موج اسناد عليه سعودي

يك بار ديگر جوليان آسانژ، مدير سايت افشاگر ويكي‌ليكس از پناهگاه خود در سفارت اكوادور در لندن يك بمب ديجيتالي ديگر را در جهان منفجر ساخت. اين‌بار آسانژ با اين اسلحه فوق مدرن اطلاعاتي خود دولت عربستان سعودي را نشانه گرفته و دست به انتشار اسنادي زده است كه پرده از اقدامات عربستان سعودي در خاورميانه بر‌مي‌دارد. ويكي‌ليكس در اسنادي كه در روز 19 ژوئن منتشر كرده مدعي شده است كه توانسته به نيم ميليون سند از ديپلمات‌هاي عربستان دسترسي پيدا كند كه نشان مي‌دهند طي سال‌هاي گذشته ديپلمات‌هاي سعودي در مناطق مختلف جهان چه پيغام‌هايي را ردو بدل كرده‌اند. ويكي‌ليكس در بيانيه خود خبر داده است كه فعلا در نخستين اقدام 60 هزار تا از اين سندها را منتشر كرده است. اما تفاوتي كه اين اسناد نسبت به اسناد افشا شده گذشته ويكي‌ليكس دارند، اين است كه اين‌بار ويكي‌ليكس اسنادي را با زبان عربي منتشر كرده است و حتي مي‌توان گفت تقريبا تمامي اسناد به زبان عربي هستند و همين موضوع باعث شده رسانه‌هاي بين‌المللي در بررسي ابعاد اطلاعات اين اسناد به كندي عمل كنند.
اما در سربرگ اسناد علامت سبز پادشاهي عربستان سعودي يا وزارت امور خارجه اين كشور قابل مشاهده است. حتي برخي ازاين اسناد مهرهايي با طبقه‌بندي بالاي محرمانه يا فوق محرمانه دارند. برخي ديگر از اين اسناد به دليل ضرورت خبر مهر فوري دارند. خبرگزاري آسوشيتد پرس گزارش مي‌دهد كماكان در حال بررسي اين اسناد است و تاكنون اصالت تعداد انگشت‌شماري از اين اسناد را بررسي كرده است اما آن‌گونه كه سخنگوي ويكي‌ليكس به آسوشيتدپرس گفته، مطمئن است كه موارد منتشر شده كاملا واقعي هستند.
هنوز روشن نيست كه ويكي‌ليكس چگونه به اين اسناد دست يافته است. با وجود اين، شواهد نشان مي‌دهد اين اسناد مربوط به حمله اخير هكري به وزارت امورخارجه عربستان بوده كه توسط ارتش سايبري يمن صورت گرفته است. جوليان آسانژ، مدير سايت ويكي‌ليكس در بيانيه‌اي كه همزمان منتشر ساخته، اعلام مي‌كند: «اسناد عربستان سعودي پرده از يك ديكتاتوري مرموز و غيرقابل پيش‌بيني برمي‌دارند كه علاوه بر گرامي داشتن صدمين اعدام با گردن زدن در سال جاري، به تهديدي عليه همسايگانش تبديل شده است.»
لازم به ذكر است در مجموع اين اسناد پرده از مواضع كاخ سعودي به رقابت‌هاي ديرينه‌اي كه ميان تهران و رياض وجود دارد، بر‌مي‌دارد و نشان مي‌دهد كه عربستان سعودي چگونه بسياري از سياست‌هاي خود را براي مقابله با ايران و تهديد فرضي شيعي تنظيم كرده است.
اهم موضوع‌هاي اسناد
  مهار ايران: اسناد سري وزارت امور خارجه عربستان سعودي كه در پايگاه اينترنتي ويكي‌ليكس منتشر شده، نشان مي‌دهد سفارت اين كشور در تهران گزارش‌هاي دوره‌اي درباره اخبار داخلي ايران، خبرهاي نشريات و مذاكرات هسته‌اي براي رياض ارسال مي‌كند.
يكي از اين اسناد كه به سال 2012 بر‌مي‌گردد نشان از شك و ترديد عربستان سعودي در مورد مذاكرات هسته‌اي با ايران دارد. در پيامي كه از سوي سفارت امورخارجه عربستان سعودي در تهران به رياض فرستاده شده، آمده است كه پيام‌هايي از سوي يك ميانجيگر ترك كه نامش ذكر نشده از سوي امريكا به ايران ارسال شده است.
يكي از اسناد منتشر شده هم شامل گزارش سفارت عربستان در تهران درباره تلاش‌هاي تركيه در مذاكرات هسته‌اي و برگزاري دو دور مذاكره در استانبول است. اين گزارش تاكيد مي‌كند مقامات تركيه با هدف ايفاي نقش در مذاكرات مهم هسته‌اي با ايران تلاش‌هاي زيادي را براي احياي اين مذاكرات پس از يك سال و نيم توقف انجام دادند و سرانجام اين تلاشها منجر به مذاكرات استانبول 2 و سپس مذاكرات بغداد شد.
