آيا بروكسل براي مجازات اسراييل هم‌صدا مي‌شود؟
خيز اروپا براي شناسايي كشور فلسطين
كشورهاي اروپايي براي به‌رسميت شناختن فلسطين به عنوان كشور مستقل در نشست مجمع عمومي سازمان ملل متحد در نيويورك خيز برداشتند. مقامات ارشد برخي كشورهاي اروپايي به شدت اقدامات اسراييل در غزه را محكوم و برخي حتي جنگ اين بازيگر در اين نوار باريكه را «نسل‌كشي» خواندند. با اين همه به ادعاي گروهي از ناظران اروپا هنوز در اين مسير گامي جدي برنداشته است. هر چند اتحاديه اروپا پيشنهاد افزايش تعرفه‌ها بر كالاهاي اسراييلي را مطرح كردند، اما مشخص نيست كه آيا اين امر محقق خواهد شد يا خير. ديگر تلاش‌ها براي مجازات كابينه تحت رهبري بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير اسراييل نيز با مخالفت‌هايي، به ويژه از سوي آلمان، مواجه شده و متوقف شده است. نيويوك تايمز و الجزيره همزمان با انتشار يادداشت‌هايي ضمن اشاره به مولفه‌هاي فوق تاكيد كردند كه اقدامات فردي كشورهاي اروپايي با هدف به رسميت شناختن فلسطين به عنوان كشوري مستقل خشم اسراييل را برانگيخته با اين همه فعلا اين گروه از بازيگران صرفا به اظهارنظرهاي كلامي بسنده كرده و گام عملي برنداشته‌اند. پيش‌تر نيز اروپايي‌ها اقدامات اسراييل در غزه و محدوديت‌هاي اعمالي تل‌آويو براي ارسال مواد غذايي براي ساكنان اين منطقه را محكوم كردند اما تعداد اندكي از آنها پناهجويان فلسطيني را پذيرفتند يا براي تحت فشار قرار دادن اسراييل جهت پايان دادن به محاصره غزه به اهرم‌هاي فشار قدرتمندي متوسل شدند. در شرايط كنوني بلژيك بيشترين تعداد درخواست پناهندگي فلسطيني‌ها را در مقايسه با ساير كشورهاي اروپايي ثبت كرده، احتمالا به دليل سياست‌هاي مهاجرتي نسبتا آسان و جامعه بزرگ فلسطيني‌هاي موجود در اين كشور، اما حتي در اين كشور نيز شرايط بسياري از متقاضيان را رد كرد. حال سوالي كه براي سياست‌گذاران پيش آمده اين است كه آيا اروپا مي‌تواند از مرحله لفاظي‌هاي صرف عبور كرده و خواسته‌هايش را اجرايي كند.
افكار عمومي اروپا رويكرد اسراييل در جنگ غزه را به شدت محكوم كرده، اما اتحادهاي ديرينه و تاريخ‌هاي سياسي پيچيده موجب شده‌اند كه كشورهايي مانند آلمان و ايتاليا از اقدامي جدي و عملي خودداري كنند.
كريستينا كاوش، معاون مدير اجرايي «صندوق مارشال آلمان جنوب»، انديشكده متمركز بر روابط بين‌الملل در اين باره به نيويورك تايمز گفت: «در هيچ بازه زماني چنين حركتي بين‌المللي با قدرت انجام نشده، بنابراين فكر مي‌كنم يك فرصت واقعي حاصل شده است، اما بايد ببينيم كه چه تعهدات ملموسي فراتر از حرف‌ها حاصل مي‌شود.»
او اضافه كرد: «رويكرد اروپايي‌ها تنها به فلسطيني‌ها مربوط نيست، بلكه مساله اصلي اين است كه آيا غرب و اروپا مي‌توانند قوانين بين‌المللي را حفظ و چندجانبه‌گرايي را تداوم بخشند.»
لوكزامبورگ هفته گذشته اعلام كرد كه به بلژيك، بريتانيا و ساير كشورهاي عضو ملحق شده و در نشست سازمان ملل در نيويورك به رسميت شناختن دولت فلسطين را به طور رسمي اعلام خواهد كرد. اين اقدام به رهبري امانوئل مكرون، رييس‌جمهوري فرانسه با هدف فشار بر اسراييل انجام خواهد شد. سه‌شنبه گذشته نيز كميته‌اي از سازمان ملل كه در حال تحقيق در مورد جنگ غزه است، اعلام كرد كه اسراييل در حال ارتكاب نسل‌كشي عليه فلسطيني‌ها است، موضوعي كه احتمالا در نشست سازمان ملل برجسته خواهد بود. در اين ميان برخي كشورهاي اروپايي گام‌هاي ملموس‌تري برداشتند. به عنوان مثال پدرو سانچز، نخست‌وزير اسپانيا اخيرا وعده داده كه فروش دايمي سلاح و مهمات به اسراييل را ممنوع خواهد كرد.
بلژيك نيز مدعي است كه قصد دارد واردات از شهرك‌هاي اسراييلي در كرانه باختري اشغالي را ممنوع كند. در اين ميان گروهي از كشورها استدلال كرده‌اند كه محدوديت‌هايي وجود دارد و از همين رو گروهي از بازيگران نمي‌توانند بيشتر از اين كاري انجام دهند. آنها همزمان از اتحاديه اروپا خواسته‌اند كه با توسل به اهرم‌هاي اقتصادي و ديپلماتيك خود واكنش نشان دهد.
اتحاديه اروپا بزرگ‌ترين شريك تجاري اسراييل است و در سال 2024، 32درصد از تجارت كل اسراييل در كالاها را تشكيل داده است، بالاخص آنكه امروز كميسيوني در اتحاديه اروپا تشكيل شده و تلاش دارد بخشي از توافق تجاري اتحاديه با اسراييل را تعليق كند. اين اقدام، شامل از بين بردن مزاياي ويژه تجاري از ميلياردها يورو تجارت است.
با اين همه گروهي در تحقق چنين خواسته‌هايي ترديد دارند و به رويكرد بازيگراني چون آلمان اشاره دارند. فريدريش مرتز، صدراعظم آلمان هفته گذشته هشدار داد كه انتقاد از اسراييل «به طور فزاينده‌اي بهانه‌اي است براي يهودستيزي.»
او پنجشنبه گذشته مدعي شد كه دولتش تا اوايل ماه آينده تصميم خواهد گرفت كه آيا از تلاش‌هاي اتحاديه اروپا براي مجازات اسراييل حمايت خواهد كرد يا خير.