پازلي كه با نتايج تيم ملي و باشگاههاي ايراني در آسيا تكميل شد
يك خبر تلخ؛ فوتبال ايران ديگر در آسيا درجه يك نيست
علي ولياللهي
مهدي تاج اخيرا گفته است امير قلعه نويي سرمربي تيم ملي به او قول داده تيم از گروهش در جام جهاني صعود خواهد كرد. همه اهالي فوتبال دوست دارند اين اتفاق بيفتد اما آنچه باعث بدبيني شده روندي است كه فوتبال ايران پيش گرفته است. به گزارش «اعتماد» ماه گذشته ماه بسيار سختي براي فوتبال ايران بود. تيم ملي كشورمان در تورنمنت سطح پايين كافا عملكردي نااميدكننده داشت و برابر تيمهاي با رنكينگ بالاي صد به مشكل خورد. در نهايت هم مقابل ازبكستان بعد از 120 دقيقه دفاع مطلق بازنده شد. سپس نوبت به فوتبال باشگاهي آسيا رسيد. تيمهاي باشگاهي ايران كه اين فصل با هزينههايي به مراتب بيشتر از ساليان گذشته وارد مسابقات شدند هفته نخست بسيار بدي را پشت سر گذاشتند. تراكتور در زمين شباب الاهلي به تساوي يك بر يك دست يافت با اين تذكر كه تيم اماراتي سه بار توپ را به تيرك دروازه تنها نماينده ايران در ليگ نخبگان زد. سپس سپاهان برابر تيم ناشناخته الحسين اردن شكست خورد و در نهايت استقلال با باخت هفت بر يك برابر تيم نهم امارات كار را به جايي رساند كه طنزپردازان به شوخي بگويند اين ديگر يك مساله فوتبالي نيست بلكه مساله سياسي، اجتماعي، امنيتي است! اخيرا جواد خياباني در يك برنامه تلويزيوني به درستي اشاره كرد كه روند افول فوتبال ايران از سه، چهار سال پيش آغاز شد و حالا شتاب بيشتري گرفته است. روندي كه فوتبال ايران را از يك تيم درجه يك به تيم درجه دو تبديل ميكند. حذف پياپي تيمهاي ملي در ردههاي سني نوجوانان، جوانان و اميد. به بن بست رسيدن تفكرات تاكتيكي تيم ملي و گرفتار شدن مقابل تيمهايي نظير تاجيكستان و افغانستان. نداشتن هيچ لژيونري در پنج ليگ معتبر اروپا، باختهاي حالا ديگر عادي شده نمايندههاي ايران در آسيا كه موجب كاهش چشمگير سهميه ايران در مسابقات قارهاي شده، كيفيت نازل ليگ از لحاظ فني و زيرساختي و موارد جزييتر همه نشان ميدهد اگر سقوط نكرده باشيم دست كم لبه پرتگاه هستيم. احتمالا به خاطر همين وضعيت است كه بعد از باخت استقلال بسياري از كارشناسان گفتند اين نه فقط نشاندهنده ضعف باشگاه استقلال كه آيينه تمام نماي فوتبال ايران است و شايد اگر خيلي از باشگاههاي ديگر هم جاي استقلال بودند همين نتيجه با كمي بالا و پايين رقم ميخورد. دليل چنين تحليلي عقب ماندن فوتبال ايران از قافله پيشرفت بوده است. چرا كه وقتي آنها در حال برنامهريزي براي پيشرفت بودند برخي مديران و مربيان شكست خورده و از رده خارج در حال تلاش براي بازگشت به فوتبال به هر قميتي بودند. ولو به قيمت از دست رفتن جايگاه تاريخي فوبتال ايران به عنوان قدرت اول آسيا. ادعاهاي اخير تاج در مورد شرايط خوب تيم ملي هم بيشتر حكايت آن بقالي است كه نميگويد ماست من ترش است. صعود به جام جهاني 48 تيمي از گروهي كه در آن تيمهاي با رنكنيگ بالاي 50 حضور داشتند قطعا نميتواند دستاورد تلقي شود. البته تاج اخيرا در مصاحبهاي عنوان كرد اينكه ما هميشه بين 32 تيم حاضر در جام جهاني باشيم، اتفاق خوبي است كه نشان ميدهد او هنوز نميداند فرمت جام جهاني تغيير كرده براي همين اينقدر روي صعود به جام جهاني به عنوان دستاورد مانور ميدهد. اما در مورد وعده او و سرمربي تيم ملي مبني بر صعود از گروه در جام جهاني بحثهاي زيادي وجود دارد. اول از همه بايد ديد چه تداركي براي طي كردن اين مسير در نظر گرفته شده است. طبق اعلام فدراسيون فوتبال دو بازي دوستانه براي يوزها در فيفادي پيش رو در نظر گرفته شده است؛ بازي با روسيه كه سه سال است تحريم شده و بعد تقابل با تانزانيا تيم 107 رنكينگ فيفا. آيا مديران فدراسيون و اعضاي كادرفني با چنين تداركي ميخواهند راهي جام جهاني شوند؟ البته نبايد فراموش كرد همانطور كه گفته شد تيم ملي ايران مدتهاست برابر تيمهايي كه ميانگين رنكينگشان بالاي 70 است دچار گرفتاري شده. خوردن 11 گل در 10 بازي برابر قرقيزستان، افغانستان، كره شمالي، تاجيكستان و قطر اين مساله را تاييد ميكند. بنابراين شايد تانزانيا هم رقيب سرسختي براي تيم ملي باشد اما مساله سر وعده صعود از گروه در جام جهاني است. مهدي تاج طوري حرف ميزند كه انگار صعود از گروه قطعي است. او گفته حتي بعد از جام جهاني هم قلعه نويي سرمربي تيم ملي است. اين اظهارنظر باعث شد رسانهها با كنايه به او بگويند اول ببين خودت تا آن موقع هستي بعد در مورد ابقاي سرمربي حرف بزن. همشهري آنلاين در اين رابطه نوشت: «بايد از آقاي تاج بپرسيم اصلا مطمئني خودت بعد از جامجهاني در فدراسيون ميماني كه از الان خبر حفظ قلعهنويي را ميدهي؟ اميدواريم كه بهترين نتايج را بگيريد، اما يك درصد به اين هم فكر كنيد شايد با اين سطح كيفي تيم، اتفاقاتي رخ داد كه اصلا نتوانستيد به ايران برگرديد. حالا از ما گفتن بود!» همه ما آرزو داريم تيم ملي ايران بتواند در جام جهاني براي نخستينبار از گروهش صعود كند تا يك دستاورد واقعي براي فوتبال ملي رقم بخورد اما رسيدن به اين نقطه با روند فعلي اصلا امكان پذير به نظر نميرسد. حتي اضافه شدن يك مربي خارجي بزرگ به كادرفني و تغيير دستياران قلعه نويي (مسالهاي كه ما چند ماه قبل آن را مطرح كرده بوديم) هم شايد نتواند كمك خاصي بكند چرا كه بنيادهايي خراب شده كه ساختن دوباره شان زمانبر است. ما يك شبه از تيم اول آسيا و تيمي كه با 13 برد پياپي راهي جام جهاني 2022 شد به تيمي كه مقابل تاجيكستان زمينگير ميشود، تبديل نشدهايم كه يك شبه به آن شرايط برگرديم.