كميته روابط عمومي امريكا و اسراييل، موسوم به آيپك، روزي «موثرترين» لابي سياسي در واشنگتن شناخته ميشد، اما پس از حملات اين گروه به منتقدان خود، روز به روز از تعداد حاميان آن كاسته ميشود. به نوشته وبسايت خبري تحليلي «ميدل ايست آي»، يك روز پس از اينكه در سال 2008 باراك اوباما، رييسجمهور سابق امريكا به عنوان نامزد حزب دموكرات انتخاب شد، براي معرفي خود به آيپك گفت: «من دوست واقعي اسراييل هستم.»
اوباما كه در آن زمان تنها 47 سال داشت در مقابل هزاران شركتكننده در واشنگتن، براي كمك به پيشبرد «توافق دو حزب به منظور حمايت و دفاع از متحد ما – اسراييل» از اين گروه لابيگري طرفدار تلآويو تشكر كرد.
اين ديدگاه تفاوت زيادي با تفكرات او در دوره دوم رياستجمهورياش داشت، زماني كه اين گروه اولين رييسجمهور سياهپوست كشور را به باد انتقاد گرفته و همه تلاش خود را كرد تا مهمترين دستاورد سياست خارجي او يعني توافق هستهاي ايران (برجام) را از بين ببرد.
آيپك كه مخفف كميته روابط عمومي امريكا و اسراييل است، هميشه خود را نهادي دو حزبي معرفي ميكند كه هدف آن جلب حمايت همه طيفهاي سياسي امريكا از اسراييل است.
روساي جمهور دموكرات و جمهوريخواه هر دو از اين گروه تقدير كردهاند و برخي از اقدامات آن مورد حمايت هر دو حزب كنگره قرار گرفته است.
اما شرايط دائما در حال تغيير است. آيپك روزي از سوي نوت گينگريچ، رييس مجلس نمايندگان وقت «تاثيرگذارترين گروه منافع عمومي» معرفي شد، اما يكي از اعضاي ارشد كنگره امريكا به نام بتي مككلوم اكنون آن را «گروهي نفرتانگيز» ناميده است.
اين خانم سياستمدار كه اكنون نماينده حوزه انتخابيه چهارم مينهسوتا از حزب دموكرات در مجلس نمايندگان امريكاست در سخنان تندي گفت: «از نفرت به عنوان سلاحي براي تحريك عموم و خاموش كردن صداي مخالفان استفاده ميشود. متاسفانه اين تجربه اخير من با گروه آيپك است.»
عكس او و دو تن از همكارانش در مجلس نمايندگان، رشيده طليب و ايلهان عمر از سوي گروه آيپك به عنوان «تندروهاي حزب دموكرات» منتشر و ادعا شده است كه آنها سياستهاي ضد يهودي و ضد اسراييلي را به مردم امريكا تحميل ميكنند.
اين آگهيها كه در همان زمان حذف شد تا جايي پيش رفت كه منتقدان اسراييل در كنگره را به تروريستهاي داعشي تشبيه كردند. اما مك كلوم كه لايحهاي را با هدف جلوگيري از كمكهاي امريكا به اسراييل و كمك به زنداني كردن و سوءاستفاده از كودكان فلسطيني ارايه كرده بود، هيچ يك از اين موارد را نداشت. او گفت: «آيپك ميخواهد طرفدارانش باور كنند لايحه من كه در اصل براي محافظت از كودكان فلسطيني در برابر بازجويي، سوءاستفاده و حتي شكنجه در زندانهاي ارتش اسراييل است، تهديدي بدتر از داعش است.»
«اين تنها يك سخنراني نيست. بلكه اعلان انزجار است.»
اين پاسخ چند روز پس از آن صورت گرفت كه آيپك تبليغات خود را حذف و با بيميلي بابت انتشار آن عذرخواهي كرد. اما اين ماجرا نشان داد اتفاق نظر دموكراتها و جمهوريخواهان بر سر اسراييل - كه اوباما در سال 2008 از آن ياد كرده بود - از بين رفته است.
معماي آيپك
سال گذشته، سه ماه پس از آنكه دموكراتها اكثريت مجلس نمايندگان امريكا را به دست گرفتند، رهبران ارشد آنها در كنفرانس سالانه آيپك حاضر شدند و به اين گروه اطمينان دادند كه كنگره به حمايت قاطعانه خود از اسراييل ادامه خواهد داد.
