سكوت حسن معجوني بعد از دو سال شكست
سالن «هامون»، چراغي كه خاموش مي‌شود
بابك احمدي
شامگاه شنبه ۱۴ مرداد سال 96 بسياري از مشتاقان و علاقه‌مندان به تئاتر همراه با اساتيد شناخته شده تئاتري همچون فرهاد مهندس‌پور، محمد رضايي‌راد، امير غفارمنش، فرامرز طالبي، رضا بهبودي، محمد عاقبتي، امير پوريا و انوش فرامرز از بازيگران با‌سابقه تئاتر، سينما و تلويزيون استان گيلان شانه به شانه يكديگر در مراسم افتتاح سالن تئاتر «هامون» شركت كردند. اتفاقي كه علاوه بر شهرستان‌ها، در دل علاقه‌مندان گسترش هنر نمايش در سراسر ايران نيز بذر اميد كاشت. معجوني با حمايت امين رضامند به عنوان حامي بخش خصوصي، سالن هلال‌احمر شهر رشت را تجهيز و به سالن تئاتر تبديل كرد، سالني با ظرفيت ۲۶۰ نفر كه رسانه‌ها از آن به عنوان اولين سالن حرفه‌اي خصوصي تئاتر در استان گيلان ياد كردند.
حسن معجوني از هنرمندان شناخته‌شده عرصه تئاتر در ايران كه سرپرستي گروه تئاتر «ليو» را نيز بر عهده دارد، چند ماه پيش از افتتاح سالن «هامون» در رشت به پرورش جوانان مستعد و علاقه‌مند پرداخت، خروجي اين حركت حضور تعدادي از بازيگران جوان تئاتر در پروژه تئاتري «آشپزخانه» بود؛ پروژه‌اي كه در تهران به صحنه رفت و با استقبال مواجه شد. معجوني همچنين توليد و اجراي نمايش «خرس و خواستگاري» نوشته آنتوان چخوف به زبان گيلكي را در دستور كار قرار داد كه اين تجربه نيز استقبال به دنبال داشت.
فرهاد مهندس‌پور كارگردان و مدرس مطرح و با‌سابقه تئاتر در مراسم افتتاح سالن «هامون» گفته بود «جوانان بسياري در شهرهاي مختلف داريم كه پشت درهاي تئاترها مانده‌اند و در استان گيلان هم اين شرايط وجود داشته است، نبايد اين‌گونه باشد كه شهرهاي ديگر از جوانان مستعد خود محروم باشند.» مهندس‌پور افتتاح و بازگشايي تئاترهاي مستقل و غيردولتي را بسيار مبارك دانست و به مشكلات بخش خصوصي تئاتر در ايران و جهان اشاره كرد. «تئاترهاي خصوصي با حمايت مردم، دولت و ساير نهادها مي‌توانند سرپا بايستند. باز شدن يك تئاتر خصوصي در شهر رشت كه خودش زماني زادگاه تئاتر بوده است، علامت قابل‌توجهي است. البته بديهي است كه همه اميدواريم به اين تئاترها اضافه شود.»
اما ظاهرا فقط 2 سال زمان لازم بود تا تمام نقشه‌ها و آرزوهاي حسن معجوني و فرهاد مهندس‌پور و ديگراني كه در مراسم افتتاحيه سالن حضور داشتند نقش بر آب شود. چراكه خبر مي‌رسد ادامه فعاليت‌هاي تئاتر «هامون» با سنگ‌اندازي مواجه شده و همه‌چيز رو به تعطيل است. بر همين اساس هم چندي قبل بين هنرمندان در فضاي مجازي كمپين حمايتي راه افتاد.
حالا حسن معجوني در گفت‌وگو با «اعتماد» خبرهاي ضد و نقيض پيرامون وضعيت آشفته ادامه مسير سالن «هامون» را تاييد مي‌كند. اين هنرمند كه به گفته خودش تمام دو سال گذشته به دلايل متعدد سكوت كرده و بر حل مسائل در آرامش تلاش داشته، سكوتش را شكسته و به پاره‌اي مسائل اشاره مي‌كند. «از زماني به بعد ماجراهايي پيش آمد كه نشان مي‌داد مسوولان شهر رشت مثل ما به هنر تئاتر نگاه نمي‌كنند و مقوله‌شان حقيقتا تئاتر نيست، گرچه در حرف اين‌طور بيان مي‌شود. بحث كاملا پول است.»
