رشد اقتصادي به روايت مركز آمار
گروه اقتصادي| مركز آمار ايران از وضعيت رشد اقتصادي سال 1403 پرده برداست. داده‌هاي رسمي نشان مي‌دهد، توليد ناخالص داخلي اقتصاد ايران در سال ۱۴۰۳ با نفت سه درصد و بدون نفت ۲.۱ درصد رشد كرده است. مرور گزارش مركز آمار نشان مي‌دهد، حجم توليد ناخالص داخلي با احتساب نفت به حدود ۱۰ هزار و ۲۶۰ هزار ميليارد ريال رسيده؛ رقمي كه در سال ۱۴۰۲ حدود ۹ هزار و ۷۳۰ هزار ميليارد ريال بوده است. بدون در نظر گرفتن نفت نيز توليد ناخالص داخلي از ۷۴۵۸ هزار ميليارد ريال در سال ۱۴۰۲ به ۷۶۱۴ هزار ميليارد ريال در سال گذشته رسيده است. بررسي بخش‌هاي مختلف اقتصاد نيز نشان‌دهنده اين است كه كشاورزي رشد ۳.۲ درصدي را نسبت به سال قبلش تجربه كرده است. بخش صنايع و معادن نيز ۳.۴ درصد رشد كرده است. در اين ميان، «استخراج نفت و گاز طبيعي» با رشد ۶.۲ درصدي بيشترين سهم را در رشد صنعتي داشته است. «صنعت» ۱.۶ درصد، «آب و برق و گاز» ۲.۴ درصد و «ساختمان» ۰.۵ درصد رشد را تجربه كرده‌اند. در بخش خدمات نيز كه سهم بالايي از اقتصاد كشور را به خود اختصاص مي‌دهد، رشد ۲.۵ درصدي به ثبت رسيده است. البته به نقل از اكوايران، مقايسه آمارهاي زمستان با پاييز سال گذشته، تصوير متفاوتي از بخش‌هاي مختلف اقتصاد نشان مي‌دهد. رشد بخش كشاورزي در زمستان ۱۴۰۲ به ۲.۵ درصد رسيده كه نسبت به پاييز كاهش داشته است. در مقابل، بخش صنايع و معادن وضعيت بهتري پيدا كرده و رشد آن به ۲.۷ درصد رسيده است. اما در ميان زيرمجموعه‌هاي اين بخش، بيشترين افت مربوط به توزيع گاز بوده؛ جايي كه ميزان رشد منفي ۲۰.۸ درصد ثبت شده است. به زبان ساده، توزيع گاز در زمستان سال گذشته حدود ۲۰ درصد كمتر از مدت مشابه در سال ۱۴۰۲ بوده است. آمارهاي رسمي نشان مي‌دهد كه اقتصاد ايران در زمستان سال گذشته كمي جان گرفته و رشد آن نسبت به پاييز بيشتر شده است. بر اساس گزارش مركز آمار، اقتصاد كشور در زمستان ۱۴۰۲ حدود ۲.۹ درصد رشد كرده؛ در حالي كه اين عدد در پاييز كمتر بود. رشد بخش‌هايي از اقتصاد كه به نفت وابسته نيستند هم ۱.۸ درصد بوده است. در بخش تقاضا هم وضعيت بهتر شده و رشد اقتصادي از اين زاويه از ۱.۶ درصد در پاييز به ۲.۵ درصد در زمستان رسيده است. با اين حال، بيشتر اين رشد به خاطر هزينه‌هاي دولت بوده، نه افزايش مصرف مردم. اتفاقا تقاضاي خانوارها براي خريد كالا و خدمات حتي كمتر هم شده و ۰.۲ درصد كاهش پيدا كرده است.
وضعيت رشد در كل سال ۱۴۰۳ چگونه بود؟
بر اساس محاسبات مركز آمار، رشد اقتصادي كل كشور در سال گذشته ۳ درصد بوده كه نسبت به سال ۱۴۰۲ كاهش يافته است؛ چراكه در آن سال، اقتصاد ۴.۶ درصد رشد كرده بود. رشد بخش‌هاي غيرنفتي تقريبا تغييري نكرده و در سطح ۲.۱ درصد باقي مانده است. در بين بخش‌هاي مختلف، نفت بيشترين افت را داشته و رشد آن از ۱۴.۳ درصد به ۶.۲ درصد رسيده است. در مقابل، كشاورزي كه چند سالي با رشد منفي دست و پنجه نرم مي‌كرد، بالاخره از وضعيت ركودي بيرون آمده و در سال ۱۴۰۳ رشد ۳.۲ درصدي داشته است. از زاويه مصرف و هزينه هم اقتصاد در سال ۱۴۰۳ حدود ۳.۲ درصد رشد كرده كه نسبت به سال قبل كمتر است. نكته مهم اينجاست كه باز هم بخش عمده اين رشد به دليل هزينه‌هاي دولت بوده و مصرف خانوارها تقريبا هيچ تغييري نكرده است.