سيانان از مكالمات ترامپ با رهبران جهان گزارش ميدهد
دوستي با دشمنان، دشمني با دوستان
محمدحسين لطفالهي
دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده مرد سياست نيست؛ اين خلاصه همه آن چيزي است كه اين روزها مسوولان سابق دولت امريكا بر آن تاكيد دارند و با اشاره به آن به مردم ميگويند انتخاب مجدد دونالد ترامپ «خطري براي امنيت ملي امريكا» است. در گزارشي كه اخيرا از سوي سيانان منتشر شده ترامپ در بيش از 100 تماس تلفني با رهبران جهان، به دليل ناآمادگي براي ورود به بحثهاي جدي و گفتوگو پيرامون مسائل حساس دوجانبه، رفتارهايي «عجيب و غيرمعمول» از خود نشان داده كه همين موضوع سبب شده تا برخي متحدان امريكا و همچنين مقامات ارشد كاخ سفيد احساس خطر كنند. بنا بر گفتههاي وزراي سابق امور خارجه و دفاع كابينه ترامپ و همچنين دو مشاور امنيت ملي اسبق او، رييسجمهور امريكا زماني كه در برابر رهبران كاريزماتيك نظير ولاديمير پوتين، رييسجمهور روسيه يا رجب طيب اردوغان رييسجمهور تركيه قرار ميگرفت، مضطرب ميشد و اين موضوع از سوي طرف مقابل مورد استفاده قرار ميگرفت. اين موضوع در برخوردهاي ترامپ با رهبران كشورهاي متحد با امريكا بسيار متفاوت بوده و رييسجمهور امريكا در طول تماس با آنها ميكوشيد ضعف خود را با رفتارهاي «آزاردهنده» و «قلدري» بپوشاند. برخورد بسيار بد رييسجمهور امريكا با صدراعظم آلمان در روزهاي اخير سبب شده تا بار ديگر اين موضوع مورد توجه قرار گيرد. به نوشته بيزنس اينسايدر، در تماس اخير ترامپ و مركل، رييسجمهور امريكا به اندازهاي با صدراعظم آلمان بد صحبت كرده كه ديپلماتهاي آلماني ترجيح دادند اين مكالمه را مخفي نگه دارند و چيزي از محتواي آن به رسانهها نگويند. يك منبع آگاه در اين باره ميگويد طي اين مكالمه ترامپ بارها با رفتاري «ساديستيك» درصدد آزار مركل برآمده، صدراعظم آلمان را «احمق» خطاب كرده و به او گفته است كه از سوي روسها كنترل ميشود. اين منبع آگاه ميافزايد: «ترامپ با كساني كه بايد سخت و قاطع برخورد كند از موضع ضعف رفتار ميكند و با كساني كه بايد خوب باشد، از موضع قدرت ظاهر ميشود».
يك ديپلمات آلماني در اين باره به سيانان ميگويد كه به دليل رفتارهاي ترامپ در گفتوگوهايي كه با مركل داشته، تعداد اعضاي تيم نظارت بر اين تماسها بهشدت كاهش يافته و تنها تعدادي محدود براي اين منظور باقي ماندهاند. به گفته اين ديپلمات مساله اين است كه تماسهاي رييسجمهور امريكا با صدراعظم آلمان «بسيار دردسرساز» بوده و آگاهي رسانهها از محتواي كامل تماس ميتوانست روابط دو كشور را با مشكلاتي جدي روبهرو كند. آن طور كه اين مقام آلماني روايت ميكند، مكالمات بين مركل و ترامپ «چنان غيرمعمول» بودند كه اقدامات ديگري هم براي مخفي نگهداشتن آنها اتخاذ شده است. برخلاف ترامپ اما واكنش مركل كاملا خونسردانه بوده است. يك منبع آگاه ديگر از مكالمه ترامپ و مركل ميگويد كه صدراعظم آلمان در پاسخ به توهينهاي دونالد ترامپ رفتاري كاملا خونسرد از خود نشان داده و بدون توجه به اظهارات او، تلاش كرده تا ادامه صحبتهاي خود را مطرح كند. اين اتفاق در حالي رخ داده است كه در روزهاي گذشته وزير خارجه آلمان عنوان كرده بود كه احتمال بازگشت روابط دو كشور به شرايط گذشته (دوره اوباما) حتي در صورت تغيير رييسجمهور امريكا نيز ضعيف است. به نوشته پايگاه اينترنتي شبكه «راشا تودي»، ماس در مصاحبهاي گفت: «هركس باور دارد كه روابط بين دو سوي اقيانوس اطلس با روي كار آمدن يك رييسجمهور دموكرات به حالت سابق بازميگردد، تغييرات ساختاري را دستكم گرفته است». او تاكيد كرد: حتي اگر رييسجمهور كنوني امريكا ديگر بر سر كار نباشد، هرگز روابط برلين و واشنگتن مانند سابق نخواهد بود. با اين وجود وزير امور خارجه آلمان گفت: برلين در حال حاضر آمادگي اين را ندارد كه اتحاد ديرپاي خود با واشنگتن را كاملا كنار بگذارد. آلمان و امريكا علاوه بر اختلافنظرهاي جدي در حوزه سياست خارجي، بر سر تامين مالي ناتو نيز به اختلاف خوردهاند. ترامپ ميگويد: آلمانها بايد دستكم دو درصد از سهم توليد ناخالص داخلي خود را به تامين بودجه ناتو اختصاص دهند، اما اين درخواست از سوي دولت آلمان، «غيرقابل پذيرش» اعلام شده است. رييسجمهور امريكا در واكنش به مخالفت آلمان با اختصاص دو درصد از سهم توليد ناخالص داخلي خود را به تامين بودجه ناتو اعلام كرده است كه حدود 35 هزار نظامي امريكايي را از اين كشور خارج خواهد كرد.
