گروه ديپلماسي
محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران روز گذشته در نشست هم‌انديشي پاسداري از حفاظت از اموال فرهنگي ملت‌ها و ميراث جهان كه از سوي كميسيون ملي يونسكو ايران و سازمان اسناد و كتابخانه ملي در مركز همايش‌هاي كتابخانه ملي برگزار شد، طي سخناني ضمن ابراز خرسندي از حضور در بين مفاخر و سرمايه‌هاي فرهنگي و علمي ايران، از تمام دستگاه‌ها و افرادي كه نسبت به حفظ ميراث گذشتگان احساس مسووليت كرده، قدرداني كرد.
محمدجواد ظريف در ادامه گفت: «برگزاري چنين نشست موقري براي پاسداشت حريم مراكز فرهنگي و غيرقابل تعرض بودن آنها ابتكار ارزنده‌اي است كه اميدوارم به سهم خود بتواند بار ديگر تصوير شكوهمند و فاخر فرهنگ و تمدن و ميراث تاريخي ايران را به جهان نشان دهد. مكان‌ها و آثار فرهنگي، تمدني شايد از لحاظ تاريخي و جغرافيايي متعلق به يك قوم و ملت باشد اما از لحاظ نقشي كه در بازشناسي هويت بشري و انباشت لايه‌هاي تاريخي معرفت دارند، متعلق به همگان و فارغ از جغرافيا و مكان هستند. شايسته است از مفهوم ميراث مشترك بشري براي توصيف اين دستاوردهاي بشري بهره جوييم. احترام به آثار فرهنگي و تمدني، رعايت حرمت انسان و كرامت ذاتي انسان است و در مقابل حمله به اموال و ميراث مشترك فرهنگي حمله به انسانيت، روح بشريت و تاريخ است.
در تلاش مشترك و هم‌افزايي بين‌المللي براي صيانت و حمايت از مراكز فرهنگي و مظاهر تمدن بشري و مقابله با تهديد و آسيب رساندن به آنها جامعه جهاني اسناد مهم و سازوكارهاي قابل توجهي را تدوين كرده است، به عنوان مثال كنوانسيون ۱۹۵۴ لاهه در خصوص حفاظت از اموال فرهنگي در مخاصمات مسلحانه، آسيب به اموال فرهنگي هر ملتي را به منزله آسيب‌رساندن به ميراث فرهنگي تمام بشريت و جرمي نابشخودني در نظر گرفته است. اين كنوانسيون هر نوع حمله و ايراد آسيب به اموال فرهنگي را ممنوع كرده و براساس پروتكل دوم ۱۹۹۹ آن حتي در زمان مخاصمات مسلحانه اموال فرهنگي، اموال غيرنظامي محسوب شده و نبايد مورد حمله قرار گيرد. همچنين كنوانسيون ۱۹۷۲ حفاظت از ميراث فرهنگي و طبيعي جهان، نيز همه كشورهاي متعاهد را مكلف مي‌دارد تا از هر گونه اقدام عمدي كه مستقيم يا غيرمستقيم به ميراث فرهنگي و طبيعي واقع در سرزمين ساير كشورهاي عضو اين كنوانسيون آسيب برساند، خودداري كنند. علاوه بر اين، براساس پروتكل اول الحاقي به كنوانسيون‌هاي چهارگانه ژنو هر نوع عمل خصمانه عليه بناهاي تاريخي، آثار هنري يا اماكن مذهبي كه به عنوان ميراث فرهنگي يا معنوي مردم يك سرزمين شناخته مي‌شود، ممنوع است. نه تنها حمله و تخريب، بلكه استفاده از اين اماكن براي پيشبرد اهداف نظامي نيز ممنوع بوده و عاملان و مرتكبان چنين جناياتي به عنوان جنايتكاران جنگي شناخته مي‌شوند.»
