ياري رساندن نخل طلا به بازتاب بحران مهاجرت
بهار سرلك/ بعد از اينكه «ژاك اوديار» جايزه «نخل طلا» را براي داستان زندگي عضو سابق گروه نظامي جدايي‌طلب معروف به ببر تاميل، كه قصد آغاز زندگي جديدي در فرانسه دارد، را دريافت كرد، گفت كه انعكاس وضعيت جاري مهاجران بسيار
با اهميت است.
ژاك اوديار از اينكه نخل طلاي كن را براي هفتمين فيلم بلندش «ديپان» گرفت، اظهار اميدواري كرد كه انعكاس اين فيلم به وضعيت كارگران مهاجر در اروپا كمك كند. اوديار در خلق اين اثر از كتاب «نامه‌هاي ايراني» اثر «شارل دو منتسكيو» الهام گرفته است. ديپان درباره مبارز سابق جنگ داخلي سريلانكا است كه با توسل به ايجاد خانواده‌اي صوري در جست‌وجوي پناهگاهي در فرانسه برمي‌آيد. اوديار پس از مراسم اهداي جوايز گفت: «مهم است كه وضعيت كنوني را بازتاب دهيم. گرچه اين فيلمنامه را پنج سال پيش نوشتم. زماني كه شرايط اينقدر بحراني نبود.»
وي در ادامه افزود: «موضوعي كه نظرم را جلب كرد، سمت فردي متفاوت در جامعه است. وقتي در كافه نشستيم، آدم‌هايي كه مي‌آيند و به ما گل مي‌فروشند چطور زندگي مي‌كنند و از كجا آمده‌اند. چقدر خوب مي‌شود اگر اين فيلم به وضعيت آنها كمكي كند.»اوديار 63 ساله يكي از عزيزدردانه‌هاي جشنواره است. فيلم «پيامبر» (2009) او، درباره مرد الجزيره‌اي كه به شش سال حبس در زندان فرانسه محكوم مي‌شود در جشنواره كن شركت داشت و برنده جايزه بزرگ
Grand Prix شد.
سپس در شصت‌وپنجمين جشنواره كن با فيلم «زنگار و استخوان» به ميدان آمد كه دست خالي به خانه بازگشت. «گيلرمو دل تورو»، يكي از اعضاي هيات داوران، وجود مايه‌هاي سياسي در انتخاب ديپان را رد كرد و گفت: «مساله مهاجرت موضوعي نبود كه در موردش بحث كرده باشيم. » اما بازيگر اسپانيايي و ديگر عضو هيات داوران «روسي دوپالما» از شباهت‌هاي بين فيلم و «مردمي كه در خيابان مي‌بينيم و از خود مي‌پرسيم آنها از كجا آمده‌اند. مردمي كه در شرايط دشوار و پرمخاطره زندگي مي‌كنند» مي‌گويد و اضافه مي‌كند: «ديپان سينماي حقيقي است كه با ديدن آن عميقا نگران اتفاقاتي كه در مديترانه در جريان است، مي‌شويم.»
با كنار گذاشتن اسامي محبوب و به نمايش گذاشتن سليقه هيات داوران، شب مراسم اهداي جوايز تبديل به شبي پر از شگفتي شد. بخشي از اين شگفتي مربوط به اين قانون مي‌شود كه هيات داوران به هر فيلم فقط بايد يك جايزه بدهند و تنها يك جايزه را بين دو شركت‌كننده تقسيم كنند. جوئل ايتان درباره انتخاب برگزيدگان گفت: «به نوعي شبيه به شطرنج بازي كردن بود. » اين در حالي است كه «بارتون فينك» (1991) ساخته او و برادرش از جشنواره كن چهل‌وچهارم، سه جايزه اصلي را دريافت كرده بود. «تاد هاينز» كارگردان «كارول» كه به دليل غيبت «روني مارا» جايزه بهترين بازيگر زن را به نيابت از او دريافت كرده بود، پس از مراسم اهداي جوايز اين نظر را كه او از نتايج به دست آمده مايوس شده را رد كرد و گفت: «شب نمايش فيلم كارول را فراموش نمي‌كنم... بسيار مفتخرم. روني نقشي آرام‌تر داشت اما شك نداشتم كيت بلانشت هنوز در جلب‌توجه‌ها يكه مي‌تازد.»