نشانههاي هشداردهندهاي وجود داشت كه نشان ميداد اتفاق نظر دو حزب بر سر اسراييل رو به زوال است. پيشروان چپگرا در حال افزايش قدرت خود در سياستگذاري حزب دموكرات بوده و توانسته بودند جهتگيري بحثها بر سر اسراييل و فلسطين را در ميان دموكراتهاي حاضر در فرآيند، تغيير دهند.
نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان امريكا و ستني هوير، رهبر اكثريت مجلس سر قول خود به آيپك مبني بر طرفداري از اسراييل در كنگره امريكا باقي ماندند و در اين راستا از قطعنامهاي در محكوميت جنبش تحريم اسراييل (بي دي اس) حمايت كردند.
اما وقتي دونالد ترامپ، رييسجمهور فعلي امريكا به دولت راستگراي اسراييل هر آنچه ميخواست را داد، مقامات ارشد حزب دموكرات فهميدند كه حمايت كامل از سياستهاي كاخ سفيد بسيار سخت است.
در واقع بسياري از آنها بهشدت با برنامه حمايتي ترامپ از آيپك براي اتمام درگيري مخالفت كردند، برنامهاي كه به اسراييل اجازه ميداد تا تمامي شهركهاي خود در كرانه باختري را به صورت قانوني به نام خود ثبت كند. در همين حال، انتقاد پيشروان از اسراييل بيشتر و بيشتر شد.
اين يك معضل بزرگ براي آيپك ايجاد كرده است، اينكه چگونه از سياستهاي يك حزب حمايت كنيم، بدون آنكه ديگري را تخريب كنيم؟
عمر بدار، معاون مدير موسسه امريكايي عرب كه يك گروه وكالتي مستقر در واشنگتن است، ميگويد: « آيپك با يك تناقض اساسي روبهرو است. آنها در حال ترويج سياست عدم پاسخگويي در مورد اسراييل هستند – اسراييل آزادي كامل دارد تا هر كاري دلش ميخواهد انجام دهد و آنها ميخواهند دو حزبي باشند. در اينجا مشكلي وجود دارد. واقعيت گفتمان سياسي ما اين است كه مسووليتپذيري در مورد اسراييل يك مساله دو حزبي نيست.» وي افزود: تبليغات عليه دموكراتها و انتقاد شديد اين گروه از مك كلوم، نشاندهنده اين تضاد است. بدار در مصاحبه با «ميدل ايست آي» گفت: «من تصور ميكنم كه اين آرامش قبل از توفان باشد.»
بث ميلر، مدير امور دولت در اقدام «جي وي پي» يك گروه وكالتي سياسي مرتبط با صداي يهوديان براي صلح، اظهارات بدار را تكرار كرد و گفت: پيشروان امريكا جنبش فلسطين را به عنوان موضوع اصلي در دستور كار خود قرار ميدهند.
ميلر گفت: « پيشتر آيپك از حمايت هر دو حزب امريكا برخوردار بود، اما اين حمايت به شدت در حال كاهش است. رشد روز افزون قدرت دموكراتهاي چپگرا نشان ميدهد كه حمايت از گروههايي مانند آيپك روز به روز كمتر ميشود.»
وي افزود: دفاع از حقوق بشر فلسطينيان تبديل به «موضوع اصلي» مخالفت با سياستهاي ترامپ شده است.
ميلر اظهار كرد: هر چه ما به عنوان شهروندان امريكايي بيشتر درباره آنچه در اسراييل اتفاق ميافتد بدانيم، مردم بيشتر از حقوق بشر فلسطين حمايت ميكنند. بنابراين ما دقيقا در لحظهاي هستيم كه گروههايي مانند آيپك كه بهشدت تلاش ميكنند تا سياستهاي ضد فلسطيني را تشويق كنند، خود را در فضاي حزبي قرار ميدهند.»
رقابت بر سر رياستجمهوري
با مشخص شدن نامزد منتخب دموكراتها كه تلاش خواهد كرد تا ترامپ را از جايگاه خود بركنار كند، شكاف ميان گروه لابيگري طرفدار اسراييل و اين حزب چپگرا روز به روز بيشتر ميشود.
آيپك تنها ميان جمهوريخواهاني كه تحت هر شرايطي از اسراييل حمايت ميكنند و دموكراتهايي كه منتقد اين رژيم هستند، گير نيفتاده است. سرنوشت دونالد ترامپ نيز به راي مردم بستگي دارد و در انتخابات آتي ممكن است ترامپ با رقيبي روبهرو شود كه در سياست خارجي با او تفاوت داشته باشد.