ضمن اينكه يكي از اسناد سري وزارت امور خارجه عربستان سعودي كه در پايگاه اينترنتي ويكي‌ليكس منتشر شده، نشان مي‌دهد عربستان از كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس خواسته است تا در صورتي كه اتحاديه اروپا واردات نفت خام از ايران را تحريم كند، اين كشورها كاهش صادرات ايران را جبران كنند.
همچنين شماري از اسناد هم تاييد مي‌كنند روابط ايران و جنبش حماس يكي از مسائل مهم براي رياض است. بر اساس اسناد منتشر شده در پايگاه ويكي‌ليكس، وزارت امور خارجه عربستان و سفارتخانه‌هاي اين كشور در پايتخت‌هاي مختلف از جمله تهران خبرهاي مربوط به روابط ايران با جنبش حماس را به‌طور ويژه پيگيري مي‌كنند. در اسناد منتشر شده گزارش‌هاي متعددي درباره روابط ايران با جنبش حماس و ديدارهاي مسوولان دو طرف وجود دارد. يكي از اين اسناد به تلاش كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس براي راضي كردن اسماعيل هنيه به خودداري از سفر به تهران اشاره مي‌كند. در اين اسناد چند گزارش درباره سفر اسماعيل هنيه به ايران، سخنان و ديدارهاي او در تهران آمده است.
در سندي نيز مشخص مي‌شود «عبدالله بن عبدالعزيز» شاه سابق سعودي شخصا با صدور دستوري توقف فوري پخش شبكه ايراني «العالم» از ماهواره «عرب‌ ست» را خواستار شده بود.
  رابطه پنهاني با اسراييل: يكي از اسناد مربوط به پيام‌هاي 14 اگوست سال 2008 ميلادي بين ديپلمات‌هاي سعودي است كه در بالاي آن نوشته شده «محرمانه و بسيار فوري». در اين سند وزارت امور خارجه عربستان به سفارت كشورش در واشنگتن خبر مي‌دهد، چندين دانشجو از عربستان و ديگر كشورهاي حوزه خليج فارس به عنوان بخشي از برنامه رهبري بين‌الملل از سفارت اسراييل در پايتخت امريكا ديدار كرده‌اند. در اين پيام آمده است: آنها به توصيه‌هاي ديپلمات‌ها به كاركنان اين سفارت گوش فرا داده، سوالاتي پرسيده و سپس عكس‌هاي يادگاري گرفته‌اند.
  موضوع القاعده: يكي ديگر از اسناد و مدارك خطاب به وزراي كشور و دادگستري عربستان سعودي است كه آنها را از اين مساله آگاه مي‌كند كه يكي از پسران اسامه بن‌لادن، رهبر سابق القاعده به سفارت امريكا رفته و گواهي مرگ پدرش را دريافت كرده است.
  دخالت در لبنان: اما اين اسناد در خصوص دخالت‌هاي سعودي در بين جريان‌هاي داخلي لبنان نيز خبر مي‌دهد. بر اساس يكي از اسناد الياس مر و پطرس حرب دو نماينده مجلس لبنان از جريان چهاردهم مارس خواستار حمايت مستقيم سياسي و مالي عربستان از خود شده‌اند تا يك گروه مستقل تشكيل دهند. بر اساس اين سند، الياس مر و پطرس حرب تاكيد كرده‌اند كه نمي‌خواهند حمايت عربستان از آنها به واسطه سعد حريري باشد، زيرا اين دو قبلا از حريري به علت نبودن طولاني‌مدت در لبنان انتقاد كرده بودند. اين دو نماينده خواستار تشكيل گروه مستقل پس از انتخابات پارلماني سال 2013 شده‌اند كه به‌طور ضمني به معناي خروج از جريان چهاردهم مارس است. علاوه بر اين يكي ديگر از اسناد سري وزارت خارجه عربستان سعودي نشان مي‌دهد سمير جعجع از سفير عربستان براي اجرا كردن خواست اين كشور در لبنان درخواست دريافت پول كرده است. بر اساس اين سند، سفير عربستان در بيروت بر لزوم كمك پولي به سمير جعجع با توجه به اينكه نقش بازدارندگي در برابر حزب‌الله در لبنان ايفا مي‌كند، تاكيد كرده است.