روني مارا اين جايزه را به طور مشترك با «امانوئل بركو» بازيگر و كارگردان «شاه من» دريافت كرد. «خاوير دولان» بازيگر و كارگردان كانادايي، ديگر عضو هيات داوران، معتقد است: «در روند قضاوت فيلم‌ها پيوسته شاهد اين نكته بوديم كه با فقدان نقش‌هاي اساسي و قابل‌توجه براي زن‌ها روبه‌رو هستيم. البته اين مساله چيزي را درباره برنده بخش بهترين بازيگر زن عوض نكرد اما متوجه شديم كه بازيگرهاي زن اصلي چقدر كم هستند.» امسال جايزه بزرگ جشنواره كن به كارگردان 38 ساله مجارستاني «لاسلو نمس» براي نخستين تجربه كارگرداني‌اش «پسر سائول» رسيد. فيلمي كه داستانش در زندان آشويتز مي‌گذرد.
«خرچنگ» به كارگرداني «يورگوس لانتي‌موس» يوناني جايزه هيات داوران را به دست آورد. او گفت: «مدتي به اين موضوع فكر مي‌كردم كه عكس‌العمل داوران به اين فيلم چيست؟ مطمئنا آنها سليقه‌اي خاص دارند. هر فيلمي كه تلاش كند فعل‌ها را متفاوت انجام دهد، بينندگانش را دو دسته مي‌كند. خودبه خود فكر مي‌كردم كه آيا برادرهاي كوئن اين فيلم رادوست دارند؟ تحت فشار قرار گرفته بود احساس خواري مي‌كردم.»«ونسان ليندون» ستاره فرانسوي براي بازي در فيلم «اندازه يك مرد» به كارگرداني «استفان بريز» بهترين بازيگر مرد جشنواره كن 2015 شد. اين جايزه پرافتخارترين جايزه‌اي است كه ليندون 55 ساله دريافت كرد. اين بازيگر رقبايي همچون «مايكل كين» بازيگر فيلم «جواني» به كارگرداني «پابلو سورنتينو» و «تيم راث» بازيگر «مزمن» را شكست داد. اما «مزمن» كه به موضوع خودكشي كمكي (اتانازي) مي‌پردازد در بخش فيلمنامه موفق بود و جايزه بهترين فيلمنامه را براي كارگردان و فيلمنامه‌نويس «مزمن»، «مايكل فرانكو» را از آن خود كرد. فرانكو جايزه‌اش را به مادربزرگش تقديم كرد. همچنين «سرزمين و سايه» جايزه دوربين طلايي را براي «سزار آگوستو آسوودو» به ارمغان آورد و جايزه بهترين كارگرداني نصيب كارگردان تايواني «هو سيائو سين» براي ساخت «آدمكش» شد.
سيائو سين با ساخت اين فيلم
حماسي-رزمي بعد از هشت سال غيبت به دنياي سينما بازگشته بود. همچنين نخل طلاي افتخاري به كارگردان كارآزموده فرانسوي «آگنس واردا» 86 ساله تقديم شد. كيفيت جشنواره از نظر منتقدان در هاله‌اي از ابهام قرار دارد. با استناد به اين موضوع كه 9 فيلم از 19فيلم شركت‌كننده در بخش رقابتي محصول يا محصول مشترك فرانسه بودند و فيلم‌هاي كارگردانان امريكايي و بريتانيايي مورد توجه واقع نشدند، برنامه‌ريزي كارگردان هنري جشنواره «تيري فريمو»، نشاني از تلاش او در تشويق و بهبود استعدادهاي هموطنانش دارد.
سه فيلم از ايتاليا در بخش رقابتي حضور داشتند، آثاري از «ناني مورتي» و «متئو گارون»، كه هر سه در دستيابي به جايزه شكست خوردند. مانند فيلم «مكبث» ساخته «جاستين كورزل» و با درخشش «مايكل فاسبندر».