موج تازه اقدامات خشونت‌بار در عراق جان كارشناس گروه‌هاي افراط‌گرا را گرفت
تروريست‌شناس در دام تروريست‌ها
شهاب شهسواري
هشام الهاشمي، كارشناس مسائل امنيتي عراقي و پژوهشگر مسائل گروه‌هاي افراط‌گرا و تروريستي، دوشنبه شب توسط افراد مسلح ناشناس در مقابل منزلش ترور شد. ترور اين كارشناس شناخته‌شده عراقي در سطح بين‌الملل با سيلي از محكوميت‌ها و اعلام انزجار از طرف سياستمداران و مقام‌هاي سياسي عراق از گروه‌ها، احزاب، طوايف و مذاهب مختلف مواجه شد. به‌رغم اينكه الهاشمي از جمله منتقدان تند حشدالشعبي و گروه‌هاي مسلح شيعه در عراق بود، اين سازمان نيروهاي مسلح عراق ترور اين كارشناس عراقي را محكوم كرد و خواستار بازداشت و محاكمه عاملان اين ترور شد. سفارت ايران در عراق هم با صدور بيانيه‌اي اين ترور را محكوم كرد و آن را تلاشي تازه براي برهم زدن امنيت و ثبات عراق و آغاز يك فتنه جديد توصيف كرد. عمليات تروريستي اخير در پي رشته ناآرامي‌هاي هفته‌هاي گذشته در عراق ازجمله آزمايش موشكي در محل سفارت امريكا، حملات امريكايي و پيشروي تركيه از شمال در خاك عراق تا پرتاب بي‌هدف پراكنده راكتي و خمپاره‌اي به پايگاه‌هاي امريكا، نگراني از دور تازه‌اي از ناامني و خشونت را در عراق دامن زده است. هر چند خبرهايي در مورد برعهده گرفتن اين ترور توسط افراد نزديك به داعش در شبكه‌هاي اجتماعي منتشر شده است، اما تا لحظه تنظيم اين گزارش هيچ گروهي رسما مسووليت ترور اين كارشناس شناخته‌شده عراقي را برعهده نگرفته است. رسانه‌هاي نزديك به دربار سعودي و دولت امريكا، مدعي هستند كه الهاشمي قبلا از سوي حشدالشعبي تهديد جاني شده است و تلاش مي‌كنند گروه‌هاي شيعه و نزديك به تهران را مسوول اين اقدام معرفي كنند. هشام الهاشمي در ماه‌هاي اخير به‌شدت از عملكرد حشدالشعبي انتقاد مي‌كرد و معتقد بود كه اين گروه عامل مشكلات كنوني در عراق است. ايران و حشدالشعبي هر دو اين ترور را محكوم كرده و خواهان مجازات عاملان آن شده‌اند.
الهاشمي چگونه ترور شد؟
هشام الهاشمي، كارشناس شناخته شده در حوزه تروريسم و گروه‌هاي مسلح افراطي در عراق، دوشنبه شب توسط افراد مسلح ناشناس در مقابل خانه‌اش ترور شد. رسانه‌هاي عراقي گزارش داده‌اند هاشمي كه از يك مصاحبه تلويزيوني به منزلش بازمي‌گشت در مقابل منزل توسط دو موتورسوار متوقف شد و تروريست‌ها تيراندازي به سمت او را آغاز كردند. الهاشمي كه مجروح شده بود سعي كرد با پنهان شدن پشت فرمان خودرو از خود محافظت كند، اما براساس تصاوير ضبط شده توسط دوربين‌هاي مداربسته يكي از تروريست‌ها از موتور پياده شد و با نزديك شدن به در خودروي او با استفاده از سلاح نيمه‌اتوماتيك و كمري مستقيما از فاصله نزديك او را به قصد مرگ هدف مي‌گيرد. ساعاتي بعد منابع بيمارستاني عراق اعلام كردند كه اين كارشناس مشهور عراقي جان خود را از دست داده است. براساس گزارش پزشكي قانوني، تروريست‌ها چهار گلوله مستقيم به سر اين كارشناس عراقي شليك كردند.
پژوهشگر گروه‌هاي افراط‌گرا
هشام الهاشمي يكي از برجسته‌ترين كارشناسان عراقي درمورد تروريسم و گروه‌هاي افراطي محسوب مي‌شد. او تاكنون چندين كتاب در مورد ريشه‌هاي گروه‌هاي افراط‌گرا در عراق منتشر كرده است. اين استاد 47ساله دانشگاه با انديشكده‌هاي غربي همچون چتم‌هاوس و مركز سياستگذاري جهاني در واشنگتن همكاري مي‌كرد و به‌صورت مستمر در رسانه‌هاي عراقي و غربي درمورد مسائل جاري عراق و گروه‌هاي تندرو و مسلح گفت‌وگو مي‌كرد. همچنين گفته مي‌شود كه هشام الهاشمي به‌صورت غيررسمي يكي از مشاوران نخست‌وزير، مصطفي كاظمي بود. او همچنين از هواداران جنبش اعتراضي پاييز گذشته عراق بود كه به استعفاي عادل عبدالمهدي از قدرت منجر شد. هشام الهاشمي ضمن تحليل و پژوهش در داعش از مخالفان گروه‌هاي مسلح شيعه كه در مبارزه با اين گروه تروريستي نقش داشتند هم بود. او نسبت به قرار دادن سلاح دراختيار حشدالشعبي انتقاد داشت و نسبت به نفوذ همسايه شرقي عراق، جمهوري اسلامي ايران در سياست بغداد ابراز نگراني مي‌كرد. با اين حال، بعد از آنكه خبر ترور اين كارشناس عراقي در رسانه‌ها منتشر شد، حشدالشعبي و سفارت جمهوري اسلامي ايران در عراق بلافاصله با صدور بيانيه‌هايي جداگانه اين اقدام تروريستي را محكوم كردند و خواستار پيگيري و مجازات تروريست‌هايي شدند كه در اين اقدام نفرت‌انگيز نقش داشتند. اين درحالي است كه گروهي از رسانه‌هاي وابسته به پادشاهي عربستان‌سعودي بلافاصله بعد از انتشار خبر اين عمليات تروريستي، تلاش كردند اين اقدام را به حشدالشعبي و جمهوري اسلامي ايران نسبت دهند.