افراطي‌گري رنگ و مذهب و نژاد نمي‌شناسد
وزير خارجه در ادامه گفت: «اسناد بين‌المللي متعددي از جمله قطعنامه‌هاي صادره از سوي اركان مختلف ملل متحد و آراي متعدد صادره از سوي محاكم قضايي و كيفري بين‌المللي نيز بر اين مهم و تعهدات عام‌الشمول اعضاي جامعه بين‌المللي صحه گذاشته‌اند. افراطي‌گري رنگ و مذهب و نژاد نمي‌شناسد، امروز در غرب با گسترش ناسيونالسيم افراطي و نژادپرستانه شاهد نقش‌آفريني روزافزون عوام‌فريباني هستيم كه بر خلاف قواعد حقوقي و اخلاقي تمدن بشري را به سخره گرفته و به ارزش‌هاي ديني و باورهاي مذهبي ميلياردها انسان بي‌احترامي كرده و كتاب مذهبي آنها را مي‌سوزانند و در جنگ‌افروزي از هيچ گفتار و رفتاري فروگذار نمي‌كنند. وقيح‌ترين اقدامات، اظهارات رييس‌جمهور امريكاست كه مردم و فرهنگ ايراني را تهديد كرده است و ضمن نقض قواعد و اصول بنيادين حقوق بين‌الملل از جمله اصل منع تهديد يا توسل به زور، ياوه‌گويانه تهديد كرده است كه ۵۲ نقطه در ايران را كه برخي از اهميت بالايي براي ايران و فرهنگ ايراني برخوردار هستند، هدف قرار مي‌دهيم. براي شناخت عقبه اين طرز تفكر كافي است اندك نگاهي به تاريخ معاصر خود بيندازيم و اقداماتي كه برخي گروه‌هاي جنگ‌طلب و تروريستي در تخريب ميراث فرهنگي از خود به جاي گذاشتند، بررسي كنيم. طالبان در ۲۰۰۱ مجسمه‌هاي بودا در باميان را منفجر كردند. تروريست‌هاي افراطي داعش ميراث فرهنگي مشترك بشري در عراق و سوريه در موصل و نينوا و پالميرا و ديگر نقاط اين دو سرزمين را در سال‌هاي ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ از بين بردند و امروز ترامپ نه تنها با نقض فاحش منشور ملل متحد، ايران را به حمله مسلحانه تهديد مي‌كند، بلكه به‌طور علني از حمله به اماكن تاريخي و فرهنگي ايران سخن به ميان مي‌آورد. اين در حالي است كه توافق جامعه جهاني براي حفاظت از ميراث و اماكن فرهنگي، چه در شرايط صلح و حتي در شرايط جنگ، خود يك ميراث ناملموس بزرگ و مشترك جهاني است.
تهديدات ترامپ تبلور تنفر ناشي از حقارت است
ظريف افزود: «تهديد رييس‌جمهور امريكا براي نابودي مراكز فرهنگي و تمدني ايران، مصداق بارز تروريسم فرهنگي بين‌المللي است و ادامه قانون‌شكني رژيم امريكا براي شكستن مقاومت مردم بزرگ ايران است كه از يك سو با تروريسم اقتصادي با صراحت منابع تامين غذا و داروي مردم دلاور ايران را نشانه گرفته و وزير نادان خارجه‌اش در يك اقدام مجرمانه كه مصداق توطئه براي نسل‌كشي و جنايت عليه بشريت است، اعلام مي‌كند اگر ايران مي‌خواهد مردمش غذا داشته باشند بايد از ما تبعيت كند و از سوي ديگر در قالب تروريسم دولتي دست به ترور يكي از محبوب‌ترين شخصيت‌هاي ايران و منطقه مي‌زند و در كمال وقاحت به ترور سردار شهيد سپهبد قاسم سليماني افتخار مي‌كند؛ بزرگمردي كه منطقه و جهان وامدار مبارزه صادقانه آن با جريان‌ها و گروه‌هاي تروريستي و افراطي است. تهديدات ترامپ تبلور تنفر ناشي از حقارت است. نه فقط تنفر از ايران و فرهنگ غني ايراني، بلكه تنفر از فرهنگ، تمدن و هر چيزي كه بيانگر صلح و ثبات است. رژيم ترامپ با اقدامات نامتعارف و غيرعقلاني سعي در پر رنگ كردن نقشي ناخوشايند و منفي در تاريخ دارد؛ حتي اگر به بهاي نابودي بخش‌هاي زيبايي از تاريخ و هويت بشريت تمام شود. اين رژيم قبلا نشان داده به قوانين و تعهدات دولت خود پايبند نيست. خروج از يونسكو، معاهده آب و هوايي پاريس، منع موشك‌هاي هسته‌اي ميان‌برد و كوتاه‌برد، در كنار خروج يكجانبه از برجام، انكار حقوق بين‌الملل و به واقع قانون‌ستيزي رژيم ترامپ است. زماني كه ترامپ با مشي نژادپرستانه، ملت متمدن و با فرهنگ ايران را تروريست مي‌نامد، با وقاحت به دنيا اعلام مي‌كند كه رژيم آن هيچ تعهدي به رعايت اصول و خطوط قرمز حقوق بين‌الملل و اصل منع نژادپرستي، اصل منع تبعيض و اصل مسووليت بين‌المللي در قبال تعهدات عام و تعهدات خاص ندارد. دولت ترامپ بهرغم ادعاهاي خود بارها نشان داده كه اعتقادي به مذاكره و پايبندي به تعهدات قبلي و فعلي ندارد. دشمني با فرهنگ حتي خصومت با يك ملت نيست، بلكه مخاصمه با ارزش‌هاي مشترك فرهنگي و دستاوردهاي تمدني تمامي ملل جهان است.»
