سطح گفت‌وگوهاي هسته‌اي از روز شنبه تغيير مي‌كند
ادامه مذاكرات در سايه پرانتزها
گروه ديپلماسي|پنج روز مانده به ضرب‌الاجل 10 تير، دو خبرگزاري امريكايي با دو گزارش در حوزه‌هاي متفاوت فني و سياسي توجه تحليلگران را به خود جلب كرده‌اند. تيم‌هاي كارشناسي و مديران سياسي ايران و 1+5 در وين همچنان بي‌وقفه به مذاكرات فشرده فني و سياسي ادامه مي‌دهند تا در 48 ساعت باقيمانده پرانتزها را به حداقل رسانده و فضا را براي حضور وزراي امور خارجه در هتل پله كوبرگ مهيا كنند. گفته مي‌شود كه محمدجواد ظريف روز شنبه راهي اتريش مي‌شود تا آخرين فاز مذاكرات 2 ساله ايران با 1+5 در سطح وزرا را رسما آغاز كند.
۱+۵ آماده ارايه رآكتورهاي پيشرفته و آب سبك به ايران است
آسوشيتدپرس در گزارشي اختصاصي اعلام كرده كه يك سند محرمانه نشان مي‌دهد كه اگر تهران برنامه هسته‌اي خود را محدود كند، امريكا و شركاي مذاكراتي آن آماده ارايه پيشنهاد انتقال رآكتورهاي با فناوري پيشرفته و ديگر تجهيزات به ايران هستند. به گزارش فارس، آسوشيتدپرس ضمن تكرار ادعاي بي‌اساس و بدون مدرك درباره برنامه هسته‌اي ايران، در ادامه اين گزارش مدعي شد: فراتر از توافقي كه توانايي ايران را براي ساخت بمب اتمي براي حداقل 10 سال محدود مي‌كند، امريكا و شركاي مذاكره‌اي آن اميدوارند هرگونه زمينه‌اي را كه بر اساس آن ايران استدلال كند نياز به توسعه برنامه‌هاي هسته‌اي خود دارد، از بين ببرند؛ برنامه‌هايي كه مي‌تواند در جريان اجراي توافق هسته‌اي براي توليد سلاح استفاده شود. بر اساس اين گزارش در پيش‌نويس سند كه نام آن «همكاري هسته‌اي غيرنظامي» است، قول داده مي‌شود به جاي تاسيسات آب سنگين، توسط امريكا و شركايش به ايران رآكتورهاي آب سبك هسته‌اي داده شود. پيش‌نويس هشت صفحه‌اي همچنين «ترتيباتي براي اطمينان از عرضه و از بين بردن سوخت اتمي مورد نظر براي هر رآكتور» را پيشنهاد مي‌دهد و در «ايجاد و عمليات و اجراي موثر» «رآكتورها و سخت‌افزارهاي مرتبط پيشنهاد كمك مي‌دهد. همچنين موضوع همكاري با ايران در زمينه‌هاي ايمني هسته‌اي، پزشكي هسته‌اي، تحقيق و از بين بردن زباله‌هاي هسته‌اي هم در آن تاكيد شده است. در ادامه اين گزارش، يك «ديپلمات مطلع» از روند مذاكرات هسته‌اي ايران و 1+5 كه البته نخواسته نامش فاش شود، هم ذكر شد كه هر يك از اعضاي 1+5 اين كمك‌ها را پيشنهاد داده‌اند. چين در بازطراحي رآكتور آب سنگين اراك، فرانسه در بازفراوري زباله‌هاي هسته‌اي و انگليس در زمينه ايمني و امنيت هسته‌اي.
