران عمران خان، از اين سفر استقبال كرده‌اند و در شبكه‌هاي اجتماعي از هموطنان خود مي‌خواهند كه از اشاره به سوابق محمد بن سلمان در جنگ يمن و بازنشر خبرها در مورد جمال خاشقجي، روزنامه‌نگار ترور شده سعودي، در طول اين سفر
خودداري كنند.