«اعتماد» در گفت‌وگو با سه فعال سياسي ابعاد مختلف سفر رييس‌جمهور به نيويورك را تحليل مي‌كند
دیپلماسی درسطح عالی
اسماعيل گرامي‌مقدم: رييس‌جمهور بايد با اختيارات كافي راهي نيويورك شود
سعيد شريعتي: هر توافقي موكول به اختيارات ويژه براي رييس‌جمهور است
حسين كنعاني‌مقدم: معتقدم سفر رييس‌جمهور به نيويورك يك فرصت طلايي براي ايران است
مهدي بيك‌اوغلي
از امروز سفر رييس‌جمهور، پزشكيان به نيويورك براي سخنراني در مجمع عمومي سازمان ملل آغاز مي‌شود. سفر 4روزه‌اي كه در آن مجموعه‌اي متنوع از ديدارها، ملاقات‌ها و همايش‌ها برنامه‌ريزي شده تا تصوير روشني از ايران و راهبردهاي ايران در مواجهه با پروپاگانداي وسيع غربي‌ها ارايه شود. درخصوص اين سفر اما تصاوير متفاوت و بعضا متضادي شكل گرفته است. گروهي از فعالان سياسي معتقدند اين سفر فرصت مناسبي است كه زمينه‌هاي حل معادلات با امريكا برنامه‌ريزي شود. در نقطه مقابل اما طيف‌هاي راديكال جريان راست قرار دارند كه هر نوع مراوده و ديدار با امريكايي‌ها را در حكم گناه غيرقابل بخشش ارزيابي كرده و رييس‌جمهور را نسبت به سرانجام آن تذكار مي‌دهند. در ميانه اين دو نگاه و اين دو جريان اما طيف‌هايي هستند كه معتقدند رييس‌جمهور بايد با اختيارات كافي و كامل راهي نيويورك شود و مبتني بر شرايط از اين قدرت انعطاف بهره‌مند باشد كه بتواند در زمان مقتضي تصميم درست را اتخاذ كند. براي بررسي ابعاد گوناگون اين سفر اما «اعتماد» سراغ سه فعال سياسي اصلاح‌طلب و اصولگرا رفته تا درباره ابعاد مختلف اين سفر نظر آنها را جويا شود. اسماعيل گرامي‌مقدم به اراده سياسي دو كشور ايران و امريكا اشاره كرده و معتقد است: «چنانچه اراده سياسي لازم براي مذاكره و توافق وجود داشته باشد، مي‌توان روي اين سفر براي باز كردن دور تازه‌اي از همكاري‌ها حساب باز كرد.» سعيد شريعتي نيز مي‌گويد: «اگر هر نوع توافق موكول به اختيار ويژه‌اي براي رييس‌جمهور باشد، اين توافق قبلا در داخل انجام شده است.»
اسماعيل گرامي‌مقدم: رييس‌جمهور بايد با اختيارات كافي راهي نيويورك شود
اسماعيل گرامي‌مقدم، فعال سياسي اصلاح‌طلب و قائم‌مقام حزب اعتمادملي در گفت‌وگو با «اعتماد» درباره آغاز سفر رييس‌جمهور به نيويورك مي‌گويد: «سفر روساي جمهور به مجمع عمومي سازمان ملل بهترين فرصت براي دولت‌هاي مختلف در جهان است كه چالش‌هاي خود را با طرف‌هاي مختلف حل و فصل كنند. ايران هم پس از جنگ 12 روزه اخير چالش‌هايي دارد كه ريشه اصلي آنها با امريكاست. اسراييل و ناتو به ايران حمله كردند و ايران توان دفاعي فوق‌العاده‌اي از خود نمايان كرد، اين انسجام ايجاد شده در كنار توان دفاعي ايران نوع خاصي از بازدارندگي را ايجاد كرده كه با تكيه بر آن مي‌توان زمينه گفت‌وگو با امريكا را فراهم كرد. لذا از قبل بايد زمينه‌هاي احتمالي براي يك چنين سفرها و ديدارهايي فراهم شود.» اين فعال سياسي يادآور مي‌شود: «اگر اسنپ‌بك اجرا شود و تحريم‌هاي سازمان