واكنش‌ها به ايجاد مزاحمت جنگنده امريكايي براي هواپيماي ايراني ادامه دارد
از نصيحت اخلاقي تا تاكيد
بر شكايت حقوقي
گروه ديپلماسي
استفان دوژاريك، سخنگوي سازمان ملل در كنفرانس خبري روز جمعه به وقت ايالات‌متحده درباره ايجاد مزاحمت جنگنده‌هاي امريكايي براي هواپيماي مسافربري ماهان اير در خطوط هوايي سوريه گفت كه از نظر قانوني، امنيت پروازهاي غيرنظامي بايد از طرف همگان رعايت شود.
دوژاريك همچنين افزود كه هنوز اطلاعات به‌خصوصي درباره اين رخداد در سازمان بين‌المللي پروازهاي غيرنظامي موجود نيست و تاكيد كرد كه حفظ امنيت اين پروازها كه پيش‌تر بيان شد، تنها يك موضوع اخلاقي است.
امريكا بايد مانند يك كشور نرمال رفتار كند
كاظم غريب آبادي، سفير و نماينده دايم جمهوري اسلامي ايران نزد سازمان‌هاي بين‌المللي در وين نيز در واكنش به اين اقدام ايالات‌متحده نوشت: اقدامات جنايتكارانه رژيم امريكا در تهديد جان مردم عادي از طريق تروريسم اقتصادي گرفته تا تروريسم هوايي، تمامي ندارد. آيا وقت آن نرسيده تا جامعه بين‌المللي در قبال اين اقدامات خلاف حقوق بين‌المللي امريكا كه صلح و امنيت بين‌المللي را نيز تهديد مي‌كند، متحد بايستد و اين كشور را وادارد تا مانند يك كشور نرمال رفتار كند.
غريب‌آبادي با اشاره به اينكه، تهديد مردم عادي و كودكان و زنان براي حصول به اهداف سياسي، كثيف‌ترين نوع سياست است كه قطعا با شكست مواجه خواهد شد، افزود: سخنگوي سازمان تروريستي سنتكام ضمن پذيرش اين تعرض، هدف از نزديك شدن جنگنده امريكايي با هواپيماي مسافربري ايراني را شناسايي ماهيت اين هواپيما براي تامين امنيت پرسنل نيروهاي اشغالگر ائتلاف در پايگاه التنف اعلام كرد. با وجود رادارها و امكانات پيشرفته نظارتي موجود، اعزام يك هواپيماي جنگنده براي شناسايي ماهيت تجاري يا نظامي هواپيما، به هيچ‌وجه قابل قبول نيست. برابر ماده سه كنوانسيون هوانوردي بين‌المللي غيرنظامي، هيچ هواپيماي دولتي (نظامي، گمركي و پليس) يك كشور عضو كنوانسيون نبايد بدون اجازه قبلي كشور ديگر، بر فراز آن به پرواز درآمده يا در قلمرو آن فرود آيد. از اين منظر، پرواز و فرود جنگنده‌هاي امريكايي در قلمرو سوريه كه قطعا بدون موافقت اين كشور است، برخلاف اين بخش از تعهد بين‌المللي امريكاست. از سوي ديگر، بند «الف» ماده سه مكرر همين كنوانسيون تصريح مي‌كند كه در صورت رهگيري هواپيماي غيرنظامي، جان افراد داخل آن و همچنين ايمني هواپيما نبايد به مخاطره بيفتد. از فحواي بندهاي «ب» و «ج» نيز كاملا مشخص است كه در صورت نياز به رهگيري، اين اقدام توسط كشور عضوي كه هواپيماي غيرنظامي در قلمرو آن در حال پرواز است، صورت مي‌گيرد.
