روابط‌عمومي‌ها موتور محرك اكوسيستم استارت‌آپي
حسن عميدي
استارت‌آپ‌ها در طول سال‌هاي اخير نقش ويژ‌ه‌اي را در اقتصاد ايران پيدا كرده‌اند. كسب و كار استارت‌آپ‌ها همراه با توسعه جهاني توانسته‌اند اكوسيستم‌هاي مناسبي را در ايران خلق كنند. اما اين اكوسيستم مانند ديگر بنگاه‌هاي اقتصادي با خلأ‌هايي همراه است. موانع حقوقي و قانوني، پيچيدگي‌هاي تامين سرمايه و ... عمده آنها موانع خارجي هستند اما مي‌توان فقدان روابط‌عمومي و تنظيم نگاهي اصولي و حرفه‌اي به اين مقوله را پاشنه آشيل بسياري از بنگاه‌هاي استارت‌آپي و البته نهاد‌هاي مرتبط با اين فضا شناسايي كرد. بخشي از اين محدوديت‌ها به دليل نو بودن ماهيت استارت‌آپ‌ها و متعاقبا متفاوت بودن شكل دادن ارتباط يك بنگاه با مخاطبان، مشتريان و نهاد‌هاي ديگر است. با تقويت روابط عمومي، استارت‌آپ‌ها مي‌توانند با خواسته‌ها و نيازهاي بازار، هماهنگي بيشتري ايجاد كنند و همچنين استراتژي‌هاي بازاريابي بهتري خلق كرده و عملكرد خود را در بازار بهبود بخشند. توجه به روابط‌عمومي مي‌تواند پايگاه مشتريان يك استارت‌آپ را گسترش داده و كسب‌وكارتان را تقويت كند. بر خلاف تصور عموم توجه به روابط‌عمومي به ويژه در بنگاه‌هايي كه به تازگي كسب‌وكارشان را راه‌اندازي كرده‌اند، اهميت ويژه‌تري مي‌يابد. اين مساله روشن است كه برخلاف شركت‌هاي بزرگ كه از كارشناسان، متخصصان و آژانس‌هاي روابط‌عمومي استفاده مي‌كنند، استارت‌آپ‌ها بايد با بودجه و پرسنل محدودي كار كنند. اما اين موضوع به معني حذف روابط‌عمومي در استارت‌آپ‌ها نيست. بلكه روابط‌عمومي نيز بايد بر اساس همان مباني شكل‌گيري يك استارت‌آپ، يعني انجام توليد و ارايه خدمات با كمترين هزينه ممكن انجام شود. باز هم بايد بر اين مساله تاكيد كرد كه براي شناساندن نام تجاري، محصولات، خدمات و حتي خود كارآفرينان به مصرف‌كنندگان هدف، مشتريان، همكاران و سرمايه‌گذاران بالقوه، روابط‌عمومي يك ضرورت به حساب مي‌آيد. با ظهور رسانه‌هاي اجتماعي، استراتژي بازاريابي به كار گرفته شده توسط كسبوكارها تغيير كرده است. به علاوه بخشي از خروجي روابط‌عمومي نه‌تنها در رسانه‌هاي سنتي نظير روزنامه، تلويزيون و راديو بلكه در رسانه‌هاي آنلاين، شبكه‌هاي اجتماعي و وبلاگ‌ها نظير فيس‌بوك، توييتر، لينكدين و غيره به چشم مي‌خورند در نتيجه توجه به ظرفيت‌هاي شبكه‌هاي مجازي و عبور از بسترهاي گران‌قيمت سنتي يكي از استراتژي‌هايي است كه بايد استارت‌آپ‌ها به منظور جلب نظر مثبت نسبت به محصول، نام تجاري و خدمات‌شان در نظر بگيرند. البته استفاده از اين بستر‌ها در شرايط فعلي يك موضوع عمومي است آنچه مي‌تواند موفقيت يك استارت‌آپ را تضمين كند، ايجاد تمايز با ديگر كسبوكارها و استارت‌آپ‌هاست. در واقع روابط‌عمومي‌ها بايد خود را با شيوه‌هاي جديد و با استفاده از بسترهاي ديجيتالي موجود هماهنگ كنند تا خاص‌تر و متفاوت‌تر از بقيه باشند. البته اين موضوع باز هم معني نفي بي‌توجهي به كيفيت محتواي توليد شده در قالب روابط‌عمومي نيست. شايد بتوان مهم‌ترين كار روابط‌عمومي را روايت فعاليت‌ها و شناخت محصولات يك بنگاه به مخاطبان تلقي كرد. در نتيجه اين روايت بايد بيان جذاب، برنامه‌ريزي شده و مستمر باشد تا بتواند به بهترين فرم ممكن پيام را به گوش مخاطب برساند. البته كه براي جلب توجه مخاطبان بايد پيامي متفاوت و خلاق را به گوش آنها رساند.
دكتراي علوم ارتباطات اجتماعي