واردات شيرين

قيمت شكر در هفته‌هاي گذشته بالا رفت و از مرز ده هزار تومان عبور كرد اما بالاخره به ثبات نسبي رسيد تا نهايتا شكر فله تنظيم بازار با قيمت هر كيلوگرم 3500 تومان و شكر بسته‌بندي تنظيم بازار با قيمت هر كيلوگرم 4400 تومان در ميادين ميوه و تربار عرضه شود و در بازار نيز هر كيلو شكر از ۶۲۰۰ تومان تا ۸۲۰۰ تومان به فروش مي‌رسد. اما راه‌حل هميشگي ارزاني كالا در بازار ايران مشخص است؛ واردات براي تنظيم كالا. گويا تورم و قيمت بالا به دليل نبودن كالا در بازار است. براي تنظيم بازار شكر هم اين امر تكرار شد تا با وجود ممنوعيت واردات شكر در كشور، قيمت كاهش يابد. شكر يكي از محصولاتي است كه در ايران به دليل سرانه مصرف بالا، از اهميت ويژه‌اي در سياست‌هاي دولت برخوردار بوده است. مديرعامل شركت بازرگاني دولتي بيان مي‌كند كه نياز ماهانه كشور به شكر ۱۸۰ هزار تن است اما از ابتداي اسفند تا ارديبهشت ماه ۳۰۶ هزار تن شكر وارداتي به بازار عرضه شده است ولي به علت هيجانات بازار هنوز قيمت شكر تثبيت نشده است. بر اساس آمارهاي تجارت خارجي در فروردين امسال ۸۱ هزار و ۵۰۰ تن شكر به ارزش ۲۷ ميليون و ۸۶۲ هزار دلار به كشور وارد شده است. اين در حالي است كه در فروردين سال گذشته ۲۵ هزار و ۸۸۵ تن شكر به ارزش ۱۳ ميليون و ۵۳۷ هزار دلار به كشور وارد شده بود. به اين ترتيب مشاهده مي‌شود كه در فروردين امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل واردات شكر از نظر وزني ۲۱۴.۸۵ درصد و از نظر ارزشي ۱۰۵.۸۲ درصد افزايش يافته است. اصرار دولت به واردات در حالي است كه يزداني، مشاور وزير و مجري طرح چغندر قند در سال 97 بيان كرده بود كه با افزايش توليد چغندر قند در سال ۹۸ بي‌نياز از واردات شكر هستيم. او گفته بود انتظار مي‌رود توليد به 8 ميليون تن برسد و با توجه به اين مورد، نيازي به واردات شكر وجود نخواهد داشت.

واردات براي شكستن انحصار

به جز شكر، واردات ديگر كالاهاي اساسي نيز جزو برنامه‌هاي دولت در شرايط تورمي فعلي است. اما به دليل آنكه هنوز دركي از تورم وجود ندارد، اين گمان در مسوولين قرار دارد كه مي‌توانند با واردات، قيمت‌ها را مهار كنند. اين در حالي است كه افزايش قيمت كالاها محدود به يك كالاي خاص نيست كه كمبود آن، قيمت را افزايش داده باشد بلكه بايد دليل افزايش قيمت را در جايي ديگر همچون نرخ رشد نقدينگي كشور در اين چند سال جست‌وجو كرد. هر چند يزدان سيف، مديرعامل شركت بازرگاني دولتي معتقد است كه افزايش قيمت در كالايي مثل شكر به دليل انحصار 7 الي 8 شركت‌ توليدكننده شكر و نيشكر است كه تلاش مي‌كنند با ايجاد جوهاي رواني در بازار، افزايش قيمت در بازار شكر را رقم بزنند تا منافع كلاني به جيب بزنند. او براي تاييد حرفش به حكم دادستان كرج اشاره مي‌كند كه حدود 90 تن شكر تنظيم بازاري خارج از شبكه توزيع را توقيف كرده است.