غريب‌آبادي خاطرنشان كرد: مجددا، از اين منظر، رهگيري هواپيماي مسافربري ماهان در قلمرو يك كشور عضو ديگر كنوانسيون توسط امريكا، مغاير با تعهدات اين كشور است. اقدام امريكا واجد مسووليت بين‌المللي اين رژيم بوده و باتوجه به اقدام تروريستي امريكا در سال ١٣۶٧ در سرنگوني هواپيماي مسافربري ايران اير كه منجر به شهادت ٢٠٠ انسان بي‌گناه و غيرنظامي شد، بايد در وهله اول مورد پيگيري جدي حقوقي از طريق شوراي ايكائو و در صورت نياز ديوان بين‌المللي دادگستري و پيگيري سياسي از طريق ساختارهاي سازمان ملل قرار گيرد. همچنين، توصيه مي‌كنم قوه قضاييه شعبه خاصي را براي رسيدگي به شكايات مسافران اين هواپيما كه دچار خسارات فيزيكي، روحي و رواني شدند، اختصاص دهد. طبيعتا، اتخاذ هرگونه تصميم و اقدام متناسب با اين وضعيت، در هر مرحله‌اي نيز حق جمهوري اسلامي ايران است.
محكوميت اقدام امريكا در لبنان
«ناصيف حتي» وزير خارجه لبنان روز گذشته در گفت‌وگو با پايگاه خبري «العهد» در واكنش به اقدام جنگنده‌هاي امريكايي در ايجاد مزاحمت براي هواپيماي مسافربري ايران، اين عمل را محكوم كرد.
طبق اين گزارش، وزير خارجه لبنان در اين خصوص گفت: «ما بسيار معترضيم. تعرض به هرگونه هواپيماي مسافربري را محكوم مي‌كنيم زيرا اين اقدام سلامت شهروندان را به خطر مي‌اندازد. هرگونه تلاش براي تعرض به هواپيماهاي مسافربري با استفاده از هواپيماي نظامي مردود است. لبنان پايبند به استانداردهاست و بر موضع خود درخصوص احترام به پروتكل‌ها و حقوق بين‌الملل تاكيد مي‌كند.»
حمد حسن، وزير بهداشت لبنان در گفت‌وگو با شبكه الميادين اعلام كرد كه دولت لبنان تعرض به هواپيماي مسافربري ايراني در حريم هوايي سوريه را نمي‌پذيرد. او ضمن محكوم كردن اين اقدام امريكا تاكيد كرد: «لازم است كه يك شكايت بين‌المللي و حقوقي در رابطه با اين تعرض و جنايت كه جان غيرنظاميان را به خطر انداخت، تدوين شود. اتفاقي كه براي هواپيماي ايراني رخ داد در تضاد با قوانين بين‌المللي و تعرضي آشكار است. اين اقدام نيازمند موضعي رسمي از سوي دولت لبنان است و طبيعتا همه مخالف اتفاقي كه رخ داد، هستند.» حزب‌الله لبنان نيز تعرض جنگنده امريكايي به هواپيماي مسافربري ايراني را به‌شدت محكوم كرد. به گزارش ايسنا به نقل از الميادين، حزب‌الله لبنان اعلام كرد كه اقدام خصمانه و تروريستي جنگنده امريكايي در تعرض به هواپيماي مسافربري ايراني را به‌شدت محكوم مي‌كنيم. حزب‌الله تاكيد كرد: «مساله‌اي كه رخ يك اقدام تروريستي و بسيار خطرناك بود. تعرض به هواپيماي مسافربري كه در بين سرنشينان آن شهروند لبناني نيز بود نيازمند موضع بين‌المللي قاطع عليه واشنگتن است. اقدامي كه امريكا اتخاذ كرد ممكن بود پيامدهاي گسترده‌اي براي تمام منطقه به دنبال داشته باشد. امريكا يك قدرت اشغالگر در خاك و حريم هوايي سوريه است. ما در برابر عربده‌كشي مداوم امريكا در كنار ايران و سوريه مي‌ايستيم.»
بازي با پدافندهاي سوريه
«علي عبد الكريم» سفير سوريه در بيروت در مصاحبه با شبكه «العالم» گفت: مطابق با گزارش رسانه‌ها، هدف جنگنده‌هاي امريكا از ايجاد مزاحمت براي هواپيماي ايران فريب پدافند هوايي سوريه بوده است. اين بازي نتوانست پدافند و رادارهاي سوريه را به اشتباه بيندازد در نتيجه اين بازي كثيف و خطرناك براي دست‌اندركاران اين طرح نتايج منفي به همراه داشت.»