ملل هم بازگردد، مشكلاتي چون نوسانات ارزي، مشكلات عديده در واردات، صادرات، بيمه كشتي‌هاي ايراني، اخلال در فروش نفت و... شكل مي‌گيرد. درست است كه ايران مي‌تواند تحريم‌ها را دور بزند و كج‌دار و مريز نفت خود را بفروشد اما بي‌شك هزينه‌هاي بيشتري به ايران تحميل مي‌شود و ايران ناچار است نفت خود را با تخفيف‌هاي بالا به فروش برساند. بايد توجه داشت كه اين فرصت مذاكراتي تنها مختص ايران نيست؛ براي امريكا هم يك فرصت تاريخي است. امريكايي‌ها هم هزينه‌هاي هنگفتي از دشمني با ايران متحمل شده‌اند. آخر و عاقبت هر جنگي هم به مذاكره و گفت‌وگو و ديدار ختم مي‌شود.» او با اشاره به اينكه ايران با توجه به توانمندي‌هايي كه دارد، مي‌تواند با امريكا روي متوقف كردن تحريم‌ها توافق كند، مي‌گويد: «با توجه به اينكه ايران در شرايط فعلي مي‌تواند به بخشي از مطالبات امريكا پاسخ مثبت بدهد و از سوي ديگر امريكا هم قادر است اسنپ‌بك و تحريم‌ها را متوقف سازد، چنانچه اراده سياسي لازم براي مذاكره وجود داشته باشد، مي‌توان روي اين سفر براي باز كردن دور تازه‌اي از همكاري‌ها حساب باز كرد. اگر تنها دستاورد سفر رييس‌جمهور متوقف‌سازي اسنپ‌بك و زمينه‌سازي براي تداوم گفت‌وگوها با امريكا باشد، بايد از آن استفاده كرد و زمينه‌هاي يك چنين توافقي را فراهم كرد.» گرامي‌مقدم در پاسخ به اين پرسش «اعتماد» كه يكي از معادلات مهم در روابط دو كشور، مذاكرات بر سر ميزان غني‌سازي است. آيا مي‌توان در ازاي برخی محدودیت‌ها در غني‌سازي براي مدت زمان مشخصي در ازاي برداشتن تحريم‌ها كار كرد، مي‌گويد: «غني‌سازي يعني بهره‌مندي از دانش بومي كه دانشمندان ايراني خوشبختانه از آن برخوردارند. يك چنين دانشي را نمي‌توان با بمباران و تخريب متوقف ساخت. ايران هر زمان كه اراده كند مي‌تواند غني‌سازي مورد نياز خود را انجام بدهد. ايران نبايد از برخی محدودیت‌ها در غني‌سازي هراس داشته باشد. اگر برخی محدودیت‌ها در غني‌سازي منجر به برداشتن تحريم‌ها و رشد اقتصادي پايدار براي كشور شود، در ادامه با رايزني و ديپلماسي قوي مي‌توان اعتماد را به دست آورد.»
سعيد شريعتي: هر توافقي موكول به اختيارات ويژه است
سعيد شريعتي، فعال سياسي اصلاح‌طلب چهره ديگري است كه به اين بحث پيوسته و درباره سفر رييس‌جمهور به نيويورك و مواردي كه در اين سفر بايد مورد توجه قرار بگيرد به «اعتماد» مي‌گويد: «بين ايده‌آل‌هاي امثال من به عنوان نيروي سياسي و مقدورات آقاي رييس‌جمهور فاصله زيادي وجود دارد. طبيعتا ما به عنوان نيروهاي سياسي حامي رييس‌جمهور اگر ايده‌اي مطرح مي‌كنيم و پيشنهادي مي‌دهيم بايد مقدورات و ممكنات رييس‌جمهور هم مدنظر قرار بدهيم. طي 40 سالي كه روساي جمهور ايران از دهه 60 تا سال 1404 در مجمع عمومي سازمان ملل شركت كرده‌اند، به دنبال تشريح مباني و مواضع بنيادين جمهوري اسلامي در اين نشست بوده‌اند. محتمل است كه آقاي پزشكيان با گفتمان خود از همين مواضع دفاع كنند.»
