فروش اثري از بنكسي در ساتبيز لندن
نقاشي شامپانزه‌ها براي گراميداشت برگزيت
بهار سرلك
اثر هنري‌اي كه بنكسي در آن شامپانزه‌ها را نشسته بر كرسي‌هاي نمايندگان مجلس عوام كشيده است، نزديك به 10 ميليون پوند در حراجي ساتبيز فروخته شد؛ به گفته كارشناسان اين مبلغ ركوردي را براي اين هنرمند خياباني ثبت كرده است.
«پارلمان غيرمتمركز» به عرض 4 متر نخستين بار در بخشي از نمايشگاه هنرمندان بريستول، موزه «بنكسي در برابر بريستول» در سال 2009 رونمايي شد. پنجشنبه شب اين اثر هنري در ساتبيز لندن چوب حراج خورد و بعد از 13 دقيقه پيشنهاد قيمت، هشت‌ونيم ميليون پوند فروخته شد كه با افزودن پاداش حراجي به رقم نهايي 9 ميليون و هشتصد‌وهفتادونه‌هزار و پانصد پوند (12 ميليون و 200 هزار دلار) رسيد.
اين اثر به راحتي ركورد قبلي بنكسي «تميز نگهش دار» را كه يك ميليون و نهصد هزار دلار در ساتبيز نيويورك فروخته شد، شكست. مدير حراجي ساتبيز پس از فروخته شدن «پارلمان غيرمتمركز» كه روند حراج آن به صورت آنلاين پخش مي‌شد، اين فروش را تاريخ‌ساز خواند. ساتبيز پس از اين مراسم حراج با انتشار بيانيه‌اي اعلام كرد:«بيش از 10 خريدار مصمم در نبردي 13 دقيقه‌اي براي به دست آوردن اثري رقابت كردند و قيمت تخمين زده شده پيش از حراج را 5 برابر كردند.»
بلافاصله پس از فروخته شدن «پارلمان غيرمتمركز» بنكسي در پستي اينستاگرامي به اين اتفاق واكنش نشان داد و نوشت:«نقاشي بنكسي امشب در حراجي ركورد زد. مايه شرمساري است كه ديگر صاحبش نيستم.» و جملات رابرت هيوز، منتقد هنري را نقل كرد:«هنر بايد احساس رهايي بيشتر و هوشمندي بيشتري را در ما ايجاد كند. بايد به ما احساسي منسجم ببخشد كه بدون آن هرگز به دركش نايل نمي‌شديم. اما قيمت اثري هنري بخشي از كاركرد آن است، وظيفه جديدش اين است كه روي ديوار بنشيند و گران‌تر شود. در عوض اينكه همانند يك كتاب دارايي عادي انسان تلقي شود، اثر تجسمي دارايي ويژه فردي مي‌شود كه از عهده پرداخت مبلغش برمي‌آيد. فرض كنيد تك تك كتاب‌هاي با ارزش جهان يك ميليون دلار قيمت داشته باشند، تصور كنيد چه تاثير فاجعه‌باري روي فرهنگ مي‌گذاشت.»
ماه مارس زماني كه «پارلمان غيرمتمركز» به نمايش گذاشته شد، بنكسي در اينستاگرامش نوشت:«پارلمان غيرمتمركز. اين كار را 10 سال پيش كشيدم. موزه بريستول دوباره آن را به نمايش گذاشته تا روز برگزيت را گرامي بدارد.» آن پست با اين جمله تمام مي‌شد:«حالا بخنديد اما روزي مي‌رسد كه هيچ‌كس رييس نيست.» نخستين حضور شامپانزه‌ها در اثري از بنكسي به سال 2002 و در اثر «حالا بخنديد» بازمي‌گردد. در آن نقاشي يك رديف ميمون مي‌ديديم كه پيشبند آشپزخانه پوشيده‌اند و روي آن نوشته شده است:«حالا بخنديد اما روزي مي‌رسد كه رييس ماييم.» «پارلمان غيرمتمركز» يكي از گران‌ترين آثاري بود كه پنجشنبه شب در ساتبيز فروخته شد. «Pyro» (1984) اثري از ژان ميشل بسكيت به همان قيمت 9 ميليون و هشتصد‌وهفتادونه هزار و پانصد پوند فروخته شد.