نوذر شفيعي در گفت‌وگو با «اعتماد»:
اختلافات ايران و طالبان مبنايي است
برخي اخبار حكايت از سفر هياتي از دفتر سياسي طالبان به كشورمان دارد. از اين مساله شما اطلاع داريد؟
من اين مساله را از طريق رسانه‌ها خبردار شده‌ام.
ارزيابي‌تان از اين مساله چيست؟
اين خبري است كه هنوز صحت و سقم آن تاييد نشده و بعيد مي‌دانم كه چنين چيزي نيز رخ داده باشد ولي در عالم سياست همه‌چيز امكان‌پذير است و احتمال هر چيز وجود دارد.
آيا پيش از اين درخواستي براي سفر به تهران و رايزني با مقامات كشورمان از سوي طالبان شده است؟
براساس آن چيزي كه در رسانه‌هاي انتشاردهنده اين مساله آمده است، گويا آنها پيش از اين ماجرا، دو بار نيز به تهران آمده‌اند ولي مذاكره و رايزني با آنها مشروط به چند چيز است؛ اول، طالبان نسبت به شهداي ما در مزارشريف كه در سال ۷۷ رخ داد، تعيين تكليف كنند. دوم، آنها بايد نسبت به لطمه‌هايي كه به منافع جمهوري اسلامي زدند، پاسخگو باشند. سوم، رفتارهاي پيشين خود را كنار گذاشته و به شكل گروه سياسي عمل كنند. چهارم، اين سفر بايد منفعت‌هايي را براي جهان اسلام داشته باشد و به ايجاد آرامش و ثبات در جهان اسلام و مخصوصا جهان اسلام كمك كند. از سويي، اين مذاكره بايد با اطلاع دولت افغانستان باشد زيرا ايران طالبان را به رسميت نمي‌شناسد و هر دعوتي از اين گروه بايد با در جريان بودن و اطلاع دولت مركزي كابل صورت گرفته باشد.
به فرض انجام اين سفر به كشورمان، چه مسائلي مي‌تواند مورد رايزني طرفين قرار گيرد؟
آنچه در اخبار آمده در اين سفر درباره مساله مهاجرين و مسائل سياسي جهان اسلام رايزني مي‌شود ولي اين فقط بخشي از زمينه‌هاي رايزني مي‌تواند باشد. تحولات منطقه‌اي و تغيير نگاهي كه دولت جديد ايران نسبت به منافع ملي و راه‌هاي جديدي كه مي‌تواند در دستيابي به اين مهم مورد آزمون و تجربه قرار دهد، اين ظرفيت را ايجاد مي‌كند تا ايران و طالبان رايزني كنند و بخشي از اين گفت‌وگو مي‌تواند به حل بخشي از بحران‌هاي منطقه‌اي كمك كند و آنها را از حالت تهاجمي و پيكارجو در حالت متعادل و سياسي قرار دهد. تاثيراتي را نيز روي رقباي منطقه‌اي ما خواهد گذاشت زيرا آنها نگران مي‌شوند حداقل روابط ايران و طالبان از حالت خصمانه به حالت
تنش‌زدايي حركت كرده است.
از سال‌هاي قبل تا به امروز روند مذاكرات صلح با طالبان در افغانستان در حال انجام است. هم اينك روند مذكور به چه شكلي است؟
طالبان از تركيب پيچيده‌اي برخوردار است كه برخي از آنها قابل مذاكره هستند كه مذاكره با آنها نتيجه‌اي مثبت به همراه خواهد داشت و بخشي غيرقابل مذاكره، بسته و ايدئولوژيك هستند كه رايزني با آنها منفي است. با توجه به شرايط امروز افغانستان بايد بگويم كه افغان‌ها توان حملات نظامي را ندارند. جامعه افغانستان، جامعه‌اي اميدوار و رو به آينده است. هر نيرويي هم كه بخواهد خلاف اين روند عمل كند، از سوي جامه افغانستان منزوي خواهد شد و به نظرم عامل اجبار، طالبان را ملزم خواهد كرد به سمت نظامي‌زدايي و كار سياسي روي بياورند.
در طول اين سال‌ها، موضع جمهوري اسلامي ايران نسبت به طالبان چه بوده است؟
جمهوري اسلامي ايران رابطه‌اش واكنشي است؛ يعني رابطه‌اش نه تدافعي و نه تهاجمي نسبت به طالبان بوده است.
هر آنچه انجام داده ما موضع گرفته‌ايم. ايران با رفتار راديكاليزم طالباني كه با وهابيسم سعودي پيوند خورده، مخالف است. دين اسلام، دين صلح است و اگر جهادي مطرح است، جهاد عليه كفار است و نه عليه مسلمانان. ما با آنها اختلافاتي مبنايي داريم و تا اين اختلافات حل نشود، بعيد مي‌دانم تا گشايشي در روابط ايران با طالبان ايجاد شود.