  كنترل تحولات بحرين: اين اسناد همچنين به حساسيت موضوع بحرين نزد رياض اشاره دارد. يكي از اسناد افشا‌شده نشان مي‌دهد كه سفارت عربستان سعودي در لندن به وزارت امور خارجه اين كشور خبر مي‌دهد اين سفارتخانه فعاليت مخالفان بحريني در انگليس را زيرنظر دارد. بر اساس اين سند، محمد بن نواف بن عبدالعزيز آل‌سعود سفير عربستان در لندن گزارش‌هايي را درباره فعاليت مخالفان بحريني مقيم لندن براي وزارت امور خارجه اين كشور ارسال مي‌كند. يكي از اين اسناد به فعاليت علي مشيمع و موسي عبدعلي دو مخالف بحريني مقيم لندن مي‌پردازد. سفير عربستان در پيام خود مدعي مي‌شود علي مشيمع با حزب‌الله و ديگر گروه‌هاي شيعه در ارتباط است. سفير سعودي همچنين ادعاي ارتباط موسي عبدعلي با گروه‌هاي تروريستي مخالف نظام بحرين را مطرح مي‌كند.
  شيعه ستيزي: اسناد ويكي‌ليكس از مكاتبات وزارت امور خارجه عربستان سعودي و سفير اين كشور در واشنگتن همچنين تاييد مي‌كنند، عربستان به علت شيعه شدن وليد ابوالخير وكيل تبعه اين كشور از سفر او به خارج جلوگيري كرده است. بر اساس اسناد فاش‌شده در پايگاه اينترنتي ويكي‌ليكس، سفير عربستان در واشنگتن در نامه‌اي به وزارت امور خارجه اين كشور مي‌نويسد: هيلاري كلينتون وزير (وقت) امور خارجه امريكا سوالي را درباره علت جلوگيري از سفر وليد ابوالخير به واشنگتن براي حضور در يك دوره آموزشي در زمينه حقوق بشر مطرح كرده است. اين مكاتبات نشان مي‌دهد سفير وقت عربستان در واشنگتن مامور مي‌شود تا اين پيام را به كلينتون منتقل كند كه علت جلوگيري از سفر وليد ابوالخير به خارج، شكايت پدر همسرش درباره شيعه شدن اوست. ابوالخير از سال 2013 تاكنون محكوميت حبس 15‌ساله خود را در عربستان سپري مي‌كند. ابوالخير تاكنون بارها شيعه شدن خود را تكذيب كرده است. جد ابوالخير در دهه قرن بيستم پس از تسلط وهابي‌هاي تندرو بر عربستان به علت مخالفت با آنها كشته شد.
بهانه انتشار اسناد
طبق بيانيه ويكي‌ليكس، انتشار اين اسناد مصادف با سومين سالگرد پناهندگي ژوليان آسانژ در لندن است. آسانژ سه سال پيش از ترس استرداد به سوئد و بازجويي در خصوص جرايم جنسي كه وي به آن متهم شده است به سفارت اكوادور پناهنده شد و در آنجا هرگونه تخلف را رد كرد. اكنون نيز اسكاتلنديارد (پليس بريتانيا) سه سال است كه هرروز مراقبت‌هاي ويژه‌اي را از سفارت اكوادور انجام مي‌دهد و 24ساعته حركات آسانژ را زيرنظر دارد و تاكنون اين موضوع 17ميليون دلار براي لندن هزينه داشته است.
واكنش عربستان
وزارت امور خارجه عربستان در برابر انتشار سيل‌آساي اسناد ويكي‌ليكس عليه رياض ساكت ننشست و بلافاصله در صفحه توييتر خود از شهروندان اين كشور خواست تا به اين اسناد فاش‌شده توجه نكنند زيرا اين اسناد جعلي هستند و تنها به دشمنان براي رسيدن به اهداف‌شان كمك مي‌كند. از سوي ديگر نيز دولت عربستان سعودي پايگاه اينترنتي ويكي‌ليكس را در پي انتشار اين اسناد فيلتر كرد. وزارت خارجه عربستان به اتباع اين كشور درباره تلاش براي دسترسي به پايگاه اينترنتي ويكي‌ليكس يا انتشار هر نوع سندي از اين پايگاه نيز هشدار داد.اما در اين بين يك نكته در خصوص اين اسناد مي‌توان گفت و آن هم مهر تاييد اين مدارك بر گمانه‌زني‌هايي است كه طي ساليان گذشته در خصوص فعاليت‌هاي عربستان سعودي در منطقه مطرح مي‌شود. از آغاز تحولات كشورهاي عربي به خصوص در بحرين، سوريه و مصر پاي عربستان در تحولات اين كشورها بيش از هر زمان ديگري ديده مي‌شد. لشكر‌كشي به بحرين، حمايت از سرنگوني محمد مرسي نخستين رييس‌جمهور منتخب مصر و دخالت در بحران سوريه و حمايت از شورشيان در اين كشور از جمله اقداماتي بود كه عربستان به آن متهم مي‌شد و دولت اين كشور آن را تكذيب مي‌كرد. اما اين اسناد، مدركي است براي تاييد تمامي اتهاماتي كه طي چند سال گذشته به عربستان سعودي وارد شده است.