دكتر زهره هراتيان در گفت‌وگو با «اعتماد» بررسي مي‌كند
علت فوت ناگهاني چند ورزشكار در دو هفته اخير چيست؟
بايد دستگاه شوك و فرد آموزش‌ديده كنار ورزشكاران باشد
روزبه دلاور
متاسفانه در كمتر از دو هفته چهار تن از ورزشكاران در سطح حرفه‌اي كشورمان را به دليل آنچه ايست قلبي عنوان شد، از دست داديم.
ابوالفضل روحي، دروازه‌بان ۱۸ ساله شهداي بابلسر و هومن محمديان، كشتي‌گير ۱۸ ساله گيلاني و صبا چناري رزمي‌كار ۲۵ ساله و آخرين مورد مشابه هم نيما كيانپور، قهرمان و مربي بدنسازي بود كه طبق گزارش‌ها به دليل ايست قلبي جان خود را از دست دادند.
براي بررسي بيشتر با دكتر زهره هراتيان، پزشك شناخته شده در ورزش و رييس ايفمارك تماس گرفتيم.
هراتيان درخصوص پاندمي مرگ ورزشكاران در سراسر دنيا به علت ايست قلبي به «اعتماد» گفت: هر چه در شبكه‌هاي مجازي مي‌بينيد نبايد باور كنيد! اكثر اين ورزشكاران به دلايل ديگري از دنيا مي‌روند اما خانواده‌ها براي حفظ آبرو دليلش را آنچه هست، عنوان نمي‌كنند . اما در كل، آمار مرگ و مير به دلايل غيرطبيعي بيشتر شده است.
هراتيان درخصوص اينكه در فوتبال چه پيش‌بيني‌هايي مي‌شود تا از اين حوادث تلخ كاسته شود، گفت: نكته مثبت اينكه خوشبختانه ما در اينجا و بازيكنان سطح ليگ برتر و ليگ يك برخلاف ديگر كشورها در فوتبال مرگ بر اثر ايست قلبي نمي‌بينيم و در ليگ‌هاي دو، سه و چهار هم مستندات پرونده‌هاي بازيكنان را خودمان مجدد بررسي مي‌كنيم. در ليگ برتر و ليگ يك تمام باشگاه‌ها را مجبور كرديم كه دستگاه شوك داشته باشند يعني اگر قلب بازيكني خداي نكرده ايست كرد بايد يكي كنار تيم باشد كه احيا را انجام بدهد. هر سال تمام بازيكنان ايفمارك در سال، يك‌بار معاينه مي‌شوند. ما هشتم آبان كلاس داريم براي پزشكياران در سطح ليگ‌هاي دو تا چهارم تا آموزش بدهيم. صد نفر شركت كردند و به دليل تعداد بالاي شركت‌كنندگان آذر ماه هم كلاس، تشكيل مي‌دهيم. اينها كارهايي است كه در فوتبال انجام مي‌دهيم، معاينه دقيق، متخصص‌هاي قلب و عروق ما دوره‌هاي تكميلي قلب ورزشكار را سپري كردند. طبق تفاهمنامه با بيمارستان شهيد رجايي داريم اكويي كه باعث ايست قلبي ورزشكاران مي‌شود را چك مي‌كنيم. موارد متعددي در رده‌هاي مختلف از خانم و آقا بوده كه مشكل داشتند و كارشان به اتاق عمل كشيده شده است كه همين‌ها مستعد ايست قبلي بودند كه خوشبختانه نجات پيدا كردند.
هراتيان به «اعتماد» گفت آماده‌ايم با ساير رشته‌ها در اين خصوص همكاري داشته باشيم: ما آماده‌ايم تا تجربيات خود را دراختيار ساير رشته‌ها بگذاريم تا مسير آزمون و خطاها را در پيش نگيرند. ما تجربه 10 ساله‌اي درخصوص معاينات قلب و عروق داريم كه طرح‌هاي مشتركي با فيفا پيش مي‌بريم، يعني حتي فيفا را هم تحت تاثير قرار داد. دوست داريم ساير رشته‌ها از تجربيات ما استفاده كنند، بدون چشمداشتي كمك مي‌كنيم تا اين پروتكل‌ها براي ساير رشته‌ها هم اجرايي شود. وقتي در يك رشته استاندارد درستي پيش مي‌رود ساير رشته‌ها هم بايد از همان پيروي كنند.