شكر در يك ‌سال گذشته

قيمت شكر اوايل اسفندماه سال گذشته دچار نوسان شده بود و برخي مسوولان كاهش توليد نيشكر و تاخير در برداشت آن را از جمله مهم‌ترين دلايل اين مساله عنوان كردند و با ابراز اميدواري در مورد برداشت نيشكر از مزارع خوزستان بيان كردند كه قيمت كاهش خواهد يافت. اما سيل فروردين امسال، مشكلاتي را ايجاد كرد تا برداشت به تاخير بينجامد و توليد نيز كاهش يابد. در همين زمينه يك مقام مسوول در وزارت جهاد كشاورزي، از صدور مجوز براي واردات ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار تن شكر در سال ٩٨ خبر داد: اين واردات از سوي كارخانجات چغندر قند صورت مي‌گيرد. او در گفت‌وگو با مهر بيان كرده است كه واردات اين كالا توسط كارخانجات، در سال جاري ممنوع بوده است ولي به خاطر كاهش ٣٠ درصدي توليد نيشكر در استان خوزستان، مجوز واردات داده شده است. اين منبع آگاه اضافه كرده است كه به دليل عدم تامين حقابه كشاورزان خوزستاني، توليد نيشكر از ٩٠٠ هزارتن به ۶۰۰ هزارتن كاهش يافته كه اين ميزان توليد، نياز سه ماهه اول سال ٩٨ را تامين مي‌كند اما براي سه‌ماهه دوم بايد واردات صورت بگيرد تا نياز بازار تامين شود. بهمن دانايي، دبير انجمن صنفي قند و شكر نيز با اشاره به برنامه‌ريزي براي واردات ۱.۴ ميليون تن شكر و ورود بخشي از آن اعلام كرد كه برداشت چغندر پاييزه نيز از دو روز قبل آغاز شده و طي يك‌ ماه آينده قيمت كاهش مي‌يابد. او با بيان اينكه از اواسط شهريور ماه كارخانجات چغندرقند و از اوايل آبان ماه كارخانجات نيشكر، شروع به توليد شكر مي‌كنند، گفت: بنابراين اين توليدات، نياز كشور را تا ارديبهشت ماه سال بعد تامين مي‌كنند. دبير انجمن صنفي قند و شكر با اشاره به بارش در سال گذشته بيان مي‌كند كه در سال گذشته اتفاقي كه رخ داد اين بود كه تا اواخر بهمن ماه، به دليل بارندگي، كشاورزان نتوانستند وارد مزارع نيشكر شوند و اين محصول را برداشت كنند. چون هر هفته ما در خوزستان با بارندگي مواجه بوديم.

سيلاب‌ها و از بين رفتن مزارع نيشكر

دانايي به اثر سيلاب بر بازار چنين اشاره مي‌كند كه بين 30 تا 35 هزار هكتار از مزارع نيشكر در سيل فروردين امسال زير آب رفته است. او همچنين از خسارت ديدن دو كارخانه نيز خبر مي‌دهد كه هنوز موفق به راه‌اندازي مجددشان نشده‌اند.

كاهش 400 هزارتني توليد نيشكر

دانايي، دبير انجمن صنفي قند با اشاره به اينكه معمولا در ابتداي هر سال ميزان توليد شكر از سوي انجمن پيش‌بيني و اعلام مي‌شود، بيان مي‌كند كه در سال گذشته ميزان پيش‌بيني ما 1.8 ميليون تن بود كه با توجه به كاهش حقابه كشاورزان در خرداد و تير 97حدود 200 هزار تن توليد نيشكر كاهش يافت، همچنين سيلاب‌ها نيز توليد نيشكر را حدود 200 هزار تن كاهش دادند بنابراين توليد به حدود 1.4 ميليون تن رسيد. دانايي براي جبران كاهش توليد به اين موضوع اشاره مي‌كند كه 800 هزار تن شكر نيز ثبت سفارش شده و از اواخر ارديبهشت ماه واردات آن به كشور آغاز مي‌شود كه عمده واردات نيز از كشور هند است. دانايي با اشاره به واردات 550 تا 600 هزار تن شكر توسط شركت بازرگاني دولتي ايران نيز بيان مي‌كند كه اين محصولات در حال تخليه در بنادر هستند كه بدين ترتيب طي يك ماه آينده حدودا 800 تا 900 هزار تن شكر در دسترس خواهد بود و به بازار عرضه مي‌شود.