علاوه بر اين، برني سندرز كه در رقابت ميان دموكراتها پيشروست، خواستار اتخاذ رويكردي بيطرفانه در مناقشه خاورميانه شده است، به شكلي كه سياست واشنگتن هم در حمايت از اسراييل و هم در حمايت از فلسطين باشد. سندرز همچنين پيشنهاد داده است كه كمكهاي امريكا به اسراييل مشروط به اين باشد كه اين رژيم به اشغال و بحران انساني غزه پايان دهد.
بدار اظهار داشت: « تصور ميكنم روابط روز به روز خصمانهتر ميشود. هر چه جلوتر ميرويم، اين تقابل شديدتر ميشود. من سناريويي را تصور ميكنم كه در آن قرار است اگر سندرز به رهبري خود ادامه دهد، آيپك همه تلاش خود را بكند تا به او ضربه بزند.»
در واقع يك گروه مرتبط با آيپك عليه سندرز تبليغات منفي به راه انداخته بودند، و تمركز آنها سلامتي و توانمندي او بود نه سياست خارجياش.
حملات غيراخلاقي
اوجگيري سندرز در نظرسنجيها و آگهيهاي آيپك در حمله به اعضاي كنگره دموكراتيك نشاندهنده تغييري غيرقابل انكار در حمايت اعضاي حزب از فلسطينيهاست.
با اين حال بسياري از دموكراتهاي كنگره - اگر نگوييم همه آنها - بر تعهد كامل خود به رابطه امريكا با اسراييل و روابطشان با آيپك تاكيد كردهاند.
روز پنجشنبه، لابي حامي اسراييل در چند توييت از قانونگذاران ارشد دموكرات به خاطر محكوم كردن اقدام ضد اسراييلي شوراي حقوق بشر سازمان ملل تقدير و تشكر كرد. شوراي حقوق بشر فهرستي را از شركتهاي بينالمللي حاضر در شهركهاي غيرقانوني اسراييل در كرانه باختري منتشر كرده بود. بخش عمدهاي از جامعه بينالملل، ساخت اين شهركها را غيرقانوني ميدانند. مككلوم از حزب دموكرات خواسته بود در حمايت از حقوق بشر «موضعگيري» كند.
وي گفت: آيپك به دنبال تخريب طرف مقابل است و ادبياتي كه استفاده ميكند براي بحث در مورد سياستگذاري مناسب نيست. شايد در دولت ترامپ چنين حملات غيراخلاقي رواج داشته باشد، اما نبايد اين موضوع به مسالهاي عادي تبديل شود.
مككلوم در بيانيه خود اين ادعاي آيپك كه يك گروه دوحزبي است را زير سوال برد. اين عضو كنگره گفت: آيپك ادعا ميكند سازماني است كه هر از دو حزب امريكا حمايت ميكند، اما استفاده آن از سخنان نفرتانگيز آن را به يك گروه نفرتپراكن تبديل ميكند.
وي افزود: آيپك با تبديل يهودستيزي و نفرت به سلاحي براي جلوگيري از بحث و خاموش كردن صداي مخالف، دموكراتها را تخريب ميكند و ارزشهاي كليدي ما را به سخره ميگيرد.
«من اميدوارم دموكراتها به اهميت ماجرا پي ببرند و موضعگيري كنند چرا كه تلاش براي ترويج صلح، حقوق بشر و عدالت، گناه نيست، بلكه حق است.»
ديگر عضو كنگره، يعني رشيده طليب نيز كه يك فلسطيني - امريكايي است، مككلوم را به خاطر انتقادش از آيپك تحسين كرد.
وي در ايميلي به ميدلايستآي گفت: من شجاعت و حس رهبري همكارم، خانم بتي مككلوم را تحسين ميكنم. او درست ميگويد؛ نفرتپراكني باعث ايجاد خشونت ميشود و با هدف خاموش كردن صداي مخالفان صورت ميگيرد.
وي افرود: در مبارزه براي دستيابي به صلح، برابري، عزت و حقوق بشر، بايد با هر كس كه ميخواهد جلوي ما را در مسير برقراري عدالت براي فلسطينيها و مردم سراسر جهان بگيرد، بايستيم و با آن مقابله كنيم.»