توافق هسته‌اي، دستاورد منحصر به فرد جان كري،
وزير امور خارجه ايالات متحده احتمالا اوايل هفته آتي راهي وين مي‌شود تا مذاكرات رودررو و فشرده با همتاي ايراني خود را آغاز كند. روز گذشته خبرگزاري رويترز در گزارشي تاكيد كرد كه اگر وزير خارجه امريكا بتواند به يك توافق هسته‌اي با ايران برسد، يك دستاورد منحصر به فرد براي وي در زندگي حرفه‌اي او محسوب خواهد شد. طبق اين گزارش، تلاش جان كري در سال ۲۰۰۴ براي پيروزي در انتخابات رياست‌جمهوري امريكا با وجود آنكه ۲۸ سال در سناي امريكا فعاليت داشت با شكست مواجه شد. از طرف ديگر موفق نشد بين صهيونيست‌ها و فلسطينيان پيمان صلح برقرار كند. وزير خارجه ۷۱ ساله امريكا انرژي زيادي را صرف كرده است تا يك توافق تاريخي با ايران حاصل آورد و ده‌ها هزار مايل پرواز كرده و ده‌ها نشست با همتاي ايراني خود برگزار كرده تا به اين هدفي كه در ذهن دارد، برسد. طبق گفته مقاماتي كه در مذاكرات هسته‌اي ايران و 1+5 (امريكا، انگليس، فرانسه، روسيه، چين به علاوه آلمان) حضور دارند، سبك مذاكره كري با ايران شبيه به كوكتلي با بي‌نهايت انرژي، انعطاف‌پذيري تاكتيكي و يك بازي بيس‌بال گاه به گاه است. منتقدان مي‌گويند كه كري برخي قوانين كلاسيك مذاكرات را نقض مي‌كند و اصول «وندي شرمن» مذاكره‌كننده ارشد تيم مذاكره‌كننده امريكا را تحت‌الشعاع قرار داده و به طور مداوم به جاي آنكه خود را كنترل كند، با ايراني‌ها ديدار مي‌كند و از خود شوق بيش از حد براي رسيدن به توافق با ايران را نشان مي‌دهد. حاميان وي مي‌گويند، هيچ كس سخت‌تر و بيشتر از كري براي رسيدن به توافق تلاش نمي‌كند و تلاش‌هاي ناموفق وزير خارجه امريكا براي پايان دادن به جنگ داخلي سوريه و درگيري ميان صهيونيست‌ها و فلسطينيان نشان مي‌دهد كه كري خطر شكست را به جان مي‌خرد تا سخت‌ترين و دشوارترين مشكلات را مهار كند. رويترز با اشاره به اين موارد نوشت كه عزم كري براي مذاكرات از برنامه سفري وي مشخص است. در شش ماه اخير، او با «محمد جواد ظريف» وزير خارجه ايران در همه جا از ژنو گرفته تا پاريس و داووس، لوزان، مونترو و مونيخ و نيويورك ديدار كرده است.
هنوز گره‌هاي مهمي در مذاكرات باز نشده است
گره‌هاي موجود در مذاكرات هسته‌اي هنوز حل نشده است. اين جمله خبري را بارها در چند هفته اخير از زبان مذاكره‌كنندگان شنيده‌ايم. در تازه‌ترين اين اظهارنظرها، متيو ريكرافت، نماينده انگليس در شوراي امنيت سازمان ملل گفت: با وجود زمان اندك باقيمانده تا ضرب‌الاجل مذاكرات هسته‌اي، اما هنوز موضوعات مهمي باقي مانده كه بايد حل شود. «متيو ريكرافت» كه در نشست كميته تحريم‌هاي ايران شوراي امنيت سازمان ملل صحبت مي‌كرد، با بيان اينكه مذاكرات هسته‌اي در «برهه‌اي مهم» قرار دارد و چند روز تا پايان مهلت آن باقي مانده، گفت: اگر توافق نهايي بر اساس مولفه‌هاي به دست آمده در شهر لوزان سوييس شكل بگيرد، «توافقي بسيار خوب» خواهد بود كه اطميناني بلندمدت به كشورهاي مذاكره‌كننده با ايران مي‌دهد. با اين حال، كارهاي زيادي مانده و وقت بسيار اندك است. هنوز موضوعات مهم سياسي و فني باقي مانده كه بايد پيش از رسيدن به يك توافق نهايي، حل شوند. ديپلمات‌ها و كارشناسان فني 3+3 و ايران در حال حاضر در تلاش براي نهايي كردن توافق جامع تا 30 ژوئن (9 تير)، در حال ديدار هستند. در حالي كه مذاكرات ادامه دارد، بخش اعظم تحريم‌ها پابرجاست و بايد به اجراي كامل آنها ادامه داد. اين شامل تمام تحريم‌هاي سازمان ملل و تمام تعهدات كشورهاي عضو بر اساس قطعنامه‌هاي شوراي امنيت سازمان ملل در اين خصوص است. برداشتن تحريم‌ها بايد به عنوان يك مشوق عمل كند تا ايران در مذاكرات با توافقي جامع، موافقت كند.