شريعتي ادامه مي‌دهد: «امسال سال ويژه‌اي است و ايران يك جنگ نابرابر را در مقابل اسراييل و امريكا پشت سر گذاشته. در عين حال هفته گذشته هم شوراي امنيت سازمان ملل عملا ايران را نسبت به انجام تعهدات برجامي و قطعنامه 2231 غيرمتعهد شناخت و فرآيند بازگشت تحريم‌ها را آغاز كرد. همه اين موارد شرايط خاصي را براي دولت و آقاي رييس‌جمهور ايجاد مي‌كند. به نظرم پزشكيان از طريق اين تريبون يك بار ديگر، نسبت به رويكردهاي جمهوري اسلامي و شرايط پرونده هسته‌اي، صحبت مي‌كند. طبعا نسبت به جنايات اسراييل در غزه، خاورميانه و همه كشورهاي منطقه نيز واكنش نشان مي‌دهد. ضمن اينكه درخصوص پرونده هسته‌اي و تعهدات ايران هم بحث مي‌كنند.» اين فعال سياسي معتقد است: «نبايد انتظار خاص و ويژه‌اي از رييس‌جمهور در اين سفر داشته باشيم. شرايط براي سورپرايزهاي ويژه فراهم نيست اگر يك چنين شرايطي هم فراهم باشد ما نبايد بزرگنمايي كرده و توقعات را از دولت و رييس‌جمهور بالا ببريم. اگر توقعات بالا برود، در صورت عدم تحقق اين رخدادها، نااميدي بيشتري در جامعه شكل مي‌گيرد.» شريعتي در پاسخ به اين پرسش «اعتماد» كه آيا لازم است رييس‌جمهور اختياراتي فراتر از دوره‌هاي قبل براي مواجهه با رخدادهاي غيرمترقبه و تصميم‌گيري در خصوص آنها داشته باشد يا نه، مي‌گويد: «هيچ اتفاق موثر و مستمري در نيويورك رخ نمي‌دهد، مگر اينكه درخصوص همه ابعاد و زواياي آن در تهران ميان مقام رهبري و رييس‌جمهور توافق شده باشد. اگر اين توافقات موكول به اختيار ويژه‌اي براي رييس‌جمهور باشد، اين توافق قبلا در داخل انجام شده است. در غير اين صورت حتي اگر در نيويورك اتفاق ويژه‌اي هم رخ بدهد، فايده‌اي براي كشور نخواهد داشت.»
حسين كنعاني‌مقدم: معتقدم سفر رييس‌جمهور به نيويورك يك فرصت طلايي براي ايران است
حسين كنعاني‌مقدم، فعال سياسي اصولگرا و دبيركل حزب سبز در گفت‌وگو با «اعتماد» درباره شاخص‌هاي سفر پزشكيان به نيويورك مي‌گويد: «معتقدم سفر رييس‌جمهور به نيويورك يك فرصت طلايي براي ايران است. فرصتي براي ملت ايران كه رييس‌جمهورشان در يك مجمع جهاني پيام‌آور حقانيت، اقتدار و مظلوميت ايرانيان باشد. به نظرم آقاي رييس‌جمهور با توجه به آموزه‌هايي كه از نهج‌البلاغه اندوخته، بايد علي‌وار در اين مجمع سخنراني كند و اين پيام را ارسال كند كه ايران به‌رغم تحريم‌ها، ترورها، تهاجم‌ها، تهديدها و ساير اقدامات خصمانه از حاكميت ملي و تماميت ارضي خود دست نكشيده و در مسير رشد گام بر مي‌دارد. رييس‌جمهور با گفتمان خود نشان مي‌دهد، ملت ايران پيام‌آور صلح و دوستي ميان ملت‌هاي مختلف است.» كنعاني‌مقدم درخصوص اينكه رييس‌جمهور چه اولويت‌هايي را در سخنراني‌ها و ديدارهايش بايد مد نظر قرار بدهد، مي‌گويد: «آقاي پزشكيان بايد از استانداردهاي دوگانه در غرب كه در اثر آن يك رژيم دست‌نشانده نسل‌كشي مي‌كند، آپارتايد و نژادپرستي مي‌كند و زنان و كودكان و مردان فلسطيني را به خاك و خون مي‌كشد، اما برخوردي با آن صورت نمي‌گيرد، انتقاد كند. اسراييل هم سلاح هسته‌اي دارد و هم عضويت NPT را نپذيرفته است. در نقطه مقابل اما ايران كه در چارچوب قوانين بين‌المللي عمل مي‌كند، عضو NPT است و به دنبال فناوري‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي است مورد تهاجم، تهديد، ترور و تحريم قرار مي‌گيرد.»