يا ببر يا بمير

فينال‌هاي جذاب و خاطره‌انگيز بخش مردان و زنان تنيس يواس‌اوپن آخرين قاب را براي علاقه‌مندان به اين رشته تصوير كرد؛ قاب‌هايي ماندگار كه تا مدت‌ها مي‌توان در موردشان حرف زد و به آنها ارجاع داد. فينال‌هايي كه در يك سمت آن قهرماني سالخورده حضور داشت و در سر ديگر تنيسوري تازه‌نفس و جوياي نام. و سرنوشت متفاوتي كه براي اين دو مسابقه نهايي رقم خورد، با كش و قوس‌هاي فراوان يواس اوپن 2019 را به يكي از مسابقات ماندگار در تاريخ تبديل كرد. فريادهاي رافائل نادال هنگام در آغوش كشيدن جام و لبخند سرنا ويليامز هنگامي كه حريف 19 ساله‌اش كاپ قهرماني را بالاي سر مي‌برد تا سال‌ها در ذهن هواداران تنيس ثبت خواهد شد.

جنگيدن تا پاي جان

دومين فينال طولاني تاريخ يواس اوپن دوشنبه صبح در استاديوم آرتور‌اش برگزار شد. فينالي كه 4 ساعت و 50 دقيقه به طول انجاميد و اگر تنها پنج دقيقه ديگر ادامه پيدا مي‌كرد، عنوان طولاني‌ترين فينال تنيس آزاد امريكا را از آن خود مي‌كرد. اما وقتي عقربه‌هاي ساعت نشان مي‌داد 310 دقيقه از شروع مسابقه گذشته است، اين نادال بود كه امتياز نهايي را به دست آورد و به عنوان برنده مسابقه لقب گرفت تا همچنان فينال 2012 بين اندي ماري و نواك جوكوويچ كه در نهايت با برد تنيسور بريتانيايي پايان يافت، ركورد طولاني‌ترين فينال را با 4:54 دقيقه حفظ كند. با اين وجود مشخص است كه اين ركورد صرفا براي ما اهميت دارد؛ وگرنه هيچ تنيسوري دوست ندارد 5 ساعت مسابقه‌اش طول بكشد. گرچه به نظر مي‌رسد طولاني‌شدن فينال گرانداسلم‌ها در حال تبديل شدن به يك رويه است. همين دو ماه قبل فينال ويمبلدون بين جوكوويچ و فدرر بيش از 5 ساعت طول كشيده بود.

نادال 33 ساله در رقابت با حريف سختكوشش ابتدا ست‌هاي اول و دوم را با نتيجه 7 بر 5 و 6 بر 3 پيروز شد. برد در دو ست ابتدايي هواداران تنيسور اسپانيايي را براي برگزاري جشن قهرماني آماده كرد اما مدودف كه اولين فينال گرانداسلم زندگي‌اش را تجربه مي‌كرد، اصلا دلش نمي‌خواست اين فرصت را به راحتي از دست بدهد. 10 سال جوان‌تر بودن نسبت به حريف، در آغاز ست سوم به كمك مدودف آمد و او در حالي كه تا آستانه شكست هم پيش رفته بود، موفق شد با نتيجه نزديك 7 بر 5 پيروز شود. يك فرار بزرگ از شكست براي مدودف و يك نقطه عطف در مسابقه فينال. نادال به خوبي مي‌دانست كه طولاني‌تر شدن بازي به نفعش نيست و نيروي جواني حريف مي‌تواند كار دستش بدهد. همين اتفاق هم افتاد. ست چهارم مدودف موفق شد به بازي برگردد و با نتيجه 6 بر 4 پيروز شود. رسيدن به نوزدهمين گرانداسلم كه در پايان ست دوم براي نادال بسيار در دسترس بود، هي دور و دورتر مي‌شد. با وضعيتي كه مسابقه در آن قرار داشت، ست پنجم احتمالا با پيروزي كسي به پايان مي‌رسيد كه در شرايط بهتر روحي و جسمي قرار داشت، يعني مدودف.

در دنياي تنيس مشهور است كه نادال هيچ‌وقت بي‌خيال نمي‌شود. گزيده بازي‌هاي او هميشه حاوي تصاويري است كه نشان مي‌دهد اين تنيسور براي توپ‌هايي كه هيچ‌كس دنبالش نمي‌رود تلاش مي‌كند و خيلي وقت‌ها آنها را تبديل به امتياز مي‌كند. نبردي با اين پيش‌زمينه فكري كه «يا ببر يا بمير.» انرژي فوق‌العاده او و انگيزه بالايش مثال‌زدني است.