انفعال ديگران ترامپ را جري‌تر كرده است
رييس دستگاه ديپلماسي افزود: «يكجانبه‌گرايي و قانون‌گريزي همان‌قدر خطرناك است كه تحمل آن توسط ديگران، متاسفانه مواضع منفعلانه كشورها و سازمان‌هاي بين‌المللي در مقابل قانون‌شكني و يكجانبه‌گرايي ترامپ، وي را در پيگيري مشي قلدري جهاني جري‌تر كرده است. يكجانبه‌گرايي انفعالي مشوق يكجانبه‌گرايي فعال است. كشورهايي كه براي مصون ماندن از تعرض ترامپ، به يكجانبه‌گرايي و قانون‌شكني آن تن داده‌اند در نهايت زمينه را براي تعرض وي به خودشان فراهم مي‌كنند. تهديد پروژه نورد استريم، تهديد به افزايش تعرفه خودروهاي اروپايي و تهديد اخير به افزايش ساير تعرفه‌ها عليه اروپا نتيجه و دستمزد طبيعي برخورد انفعالي اروپا در برابر خروج امريكا از برجام و خوش‌خدمتي آنها در استفاده غير مجاز و نژادپرستانه از ماده ۳۶ برجام است چرا كه بر اين توهم استوار است كه فقط چشم آبي‌ها مي‌توانند از مقررات حقوق بين‌الملل استفاده كنند و ايران در برابر نقض‌هاي مكرر امريكا و اروپا حق استفاده از ماده ۳۶ را كه بارها به استحضار مقامات اروپايي رسيده، ندارد.
وزير خارجه در پايان سخنانش گفت: ميراث فرهنگي نقش بسزايي در تقويت عناصر معنوي و مادي تحقق صلح و توسعه پايدار دارد. آثار تاريخي، ميراث گذشتگان و امانت آيندگان است و آنچه امروزه تحت عنوان تمدن بشري شناخته مي‌شود، بر شالوده‌اي از همين ميراث بنا نهاده شده است. ايران به عنوان وارث يكي از تمدن‌هاي كهن همواره منادي تعامل و همكاري فرهنگ‌ها و گفت‌وگوي تمدن‌ها بوده است تا نسل‌هاي آينده از بالندگي، پويايي و تعامل فرهنگي برخوردار باشند و نسل كنوني از بلاي افراط، ترور و خشونت رها شود و در نهايت آثار و ميراث فرهنگي به جا مانده گواهي است بر تاريخ و تمدن كهن و استقامت و ماندگاري مردم دلاور ايران در برابر امواج موقتي غارتگران و فرهنگ‌ستيزاني همچون ترامپ. فاما الزبد فيذهب جفاء و اما ما ينفع الناس فيمكث في الارض كذلك يضرب‌الله الامثال (رعد/17)
برش
امروز ترامپ نه تنها با نقض فاحش منشور ملل متحد، ايران را به حمله مسلحانه تهديد مي‌كند، بلكه به‌طور علني از حمله به اماكن تاريخي و فرهنگي ايران سخن به ميان مي‌آورد.
دولت امريكا در قالب تروريسم دولتي دست به ترور يكي از محبوب‌ترين شخصيت‌هاي ايران و منطقه مي‌زند و در كمال وقاحت به ترور سردار شهيد سپهبد قاسم سليماني افتخار مي‌كند. بزرگمردي كه منطقه و جهان وامدار مبارزه صادقانه آن با جريان‌ها و گروه‌هاي تروريستي و افراطي است.
دولت ترامپ بهرغم ادعاهاي خود بارها نشان داده كه اعتقادي به مذاكره و پايبندي به تعهدات قبلي و فعلي ندارد. دشمني با فرهنگ حتي خصومت با يك ملت نيست، بلكه مخاصمه با ارزش‌هاي مشترك فرهنگي و دستاوردهاي تمدني تمامي ملل جهان است.