مروري بر جديدترين داده‌هاي مركز آمار ايران
بهار داغ نهاده‌هاي ساختماني تهران
مونا شاه‌آبادي
مركز آمار ايران در گزارش جديد خود، تصويري روشن اما نگران‌كننده از وضعيت قيمت نهاده‌هاي ساختماني در شهر تهران ارايه كرده است. بر پايه اين آمار، شاخص كل قيمت نهاده‌هاي ساختمان‌هاي مسكوني شهر تهران در فصل بهار ۱۴۰۴ به ۳۹۶۳.۷ واحد (سال پايه ۱۳۹۰) رسيده است؛ عددي كه از رشد قابل‌توجه قيمت‌ها در تمامي سطوح بازار ساخت‌وساز حكايت دارد. مرور داده‌هاي مركز آمار نشان مي‌دهد، تغييرات شاخص قيمت در مقايسه با فصل گذشته، يعني زمستان ۱۴۰۳ برابر با ۲۲.۳ درصد بوده است. اين در حالي است كه تورم فصلي در زمستان گذشته ۱۱.۷ درصد گزارش شده بود. به بيان ديگر، رشد فصل به فصل هزينه‌هاي ساخت‌وساز ۱۰.۶ واحد درصد بيشتر از دوره قبل است؛ افزايشي كه از شتاب‌گيري تورم فصلي در بازار نهاده‌هاي ساختماني حكايت مي‌كند. اما مرور گروه‌هاي مختلف نشان مي‌دهد، بيشترين افزايش قيمت از آن گروه «سيمان، بتن، شن و ماسه» است كه با ۳۸.۱درصد رشد نسبت به زمستان گذشته، در صدر قرار گرفته است. در مقابل كمترين افزايش قيمت از آن گروه «آهن‌آلات، ميلگرد، پروفيل درب و پنجره و نرده» است كه با ۳.۰ درصد رشد، كمترين تورم فصلي را تجربه كرده است. اين ارقام نشان مي‌دهد كه مصالح پايه‌اي همچون سيمان و بتن كه ستون فقرات عمليات ساختماني هستند، اصلي‌ترين محرك افزايش هزينه‌ها در بهار ۱۴۰۴ بوده‌اند. داده‌هاي مركز آمار ايران نشان مي‌دهد؛ تورم نقطه‌به‌نقطه در اين بخش نزديك به مرز ۵۰ درصد بوده است. در واقع مقايسه شاخص قيمت نهاده‌هاي ساختماني با بهار ۱۴۰۳، نشان از جهشي چشمگير دارد. تورم نقطه‌به‌نقطه در اين فصل به ۴۹.۷ درصد رسيده كه نسبت به رقم ۳۷.۹ درصد زمستان گذشته، ۱۱.۸ واحد درصد افزايش نشان مي‌دهد. اما بررسي جزييات گروه‌هاي اجرايي در تورم نقطه‌به‌نقطه نشان مي‌دهد؛ ركورددار افزايش قيمت؛ گروه «گچ و گچكاري» است با ۷۳.۷ درصد بيشترين رشد كه نسبت به بهار سال قبل رقم قابل‌توجهي است. اما در مقابل آن كمترين رشد نقطه به نقطه از آن گروه «شيشه» با ۲۳.۵درصد افزايش در پايين‌ترين سطح قرار دارد. واكاوي داده‌هاي مركز آمار ايران نشان مي‌دهد، گچ و گچكاري كه بخش‌هاي تكميلي ساختمان را شكل مي‌دهد، حالا بيش از هر گروه ديگري با افزايش شديد قيمت روبه‌روست؛ موضوعي كه مي‌تواند بر هزينه نهايي ساخت‌وساز و تكميل واحدهاي مسكوني اثر مستقيم بگذارد.
تورم سالانه؛ شتاب‌گيري مداوم
مركز آمار همچنين از تغييرات چهار فصل منتهي به بهار ۱۴۰۴ نسبت به چهار فصل منتهي به بهار ۱۴۰۳ خبر مي‌دهد. تورم سالانه در اين بازه ۳۷.۲ درصد برآورد شده كه نسبت به رقم ۳۰.۰ درصد در گزارش قبلي ۷.۲ واحد درصد افزايش داشته است. جزييات گروه‌هاي اجرايي در تورم سالانه چيست؟ بيشترين تورم سالانه از آن «گچ و گچكاري» با ۵۷.۶ درصد رشد، صدرنشين است. در مقابل آن كمترين تورم سالانه مربوط به «آهن‌آلات، ميلگرد، پروفيل درب و پنجره و نرده» با ۲۱.۲ درصد كمترين ميزان را به خود اختصاص داده است. اين روند نشان مي‌دهد كه حتي در افق بلندمدت يك‌ساله، رشد قيمت نهاده‌هاي ساختماني همچنان پرشتاب است و هنوز نشانه‌اي از كاهش يا ثبات در اين بازار ديده نمي‌شود. واكاوي آمارهاي بهار ۱۴۰۴ تصوير روشني از فشار فزاينده هزينه‌هاي ساخت در تهران ارايه مي‌كند. افزايش ۲۲.۳ درصدي فصلي نشان مي‌دهد كه تنها در سه‌ماه ابتدايي سال، بهاي مصالح ساختماني جهش چشمگيري داشته است. رشد ۴۹.۷ درصدي نقطه‌به‌نقطه نسبت به سال گذشته گواه تداوم اين روند است. درضمن تورم سالانه ۳۷.۲ درصدي تأييدي است بر اينكه افزايش قيمت نهاده‌ها صرفا يك نوسان كوتاه‌مدت نيست. بر اساس همين آمار رسمي، گروه‌هاي كليدي همچون سيمان، بتن، شن و ماسه در بخش فصلي و گچ و گچكاري در شاخص‌هاي نقطه‌به‌نقطه و سالانه بيشترين سهم را در گراني‌ها داشته‌اند. در مقابل، آهن‌آلات و شيشه نسبت به ديگر مصالح رشد كمتري تجربه كرده‌اند، هرچند افزايش بيش از ۲۰ درصدي اين گروه‌ها نيز همچنان سنگين محسوب مي‌شود. تحليلگران معتقدند، اين روند صعودي، ساخت‌وساز را پرهزينه‌تر خواهد كرد و مي‌تواند بر قيمت تمام‌شده بيش از پيش مسكن اثر بگذارد. در شرايطي كه بازار مسكن تهران با كمبود عرضه و تقاضاي بالا مواجه است، اين جهش قيمت مصالح، فشار مضاعفي بر خريداران و سرمايه‌گذاران خواهد گذاشت و چشم‌انداز كاهش هزينه‌ها را در كوتاه‌مدت دور از دسترس مي‌كند.