حتي خود مدودف هم قبل از شروع مسابقه در مورد نادال گفته بود او يك هيولاي واقعي در زمين است و توان بدني شگفت‌انگيزي دارد. نادال در ست پنجم فينال يواس‌اوپن تمام اين تعريف‌ها را به شكل عيني نشان مدودف داد. برعكس چيزي كه همه تصور مي‌كردند با جلوتر رفتن مسابقه نادال نه‌تنها افت نكرد، بلكه وحشيانه‌تر به رقابت ادامه داد تا در نهايت نوزدهمين جام قهرماني‌اش را بالاي سر ببرد. يك پيروزي باشكوه با برد 6 بر 4 در ست پنجم.

فينال يواس‌اوپن علاوه بر قهرماني نادال، از يك جنبه ديگر هم براي طرفداران تنيس در ايران اهميت داشت. داوري اين مسابقه كه يكي از بزرگ‌ترين مسابقات تنيس در سطح جهان محسوب مي‌شود به عهده علي نيلي، داور بين‌المللي تنيس كشورمان بود كه پيش از اين فينال ويمبلدون را هم قضاوت كرده بود. قضاوت نيلي در فينال البته با حاشيه‌هايي هم همراه بود. نيلي در طول مسابقه چندين بار نادال را به خاطر تعلل در زدن سرويس، جريمه كرد كه به مذاق هواداران نادال خوش نيامد و آنها نيلي را هو كردند. هنگام اهداي جوايز نيز هنگامي كه نيلي به ميدان آمد، هواداران به هو كردن او ادامه دادند. در همين لحظه اين نادال بود كه با تشويق نيلي نه تنها اجازه نداد داور مسابقه بيشتر از اين مورد توهين قرار بگيرد، بلكه نشان داد يك ورزشكار حرفه‌اي و با اخلاق است. حمايت نادال از نيلي، داوري كه در طول بازي با او به مشكل خورده بود، بازتاب جالبي در رسانه‌هاي ورزشي داشته است. حالا نادال هم قهرمان ورزش است هم الگوي اخلاق حرفه‌اي.

سندروم دختران جوان در فينال

دو سال پياپي و دو شكست در فينال مقابل حريفان جوان مي‌تواند ما را به اين نتيجه برساند كه جايي براي پيرمردها كه نه، پيرزن‌ها هم كه نه، پا به سن گذاشته‌ها نيست. سرنا ويليامز سال گذشته با 36 سال سن مقابل ازواكاي 20 ساله با نتيجه دو بر صفر باخت و امسال مقابل بيانكا آندرسكو كه تنها 19 سال سن دارد. ويليامز سال گذشته پس از وضع حمل خودش را به فينال رساند و باخت. امسال اما ويليامز در 37 سالگي با تمام توان وارد مسابقات شد و در حالي‌ كه شانس‌هاي اول تا پنجم قهرماني با رقابت‌ها وداع كرده بودند، تنها با از دست دادن يك ست راهي فينال شد. اما گويا هميشه اتفاقي در فينال رخ مي‌دهد كه تنيسور كهنه‌كار و برنده 23 گرانداسلم تنيس را از برنده شدن بازمي‌دارد. اين چهارمين فينال متوالي است كه ويليامز در آنها شكست مي‌خورد و دو تا از اين چهار فينال مربوط به يواس‌اوپن مي‌شود. رقابت‌هايي كه ويليامز در آن 6 بار قهرمان شده است.

بيانكاي 19 ساله در رقابت با حريف نامدارش ابتدا با نتيجه 6 بر 3 در ست نخست به پيروزي رسيد. او در اين ست دو بار سرنا را بريك كرد و نشان داد قاطعانه به دنبال اولين جام بزرگ زندگي‌اش است. در ست دوم نيز قدرت بيانكا كاملا به سرنا چربيد و اين تنيسور كانادايي را با نتيجه 5 بر 1 از حريفش پيش انداخت. در حالي كه بيانكا با امتياز مچ‌پوينت رسيده بود و فقط با يك امتياز ديگر جام را در دستانش مي‌ديد، ويليامز مانند غولي كه تازه از خواب بيدار مي‌شود، ابتدا خودش را از وضعيت شكست رهايي داد و سپس پشت سر هم امتيازات عقب‌افتاده را جبران كرد. باوركردني نبود اما ويليامز موفق شد بازي را 5 بر 5 مساوي كند. هواداران اين تنيسور امريكايي آرتور‌اش را روي سر خودشان گذاشته بودند و منتظر بودند كامبك تماشايي تنيسور محبوب‌شان را ببينند اما آنها از سندروم فينال خبر نداشتند. غول دوباره به خواب رفت و بيانكا موفق شد دو گيم متوالي را از حريف بگيرد و با نتيجه 7 بر 5 بعد از 101 دقيقه رقابت به پيروزي برسد. تاريخ‌سازي تنيسور جوان كانادايي در حالي رقم خورد كه تاكنون هيچ‌يك از تنيسورهاي هم‌وطنش نتوانسته بودند برنده گرانداسلم شوند.