واكنش كاخ سفيد
انتشار جزييات مكالمات رييسجمهور امريكا با صدراعظم آلمان با واكنش فوري كاخ سفيد روبهرو شد. سارا متيو، سخنگوي رسانهاي كاخ سفيد با صدور بيانيهاي در پاسخ به گزارش بيزنس اينسايدر و سيانان نوشت: «رييسجمهور ترامپ يك مذاكرهكننده در كلاس جهاني است كه تاكنون در مذاكرات موفقيتهاي زيادي را در راستاي پيشبرد اهداف امريكا در جهان كسب كرده است». او افزود: «از مذاكرات فاز اول توافق تجاري با چين تا مذاكره با سران ديگر كشورهاي عضو ناتو براي همكاري در راستاي نابودش داعش، رييسجمهور نشان داد كه يك مذاكرهكننده ماهر براي پيشبرد منافع استراتژيك ايالات متحده است». هر چند موارد مطرح شده در بيانيه سخنگوي مطبوعاتي كاخ سفيد را نميتوان تاييد يا تكذيب گزارش دانست اما بايد توجه كرد كه اولينبار نيست چنين رفتاري از سوي ترامپ به رسانهها درز كرده و رييسجمهور امريكا سابقه خوبي در اين زمينه ندارد.
سابقه بد آقاي رييسجمهور
پيشتر نيز دونالد ترامپ برخوردي مشابه با يكي ديگر از رهبران زن جهان داشت. او در دوره نخستوزيري «ترزا مي»، نخستوزير وقت بريتانيا را «احمق» خطاب كرده بود و به نوشته رسانهها در تمام طول مكالمه تلاش داشت او را تحقير كند. دو مقام آگاه كه تعداد زيادي از مكالمات ترامپ را بررسي كردهاند، ميگويند رفتار ترامپ در طول مكالمات شبيه رفتاري است كه او در جلسات توجيهي مقابله با ويروس كرونا از خود نشان ميدهد: «رفتاري غيررسمي، اظهارنظرهاي دور از واقعيت، بيان فانتزيهاي شخصي به عنوان حقيقت و استناد به اظهارات كارشناسان فاكسنيوز و خبرهاي بيپايه اساس در شبكههاي اجتماعي». اين منابع ميگويند: علاوه بر آنگلا مركل، صدراعظم آلمان و ترزا مي، نخستوزير پيشين انگليس، رييسجمهور امريكا با امانوئل مكرون همتاي فرانسوي خود نيز برخورد بدي داشته و بهطور مداوم در مكالمههاي تلفني در پي تحقير رييسجمهور فرانسه برميآمده است. اين رفتارها در مكالمات ترامپ با ديگر رهبران جهان از جمله جاستين ترودو، نخستوزير كانادا و اسكات موريسون، نخستوزير استراليا نيز تكرار شده است. مقامات سابق دولت ترامپ نظير ركس تيلرسون وزير سابق امور خارجه، جيمز متيس وزير سابق دفاع، جان بولتون و مك مستر مشاوران سابق امنيت ملي و همچنين جان اف كلي رييس سابق كاركنان كاخ سفيد معتقدند اين برخوردها به «اعتبار» امريكا در مجامع بينالمللي آسيب ميزند و منافع ملي امريكا را تحت تاثير قرار خواهد داد. آنها خواهان اين هستند كه رايدهندگان امريكايي با در نظر گرفتن اين موضوع، در خصوص راي خود در انتخابات نوامبر تصميمگيري كنند.