نخستوزير بريتانيا سفر به امريكا را لغو كرد
بازي به سبك ترامپ
ميثم سليماني
افراد وقتي كه خارج از قدرت قرار دارند تا زماني كه در قدرت قرار ميگيرند و در آن مستقر ميشوند رفتارهايشان متفاوت است.
دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالاتمتحده و بوريس جانسون، نخستوزير بريتانيا تا پيش از اينكه جايگاه جانسون در پست نخستوزيري مستحكم شود روابط بسيار خوبي با يكديگر داشتند و بريتانيا روي روابط بسيار نزديك با دولت ترامپ در دوره پسابرگزيت حساب ويژهاي باز كرده بود، اما حالا خبرها و گزارشها نشان ميدهد كه دوره ماهعسل ميان ترامپ و جانسون رفتهرفته به پايان ميرسد و رفتارهاي ميان دو رهبر واقعبينانهتر از گذشته ميشود. شايد هر دو توقعات متفاوتي از هم داشته باشند، بهخصوص اينكه دونالد ترامپ به نظر ميرسد كه انتظار دارد بوريس جانسون بهطور كامل پشت سر او حركت كند و در راستاي سياست دولت امريكا قدم بردارد. اما در بريتانيا هرقدر نخستوزير همراه و همراستا با سياستهاي دولت امريكا باشد نيز نميتواند در همه شرايط كنار رييسجمهور امريكا قرار بگيرد، از همين رو حالا خبرهايي از بالا گرفتن اختلافات ميان ترامپ و جانسون به گوش ميرسد. روزگذشته بيزينس اينسايدر طي گزارشي عنوان كرد كه بوريس جانسون سفر برنامهريزي شده خود به كاخ سفيد را پس از اينكه ترامپ در يك لحظه حين صحبت تلفن را به روي جانسون قطع كرده، لغو كرده است. گفته ميشود بوريس جانسون بنا بود ماه آينده ميلادي به صورت رسمي به واشنگتن سفر كند و با دونالد ترامپ رييسجمهور امريكا در كاخ سفيد ديدار و گفتوگو داشته باشد. گزارشها حاكي از آن است كه نزاع ميان ترامپ و جانسون بر سر موضوع هواوي در بريتانيا بوده است. جانسون بنا بود ماه دسامبر و اندكي پس از پيروزي در انتخابات سراسري اين كشور به امريكا سفر كند، اما آن سفر به تعويق افتاد و اين سفر يكبار ديگر براي ماه ژانويه برنامهريزي شد و باز هم به تعويق افتاد و اينبار هم برنامهريزي سفر براي ماه آينده ميلادي بود كه در حال حاضر لغو شده است.
هر بار تعويق و لغو سفرها دلايل مختلفي داشته، يكبار اختلاف بر سر ايران، بار ديگر درخصوص مخالفت امريكا با استرداد همسر يك ديپلمات امريكايي به بريتانيا و اكنون نيز هواوي تبديل به عاملي شده كه روابط ميان دو طرف شكرآب شده است. اين در حالي بود كه بسياري اميدوار بودند دوره جانسون-ترامپ روابطي درخشان بين لندن و واشنگتن شكل بگيرد، اما به نظر ميرسد هر بار يك اتفاق باعث ميشود كه اجازه شكلگيري و بهبود روابط داده نشود.
گفته ميشود اختلاف اخير جانسون و ترامپ در يك تماس تلفني بوده كه به نظر ميرسد در وسط تماس تلفني ترامپ به ناگاه تلفن را به روي جانسون قطع ميكند. نكته اينجاست كه حتي جانسون زمان دومي را براي اين سفر تعيين نكرده، بلكه اعلام كرده كه قصد ندارد تا اجلاس گروه 7 كه در ماه ژوئن در امريكا برگزار ميشود از اين كشور ديدن كند. يك منبع آگاه در دفتر نخستوزيري بريتانيا تاييد كرده كه اين سفر بهدليل احتمال بيشتر شدن اختلافات ميان نخستوزير و دونالد ترامپ لغو شده است. با اين وجود دفتر نخستوزيري اصرار داشت علت لغو سفر را عادي جلوه دهد و عنوان كند دليل اين اتفاق تمركز بيشتر جانسون بر برنامههاي داخلي كشور طي ماههاي آينده بوده است. لازم به ذكر است كه بوريس جانسون بهطور كلي در سال جاري ميلادي بهگونهاي برنامهريزي كرده كه سفرهاي خارجي خود را كم كند و بيشتر به مباحث داخلي كشور بپردازد و كمتر سفر داشته باشد. اما طي ماههاي اخير و بهخصوص پس از انتخابات به نظر ميرسد كه بوريس جانسون نسبت به ترامپ فاصله گرفته است و ديگر مثل گذشته با يكديگر روابط نزديكي ندارند. با اين حال ترامپ اين واقعيت را نميتواند ناديده بگيرد كه بوريس جانسون يكي از معدود متحدان نزديك و بينالمللي ترامپ به حساب ميآيد، بهطوري كه ترامپ بارها از جانسون به عنوان فردي فوقالعاده و خوب ياد كرده بود و حتي او را به عنوان مدل انگليسي خود ميدانست.
