معلوليت زنان و شهر ناتوان
زنان داراي معلوليت در بستري از دو نگراني قرار دارند از يك سو به دليل زن بودن مجبور به تحمل بسياري از محدوديت‌هاي غيرعادلانه هستند و از سوي ديگر به دليل مسائل فيزيكي و حركتي بايد تصوير حداقلي از حضور در شهر را نيز از خاطر ببرند.
به قول «گارلند» (1) آنها كه در تصوير‌سازي از خود اجتماعي و خود هويتي دچار چالش جدي هستند با نوعي «داغ» كه مفهومي خاص از سوي اين انديشمند است روبه‌رو مي‌شوند و نوعي احساس بي‌اعتباري مي‌كنند و تصوير زندگي و آينده و آرزوهاي‌شان را با نگراني و دشواري همراه مي‌بينند.
آنچه بيش از هر چيز زنان معلول را در شهر با دشواري همراه مي‌كند، عرصه قدرت است. آنها كه به دليل محدوديت‌هاي فيزيكي بخشي از قدرت خود را در جامعه به دلايل مختلف همراه ندارند در برابر نوعي بي‌قدرتي هم كه ناشي از تعاملات اجتماعي در به حاشيه راندن زنان است، همراه دارند.
زنان معلول در اين عرصه با نوعي نگراني هم كه ناشي از فيزيك جسماني نيز است روبه‌رو هستند و اين هم بستري براي دور ماندن آنها از جامعه مي‌شود، لذا تدارك ظرفيت‌هاي لازم براي حضور آنها در عرصه شهري جدا از حق شهر كه امري جدي براي همه شهروندان است، مساله رفع موانع حضور آنها به دليل ضرورت‌هاي فردي و اجتماعي است.
بودجه 1401 شهرداري تهران و كاهش 50 درصدي براي افراد داراي معلوليت بر نگراني‌هاي موجود افزوده است. اين بودجه‌ها كه فرصتي براي كاهش بخشي از نگراني‌هاي آنها براي حضور جمعي و كاهش دغدغه‌هاي دورافتادگي از فضاهاي جمعي و عمومي است، اكنون در چالشي جدي قرار گرفته كه ضرورت توجه بيشتر مديريت شهري را طلب مي‌كند!
شوراي شهر كه مسووليت نظارت و سياستگذاري بر امور شهري را دارد بايد نسبت به اين مهم با دقت بيشتري عمل كند و مانع ايجاد چنين رويه‌هايي از سوي مديريت اجرايي شهر شود. سياستگذاري و تكريم تنها به زبان نيست در عمل در برنامه كوتاه‌مدت شهري يعني بودجه بايد قابل مشاهده باشد!
شهروندان با نگاهي به برنامه كوتاه‌مدت شهري مي‌توانند به روشني رويكرد مديريت شهري را نسبت به نيازهاي خود جست‌وجو كنند. در طول دوره پنجم شوراي شهر اين مهم به شدت از سوي شورا مورد توجه بود آن‌گونه كه بودجه تصوير عيني عملكرد و رويكرد آنها محسوب مي‌شد!
تاكيد بر امر مناسب‌سازي و تصويب بودجه مورد نياز آنها و توزيع بودجه‌هاي مربوطه در رديف‌هاي گوناگون رويكردي بود كه در طول چهار سال بودجه‌ريزي كه با كمك مديريت شهري طراحي شده بود، قابل مشاهده است.
كاهش محروميت‌ها و نشان دادن توجه مديريت شهري به امر شهر براي همه و حق شهروندي براي زنان امري جدي و در عين حال اثرگذار براي مشاركت آنهاست. در اين ميان زنان داراي معلوليت بيش از همه نيازمند اين مهم هستند! مديريت شهري در اين حوزه فرصت‌هاي زيادي دارد، لازم است به آن توجه كند!
1-Garland Thomson, Rosemarie. “Integrating Disability, Transforming Feminist Theory “, NWSA Journal, Vol. 14, No. 3, Feminist Disability Studies (autumn, 2002) , (2005).