خداحافظي با قيصر گلاسكو

سال 1957 هنگامي كه پسر 17 ساله اهل بلزهيل اسكاتلند، با قراردادي به ارزش تنها 250 پوند به عضويت تيم سلتيك درآمد، هيچ‌ كس گمان نمي‌كرد كه او روزي به پرافتخارترين بازيكن تيم تبديل شود. همچنين هيچ‌ كس نمي‌توانست حدس بزند كه او همان بازيكني است كه به عنوان كاپيتان معتبرترين جامي را كه سلتيك در طول دوران فعاليتش برنده مي‌شود، بالاي سر خواهد برد. بيلي مك‌نيل اما تمام اين راه را پيمود و هنگامي كه در سال 1975 كفش‌هايش را آويخت، به عنوان يك اسطوره از سفيد و سبزپوشان شهر گلاسكو جدا شد. مك‌نيل در تمام طول دوران فوتبالي‌اش تنها يك پيراهن را به تن كرد. او 422 بار طي 18 سال فعاليت حرفه‌اي فوتبال براي سلتيك به ميدان رفت و موفق شد 22 گل نيز براي تيمش به ثمر برساند. او همچنين با سلتيك به 31 جام قهرماني دست يافت كه در نوع خودش يك ركورد به حساب مي‌آيد. با اين حال سال‌هاي ابتدايي حضور مك‌نيل در سلتيك اصلا دوران خوبي نبود. اين تيم در هشت سال ابتدايي حضور مدافع جوانش هيچ جامي برنده نشد و هميشه زير سايه تيم همشهري و رقيب يعني گلاسكورنجرز قرار داشت. اما در سال 1965 همه‌ چيز به يك باره تغيير كرد. وقتي كه در ديدار نهايي Scottish Cup مقابل دانفرملين، مك‌نيل موفق شد در پيروزي 3 بر 2 تيمش، گل پيروزي‌بخش را مقابل ديدگان بيش از 108 هزار تماشاچي حاضر در همپدن پارك گلاسكو به ثمر برساند تا سلتيك اولين جامش را بعد از 8 سال به دست بياورد. مك‌نيل كه آن زمان به خاطر قدرت و صلابتش در خط دفاع و رهبري تيم لقب قيصر را از هواداران دريافت كرده بود، جام قهرماني را بالاي سر برد تا فصل جديدي در باشگاه سلتيك آغاز شود. يك سال بعد مك‌نيل به همراه يارانش موفق شدند، بزرگ‌ترين و معتبرترين افتخار تاريخ باشگاه را رقم بزنند و نام خودشان را براي هميشه جاودانه كنند.

تيم سلتيك آن سال به عنوان قهرمان اسكاتلند در جام باشگاه‌هاي اروپا حاضر شده بود. تيمي كه هيچ ‌كس روي آن حسابي باز نمي‌كرد. رئال مادريد اسپانيا به عنوان قهرمان دوره قبل و اينترميلان ايتاليا به عنوان تيمي كه در سه سال گذشته دو بار پياپي فاتح جام شده بود، در نظر كارشناسان بالاترين شانس را براي بردن جام به خانه داشته داشتند. سلتيك اما در نخستين گام با 5 گل زوريخ سوييس را در هم كوبيد. سلتيك در مرحله يك‌هشتم ‌نهايي با نتيجه 6 بر 2 از سد نانت فرانسه گذشت و خودش را به جمع هشت تيم نهايي رساند. در مرحله يك‌چهارم نهايي مك‌نيل و يارانش موفق شدند تيم وويوودينا از يوگسلاوي را با نتيجه 2 بر 1 از پيش‌رو بردارند. اين نتيجه در حالي رقم خورد كه سلتيك بازي رفت را در زمين حريف واگذار كرده بود. در نيمه‌نهايي آنها موفق شدند تيم دوكلا پراگ چك را با نتيجه 3 بر 1 از پيش‌رو بردارند و در كمال شگفتي به فينال راه پيدا كنند. در طرف مقابل اين اينترميلان بود كه با حذف تيم‌هايي مثل رئال مادريد خودش را به فينال رسانده بود.

ورزشگاه ليسبون پرتغال كه به عنوان ميزبان ديدار نهايي جام باشگاه‌هاي اروپا در فصل 67-1966 در نظر گرفته شده بود، همان‌ جايي است كه مك‌نيل و يارانش تحت هدايت جاك استاين موفق شدند يكي از پرآوازه‌ترين مربيان تاريخ فوتبال دنيا يعني هلنيو هررا و شاگردانش را كيش و مات كنند. با اينكه سلتيك ابتدا با گل دقيقه 7 مازولا از روي نقطه پنالتي از حريف عقب افتاد، اما گمل و چالمرز در دقايق 62 و 85 گل‌هاي پيروزي را به ثمر رساندند تا سلتيك تبديل به اولين تيم و مك‌نيل تبديل به اولين بازيكن بريتانيايي تاريخ بشوند كه جام اروپا را بالاي سر مي‌برند. بردن جام اروپا براي اسكاتلند افتخار بزرگي محسوب مي‌شد چون تا پيش از آن، هيچ يك از تيم‌هاي پرمدعاي انگليسي نتوانسته بودند رنگ اين جام را از نزديك ببينند. بيلي مك‌نيل و يارانش يك بار ديگر در فصل 70-1969 توانستند به فينال اروپا راه پيدا كنند، اما مقابل فاينورد هلند با نتيجه 2 بر 1 مغلوب شدند. احتمالا هواداران گلاسكورنجرز ممنون‌ترين آدم‌هاي دنيا از فاينورد هستند كه اجازه نداد افتخارات اروپايي دشمن‌شان به عدد 2 برسد. افتخاري كه رنجرز‌ها هيچگاه نتوانسته‌اند به آن دست پيدا كنند و بابت اين قضيه هميشه بايد سركوفت هواداران سلتيك را تحمل كنند. بيلي در سال 1975 از تيم سلتيك جدا شد و اعلام بازنشستگي كرد. اسطوره تيم در سال 1978 به عنوان مربي به سلتيك بازگشت و 3 بار پياپي برنده جام قهرماني اسكاتلند شد. او سپس راهي ليگ جزيره شد و هدايت تيم‌هاي سيتي و استون‌ويلا را به عهده گرفت. مك‌نيل دوباره در سال 1987 هدايت سلتيك را به عهده گرفت و با اين تيم جام قهرماني اسكاتلند و ليگ را به دست آورد. مك‌نيل در سال 1991 از سلتيك جدا شد و براي هميشه خودش را از مربيگري بازنشسته كرد. پسر 17 ساله‌اي كه با مبلغ 250 پوند در سال 1957 پيراهن سبز و سفيد را بر تن كرده بود، بعد از 34 سال از همان‌ جايي كه كارش را آغاز كرده بود، براي هميشه با مستطيل سبز خداحافظي كرد. مك‌نيل در 79 سالگي و در حالي كه با بيماري زوال عقل دست و پنجه نرم مي‌كرد از دنيا رفت. اما هيچ‌ كس نمي‌تواند قاب ماندگاري كه او و جام قهرماني باشگاه‌هاي اروپا در ليسبون پرتغال به يادگار گذاشتند را فراموش كند.