با اين وجود بهرغم همه اين موضوعات برخي صحبتها و تهديدات ترامپ و يكسري اقدامات دولت بريتانيا عليه دولت ترامپ شرايط ميان روابط دوجانبه را به شدت تحتتاثير قرار داده است.
گفته ميشود تماس توفاني ميان دو رهبر ماه گذشته ميلادي صورت گرفته است و فايننشال تايمز رسانهاي بوده كه به آن دسترسي پيدا كرده و آن را گفتوگويي بسيار سخت و دشوار توصيف كرده است. گفته ميشود در اين تماس تلفني دونالد ترامپ اصرار داشته كه جانسون اجازه حضور شركت هواوي در بريتانيا را براي راهاندازي نسل پنجم اينترنت تلفنهاي همراه را ندهد، اما در طرف مقابل جانسون با اين درخواست بهشدت مخالفت ميكند و همين موضوع باعث عصبانيت ترامپ ميشود. دونالد ترامپ در اين تماس تلفني جانسون را بارها تهديد ميكند و حتي در سطحي بالاتر نخستوزير بريتانيا را تهديد كرد كه در همكاريهاي امنيتي ميان دو كشور بازنگري خواهد كرد، اما باز جانسون زير بار درخواست ترامپ نرفت. ايالاتمتحده نگران آن است كه فناوري هواوي با پشتيباني دولت چين بتواند براي ساختار امنيتي امريكا چالش ايجاد كند.
گفته ميشود دونالد ترامپ تهديدهاي شديدي مطرح كرده و بيشتر دولت انگليس را تحريك كرده كه اجازه ندهد دونالد ترامپ به خواستههاي خود برسد، از همين رو جانسون عملا از ارايه پيشنهاد جديد از سوي دونالد ترامپ نااميد ميشود، زيرا به نظر ميرسد كه دونالد ترامپ هيچ جايگزيني براي عدم پذيرش اين توافق با چينيها ارايه نداده است. مايك پنس، معاون رييسجمهور امريكا نيز در تماس ديگري نااميدي خود از دولت انگليس را به صورت واضح و روشن بيان كرده است.
دولت بريتانيا پس از توافق خروج با اتحاديه اروپا تا حدي نگراني از سياست رسيدن به توافق تجاري با امريكا به هر قيمتي را كنار گذاشته است، زيرا اگر بريتانيا بدون توافق از اتحاديه خارج ميشد به هر قيمتي جانسون مجبور بود كه براي توافق تجاري با امريكا تلاش كند. اما اكنون توافق با اروپا دست جانسون را براي اين منظور زير تيغ قرار نداده است و اين امكان را به بريتانيا ميدهد كه از موضع نهچندان ضعيف با امريكا وارد مذاكره شوند. از سويي ديگر دونالد ترامپ به يك سياست عادت كرده و آن درخواستهاي يكطرفه است. به صورت يكطرفه درخواست ميكند ولي حاضر به امتياز دادن نيست. اين عادت تبديل به يك سياست غلط شده كه لزوما بنا نيست در همه مراحل پاسخ مثبت شنيده شود. دونالد ترامپ و دولت امريكا هيچ وعده روشني درخصوص توافق تجاري با بريتانيا نداده است و همين موضوع باعث شده كه دولت بريتانيا در شرايط سختي قرار گيرد، زيرا هيچ وعده و قصد روشني از سمت بريتانيا براي رسيدن به توافق نيست، بنابراين بريتانيا نيز قصد دارد همان اهرم فشاري كه امريكا عليه آنها اعمال ميكند را عليه امريكا استفاده كند. شايد اگر امريكاييها وعده توافق تجاري به بريتانيا ميدادند احتمالا جانسون نيز درقبال هواوي و توافق بر سر نسل پنجم اينترنت همراه بازنگري انجام ميداد. جانسون اكنون مانند خود ترامپ عمل ميكند.