سالن هامون در سال‌هاي اخير اولين سالن تئاتري بود كه با همراهي نصف‌نيمه مديريت شهري و دولتي و هنرمندان به بخش خصوصي واگذار شد و به سرعت جاي خود را در بين جوانان شهر رشت به دست آورد. معجوني در پاسخ به اين پرسش كه مانع‌تراشي‌ها چطور آغاز شد توضيح مي‌دهد: «ابتدا بحث اعتراض همسايه‌ها! را بهانه كردند، بعد هم گفتند يك نفر امضا جمع كرده، در حالي كه اصلا نيازي به اين كارها نبود چون قرارداد ما يكي دو ماه ديگر به پايان مي‌رسيد و مي‌توانستند خيلي راحت قرارداد را تمديد نكنند. اما سوال اساسي اينجا به وجود مي‌آيد كه مگر قرار است جريان يك شهر يا يك استان توسط همسايه‌هاي اماكن فرهنگي هنري تعيين شود؟ يا اصولا چطور مي‌توان به يك شهروند در يك استان اجازه داد كه بنا به خواست شخصي‌اش مسير يك جريان فرهنگي را سد كند؟ اگر آنسوي ماجرا يك نفر ايستاده، در سمت مقابل صدها جوان و خانواده‌هايي ايستاده‌اند كه از اين امكان منتفع هستند.»
معجوني در ادامه تاكيد مي‌كند كه چنين رويه‌اي نه تنها سد راه گسترش فرهنگ و هنر خواهد شد، بلكه به ديگر فعالان و هنرمندان نيز پيام مي‌فرستد حداقل در شهر رشت به فكر فعاليت‌هاي هنري نباشند. اما نكته جالب اينكه مسوولان جمع‌آوري امضا و مواردي از اين دست را بهانه مسدود كردن يك جريان فرهنگي قرار داده‌اند، حال‌آنكه به گفته اين كارگردان تئاتر اگر بنا بر جمع‌آوري امضا باشد، كافي است هنرمندان و رسانه‌ها از مردم بخواهند در اعتراض نسبت به تعطيلي سالن تئاتر طومار امضا كنند.
بر هيچ‌كس پوشيده نيست كه اتفاق پيش آمده و خيز مسوولان دولتي و شهري براي به تعطيلي كشاندن سالن تئاتر «هامون» در رشت نه تنها نتيجه مثبتي در پي ندارد، بلكه حالا اين شهر فرهنگي بار ديگر در زمينه هنرهاي نمايشي به نقطه صفر بازمي‌گردد. نقطه صفري كه پيش از حضور گروه تئاتر «ليو» در رشت نيز وجود داشت و قطعا نياز جوانان موجب استقبال آنها و تصميم سرمايه‌گذار براي ورود به ماجرا بود. حالا اين مديران هلال‌احمر و ديگر مسوولان شهري هستند كه بايد پاسخ دهند براي پاسخگويي به نياز موجود چه برنامه‌اي دارند. گرچه تجربه ثابت كرده به پاسخ روشن نياز چنداني نيست و همه‌چيز از پيش روشن است. نكته ديگري هم از حالا روشن است. به گفته معجوني «مديران مي‌توانند بلافاصله افراد مورد نظر خودشان را در سالن مستقر كنند ولي نبايد اين نكته از ياد برود كه سالن بدون برنامه‌‌ريزي و ايده روشن، راه به جايي نخواهد برد. با اتفاقات پيش آمده همچنين ارتباط تئاتر تهران با رشت قطع شده و اين تبادل تجربه و هنر ديگر از مسير خارج شده است. در بهترين حالت رنگارنگي از دست رفته و يكدست‌سازي اتفاق مي‌افتد كه در عرصه فرهنگ جز سكون نتيجه‌اي ندارد» روزنامه اعتماد سرنوشت سالن تئاتر «هامون» شهر رشت را پيگيري مي‌كند و امكان پاسخگويي براي مديران فراهم است.