اطلاع‌رساني هدفمند عليه ايران
ساعتي بعد از انتشار خبر ترور هشام الهاشمي، شبكه‌هاي خبري وابسته به امريكا و سعودي، ازجمله راديو الحره، متعلق به دولت ايالات‌متحده امريكا و شبكه تلويزيوني العربيه، وابسته به دربار سعودي، هشام الهاشمي را با عناويني چون «منتقد ايران» و «مخالف حشدالشعبي» توصيف كردند و مدعي شدند مداركي دراختيار دارند كه نشان مي‌دهد گروه كتائب حزب‌الله، يك ماه پيش هشام الهاشمي را تهديد جاني كرده است. شخصي به نام غيث تميمي كه از سوي اين رسانه‌ها «دوست نزديك الهاشمي» معرفي شده با انتشار اسكرين‌شات‌هايي از يك مكالمه كتبي ادعايي با اين كارشناس عراقي مدعي شده كه هشام الهاشمي درمورد تهديد جاني از سوي كتائب حزب‌الله از او مشورت خواسته است.
حشدالشعبي و تهران محكوم كردند
حشدالشعبي در بيانيه خود تاكيد مي‌كند: «ما از مقام‌هاي امنيتي و اطلاعاتي عراق مي‌خواهيم كه به سرعت اين موضوع را پيگيري كنند و گروه تروريستي كه الهاشمي را ترور كرده است به دام بيندازند. نبايد فراموش كرد كه هشام الهاشمي اصلي‌ترين و برجسته‌ترين نويسنده و كارشناس در حوزه گروه‌هاي تروريستي و داعش بود و نقش بسزايي در افشاي اسرار پنهاني اين گروه‌ها داشت.» سفارت جمهوري اسلامي ايران در بغداد هم با صدور بيانيه‌اي اين اقدام را تروريستي توصيف و آن را محكوم كرد. سفارت ايران در بيانيه خود نوشته است: «با اندوه فراوان از خبر ترور پژوهشگر و كارشناس راهبردي آقاي دكتر هشام الهاشمي مطلع شديم. سفارت جمهوري اسلامي ايران اين اقدام مجرمانه را كه چهره پليد خود را با ترور نخبگان نشان داده به‌شدت محكوم مي‌كند.» در ادامه اين بيانيه تاكيد شده است: «بي‌شك هدف حاميان و مجريان چنين عمليات‌هايي، برهم زدن ثبات و امنيت در عراق و ايجاد فتنه و تفرقه ميان فرزندان كشور و بازگرداندن خشونت به عراق است. جمهوري اسلامي ايران همواره از ثبات و امنيت عراق حمايت و چنين اقداماتي را به‌شدت محكوم مي‌كند.»
واكنش مقام‌هاي عراقي
نخست‌وزير عراق، بعد از تاييد خبر ترور اين كارشناس عراقي با صدور بيانيه‌اي اين اقدام را محكوم و بر وعده خود براي پاكسازي گروه‌هاي غيردولتي مسلح بار ديگر تاييد كرد. كاظمي در بيانيه‌اش نوشت: «با تاسف و حزن بسيار، خبر شهادت هشام الهاشمي، كارشناس امور استراتژيك عراق را كه به دست يك گروه مسلح غيرقانوني ترور شد، دريافت كرديم. آن مرحوم از انديشه‌سازان در عرصه ملي عراق و صداي پشتيبان نيروهاي قهرمان ما در جنگ عليه داعش بود و در غني‌سازي بسياري از گفت‌وگوهاي سياسي و امنيتي مهم نقش داشت.» او قاتلان الهاشمي را به پيگرد قانوني و مجازات عادلانه نزد دستگاه قضايي كشور تهديد كرد و گفت كه اجازه نخواهد داد عمليات‌هاي تروريستي بار ديگر به صحنه عراق بازگردد و امنيت و ثبات كشور را برهم زند.
مصطفي الكاظمي همچنين ساعاتي پس از ترور هشام الهاشمي فرمانده لشكر اول پليس فدرال بغداد، سرتيپ ستاد «محمد قاسم فهد» را به دليل ناتواني در انجام وظيفه بركنار كرد. «احمد الاسدي» سخنگوي ائتلاف الفتح در پارلمان عراق و سخنگوي پيشين الحشدالشعبي نيز در پيامي در توييتر نوشت: «خدا رحمتت كند اي دكتر الهاشمي. طي 10 سال گذشته تو را مي‌شناختم صاحب قلب پاك و شجاع.» برهم صالح رييس‌جمهور، محمد حلبوسي رييس پارلمان، نوري مالكي نخست وزير پيشين و رهبر فراكسيون دولت قانون، حيدر العبادي نخست‌وزير پيشين و رهبر فراكسيون نصر، قباد طالباني نخست‌وزير اقليم كردستان و بسياري ديگر از مقام‌ها و سياستمداران عراقي از احزاب، طوايف، مذاهب و قوميت‌هاي مختلف، اين عمليات تروريستي را محكوم كردند. سفارت بريتانيا در بغداد و نمايندگي سازمان ملل متحد در عراق هم اين اقدام تروريستي را محكوم كرده‌اند.