در چند و چون آغاز ليگ برتر
علي كربلايي
هنوز مشخص نيست نوزدهمين دوره ليگ برتر فوتبال ايران چه زماني آغاز مي‌شود. بازيكنان، مربيان، تماشاگران و برگزاركنندگان دچار بلاتكليفي شده‌اند و حتي رييس فدراسيون فوتبال ايران در مصاحبه‌اي اعلام كرده تاريخ دقيق برگزاري ليگ برتر را نمي‌داند. گمانه‌زني‌هايي از دلايل اين تصميم و ممانعت از شروع ليگ توسط فدراسيون فوتبال در رسانه‌ها شنيده و خوانده مي‌شود اما به واقع دليل اصلي اين تاخير مشخص نيست. مشخص است تا زمان محقق نشدن شرايط تاج از جمله بليت‌فروشي الكترونيك، تجهيز ورزشگاه‌ها به دوربين‌هاي مداربسته، شماره‌دار شدن صندلي‌ها و همچنين تجهيز گيت‌هاي ورودي و استاندارد شدن آنها، خبري از شروع ليگ نخواهد بود. اينها دلايلي است كه براي نامشخص ماندن شروع ليگ برتر نوزدهم عنوان مي‌شود. اما دليل تاكيد فدراسيون روي محقق شدن همه اين شروط ظرف چند هفته چيست؟ هجده سال است كه ليگ برتر فوتبال ايران برگزار و هر سال زمزمه‌هايي مبني بر تغييرات زيرساختي شنيده مي‌شود اما همواره با پشت گوش انداختن باشگاه‌ها و نهادهاي مالك اماكن ورزشي و البته كوتاه آمدن فدراسيون، ليگ برگزار مي‌شد. چه عاملي باعث شده امسال تا حدي اين موضوع مهم بشود كه تمام فوتبال‌مان روي هوا برود و باشگاه‌ها هزينه‌هاي هنگفتي متحمل بشوند؟
همزماني اين اتفاق با اولتيماتوم فيفا به فدراسيون فوتبال ايران در راستاي ورود زنان به ورزشگاه‌ها، نمي‌تواند اتفاقي باشد. نمي‌توان باور كرد مسوولاني كه اين همه سال سهل‌انگارانه با امنيت هواداران برخورد كرده‌اند، يك‌باره خواب‌نما شوند و اين‌طور مجدانه پيگير وضعيت بليت‌فروشي، ورودي‌ها و صندلي‌هاي ورزشگاه‌ها بشوند. در ديدارهاي دوستانه اخير در قالب جام شهدا، شاهد برگزاري اين مسابقات بدون حضور تماشاگران بوديم. ساعتي پيش از ديدار پرسپوليس - سايپا، يگان ويژه ورزشگاه را ترك كرد و در نهايت اعلام شد بازي بدون حضور تماشاگر برگزار خواهد شد. دقايقي مانده به مسابقه اعلام شد كه بازي با حضور تماشاگران است اما تنها تني چند از افراد ساكن شهر قدس موفق شدند خودشان را به ورزشگاه برسانند كه در ميان آنها تصوير يك پدر با دختر نوجوانش خودنمايي مي‌كرد. ديدار پرسپوليس - نيروي زميني هم وضعيتي مشابه داشت و تماشاگران از حضور در اين مسابقه محروم بودند. چرا يك ديدار كه پخش زنده تلويزيوني دارد بايد بدون حضور تماشاگران برگزار شود؟ چنين مساله‌اي عرف نيست و شنيده مي‌شود فدراسيون به مسوولان برگزاري تورنمنت جام شهدا هشدار داده به دليل نظارت شديد فيفا روي موضوع حضور تماشاگران زن در ورزشگاه‌ها از برگزاري اين مسابقات با حضور تماشاگران خودداري كنند.
شواهد موجود نشان مي‌دهد تاخير در برگزاري ليگ برتر رابطه مستقيمي با حضور زنان در ورزشگاه‌ها دارد. از سويي با اولتيماتوم فيفا مواجه هستيم و از سويي ورزشگاه‌ها در ليگ هجدهم سياه‌ترين روزهاي خود را پشت سر گذاشتند و استاديوم‌هاي فوتبال به محلي براي نزاع و درگيري تبديل شدند. همزماني اين دو موضوع فشار بيشتري روي فدراسيون مي‌آورد چرا كه ديگر حالا به راحتي نمي‌توان تنها با اختصاص يك جايگاه به زنان ماجرا را ختم به خير كرد و منتقدان حضور زنان در ورزشگاه‌ها با استناد به حوادث ناگوار سال گذشته اين مكان‌ها را محيطي ناامن براي زنان معرفي مي‌كنند.
اينكه فدراسيون فوتبال و شخص مهدي تاج اينقدر مصرانه پيگير محقق شدن شروط‌شان هستند بسيار زيبا و قابل ستايش است. اما چرا تنها زماني كه شائبه محروميت و تعليق به گوش مي‌رسد اينقدر فعال مي‌شوند؟ چرا بدون فشار فيفا، ساده‌ترين اصول استانداردسازي ورزشگاه‌ها رعايت نمي‌شود؟ مگر امنيت تماشاگران مرد، اهميت كم‌تري از تماشاگران زن دارد؟ مگر امنيت هواداران مقوله‌اي جنسيتي است؟ به هر حال اين سوالات ذهن ناظران را درگير كرده و منتقدان فدراسيون فوتبال و شخص مهدي تاج معتقدند با فشار خارجي است كه تاج حاضر به اعمال اصلاحات در فوتبال شده است.
اما نكته مهمي كه منتقدان ناديده مي‌گيرند، مذاكرات پشت پرده تاج با وزارت ورزش است. او همانطور كه در نامه‌اي به رييس فيفا، جاني اينفانتينو، قول داده بود با وزير ورزش جمهوري اسلامي مذاكره مي‌كند، مذاكراتش را آغاز كرده و گويا به نتايج مثبتي هم دست يافته است. مساله حضور زنان در ديدارهاي تيم ملي كاملا حل و فصل شده و از تاريخ 18 مهر و در ديدار با كامبوج شاهد حضور زنان در ورزشگاه آزادي خواهيم بود؛ دستاوردي كه حتي با وجود فشارهاي بين‌المللي هم مي‌توان به تلاش‌هاي مهدي تاج هم مرتبط دانست. اما وزير ورزش روز گذشته گفت: «تلاش مي‌كنيم كه اين هماهنگي را به وجود بياوريم تا زنان در بازي‌هاي ملي به ورزشگاه بروند. ممكن است در ديدارهاي باشگاهي، كمي فضا نامناسب باشد. ما هم تاييد مي‌كنيم و فعلا تصميمي در اين رابطه نداريم. فعلا تنها ديدارهاي ملي را بررسي مي‌كنيم.» اين اظهارنظر مهم وزير ورزش، مي‌تواند تمام فرضيه‌ها براي ورود زنان به ورزشگاه‌ها در مسابقات ليگ را كن‌فيكون كند. آيا وزير ملاحظات سياسي را لحاظ كرده و مي‌خواهد گام به گام پيش برود؟ اين فرضيه هم مردود است، چرا كه زمان بسيار كمي تا شروع ليگ فرصت داريم و نمي‌توان بيش از اين مسابقات را به تاخير انداخت. ماجراي تاخير در برگزاري ليگ برتر تبديل به علامت سوال بزرگي شده كه شايد وزير و رييس فدراسيون هم دقيقا ندانند پاسخش چيست و چرا و تا چه زماني اين داستان ادامه دارد.