احمد نقيبزاده تحليلگر مسائل بينالملل :
سياست مدبرانه از پيوستن كشورها
به ائتلاف نظامي جلوگيري ميكند
گروه ديپلماسي| برخلاف مخالفت چندباره دولت ترزا مينخست وزير انگلستان براي پيوستن به گروه ائتلافي خليج فارس كه امريكا طراح آن بوده است، با روي كار آمدن بوريس جانسون به درخواست واشنگتن در اين رابطه پاسخ مثبت داد. درست يك ماه پيش امريكا تلاش گستردهاي براي ايجاد ائتلاف نظامي در خليج فارس آغاز كرد و در همين راستا رايزنيهاي سياسي و نظامي متعددي با 60 كشور جهان به ويژه متحدان خود در سراسر جهان و به ويژه اروپا و آسيا صورت گرفت .تاكنون از جمله كشورهايي كه دست رد به سينه امريكا زدهاند ژاپن و آلمان هستند. اين در حالي است كه تاكنون تنها انگليس ، اسراييل و كره جنوبي پيوستن خود به اين ائتلاف را اعلام كردهاند و حاضر هستند امريكا را در خليج فارس همراهي كنند. چرايي تغيير موضع انگلستان را در گفتوگو با احمد نقيبزاده استاد دانشگاه و كارشناس حوزه اروپا مورد سوال قرار دادهايم، او در خصوص اين تغيير در تصميمگيري آنهم در دولت جديد انگلستان ميگويد: از زماني كه جانسون روي كار آمد معلوم بود كه همسويي بيشتري ميان ايالات متحده امريكا و انگلستان به وجود ميآيد. در عين حال انگلستان اعلام كرده كه در برجام باقي ميماند ولي در ائتلاف نيز شركت خواهد كرد. در حالي كه نفتكش انگلستان توقيف شده است طبيعي است كه مقامات لندن از خود عكسالعمل نشان دهند. بنابراين اين اقدام انگلستان را بايد به حساب دو فاكتور جديد گذاشت؛ ابتدا روي كار آمدن بوريس جانسون و نخستوزيري او و ديگري توقيف نفتكش اين كشور درآبهاي خليجفارس و تنگه هرمزتوسط ايران. در واقع با اين مقدمه انگلستان به سمت همكاري و همراهي با امريكا در ائتلاف خليج فارس هل داده شده است.
اوضاع داخلي انگلستان تا چه اندازه در تصميم تازه انگلستان در همراهي امريكا در ائتلاف خليجفارس موثر بوده است ؟
طبيعتا اوضاع داخلي هر كشوري در سياست خارجي آن ميتواند تاثير داشته باشد. اما در اين موضوع و پاسخ مثبت لندن به فراخوان واشنگتن براي تشكيل ائتلاف خليج فارس ميتواند عميقتر و ريشهدارتر از اين موضوعات باشد. يعني در واقع برگزيت زمينه همسويي بيشتر حضور امريكا و انگلستان را فراهم ميكند. در خصوص منطقه خاورميانه حساسيت بيشتري در دستگاه سياست خارجي انگلستان فراهم ميكند. چراكه بايد جبران كنار گذاشتن اروپا در جاي ديگري صورت بگيرد. بر اين اساس يكي از مناطقي كه انگلستان حضور بيشتري خواهد داشت منطقه خاورميانه خواهد بود. با اين حال به عقيده من اوضاع داخلي انگلستان نميتواند بر اعلام همراهي دولت جانسون با دولت ترامپ در منطقه خليج فارس زياد تاثيري داشته باشد.
آيا تصميم تازه انگلستان ميتواند بر ديگر كشورهاي اروپايي كه تاكنون پاسخ منفي به امريكا در ائتلاف خليج فارس دادهاند تاثير گذاشته و امريكا را همراهي كنند؟
قطعا تاثير خواهد داشت. نقش رايزنيهايي كه صورت ميگيرد را نبايد كمرنگ ديد. كشورها در سياست خارجي خود تلاش ميكنند، تماس ميگيرند و مذاكره ميكنند. بنابراين، اين امكان وجود دارد كه در ماههاي آينده يا حتي روزهاي آينده آلمان و فرانسه نيز به اين ائتلاف بپيوندند.
در صورتي كه دايره اين ائتلاف وسيعتر شود و امريكا بتواند كشورهاي ديگري را با خود همراه كند ايران چه دستور كاري را بايد در برنامههاي خود قرار دهد؟
ايران بايد از هرگونه درگيري پرهيز كند. چرا كه اگر بهطور مثال نفتكش آلمان نيز توقيف شود بهطور قطع روي تصميمگيري اين كشور تاثير خواهد داشت. به هر صورت اين رفتارها بده و بستانهايي است كه بر روي يكديگر اثر خواهد گذاشت. بر اين اساس ايران بايد اين مساله را فقط محدود به نفتكش انگلستان كند. آن را هم به توقيف نفتكش ايران توسط انگلستان در تنكه جبل الطارق ارتباط دهد كه مشخص شود ايران قصد پيگيري يك سياست خصمانه در خليج فارس را ندارد. يعني خواسته ايران موردي است و اگر اين خواسته برآورده شود دست به چنين اقداماتي نخواهد زد.