رييس ايفمارك با اشاره به مرگ اميرحسين شيرچي بازيكن شهداي بابلسر كه حدود دو سال قبل بر اثر ايست قلبي از دنيا رفت، افزود: پرونده شيرچي به قوه قضاييه رفته بود و بعد از اتفاقي كه در ليگ دو براي شيرچي افتاد ما الزام كرديم كه تمام مستندات ليگ‌هاي دو، سه و چهار حتما بايد توسط متخصص قلب و عروق ويزيت شوند و حتما پس از تاييد متخصص، نوار قلب و آزمايش‌هاي خود را براي ما ارسال كنند تا متخصصان قلب و عروق ما دوباره چك كنند. آيا هنوز هم باشگاه‌ها مي‌توانند با لابي‌هاي پشت پرده از طرف بعضي بيمارستان‌ها گواهي سلامت بازيكن بگيرند؟ هراتيان پاسخ داد: اينها تخلف است و در مواردي كه شك داشتيم با بيمارستان يا مطب تماس گرفتيم و مسائل كوچك اينچنيني هم داشتيم كه با آن برخورد كرديم. ما فرم‌هايي به آنها مي‌دهيم كه بروند پُر كنند و از نحوه پاسخ آنها متوجه مي‌شويم كه احتمال تقلب وجود داشته يا نه بعد به صورت رندُم زنگ مي‌زنيم و با متخصص‌هايشان چك مي‌كنيم. موردي داشتيم در سطح فوتسال كه متخصصش گفته اصلا در جريان قرار ندارم كه فرستاديم به كميته انضباطي و برخورد كردند. ما حتي با سازمان نظام پزشكي هم هماهنگ هستيم و درصورتي كه پزشك مربوطه هم در تخلفي دست داشته باشد به سازمان نظام پزشكي ارجاع مي‌دهيم.
هراتيان درخصوص پيگيري‌هايش درباره سلامت بازيكنان در رده‌هاي پايه گفت: الان چند سال است كه آكادمي كيا بچه‌هايش را به ايفمارك براي معاينه مي‌آورد. يا تمام رده‌هاي تيم‌هايي كه دنبال مجوز حرفه‌اي هستند مثل، استقلال و پرسپوليس و پيكان و آلومينيوم بازيكنان همه اينها معاينه مي‌شوند. درباره هيات‌ها هم بگويم كه دو، سه سالي مي‌شود كه هيات‌هاي فوتبال تهران و خوزستان و گيلان و مازندران كه شروع كردند كه معاينات را الزامي مي‌كنند و اميدواريم همه به اين نتيجه برسند و ما هم حمايت‌هاي معنوي مي‌كنيم و پاسخگوي‌شان هستيم.
آيا امسال در سطح ليگ برتر بازيكني بوده كه به دليل بيماري اجازه حضور در مسابقات را نداشته باشد؟ هراتيان تاييد كرد و گفت: هميشه تعداد كم و انگشت‌‌شمار است اما هم در ليگ برتر و هم ليگ يك داشتيم كه اجازه بازي ندارند. بين بازيكنان گرانقيمت ممكن است كه نباشد اما در سطح ليگ برتر و ليگ يك داشتيم. ما فقط تاييد نمي‌كنيم ديگر بقيه‌اش دست ما نيست اما بازي نمي‌كنند چون سلامتي‌شان مهم‌تر است. ما در اينجا گرفتاري كه داريم اين است؛ خانواده‌ها روزي ۵۰ بار زنگ مي‌زنند و پيگير مي‌شوند و ما هم مي‌گوييم سلامت فرزندتان مهم‌تر است. يا زنگ مي‌زنند متخصصان ما را اذيت مي‌كنند كه چرا تاييد نكرديد يا از سه نفر ديگر تاييديه مي‌آورند و ما كميسيون مي‌گذاريم. ما هميشه تحت فشاريم اما خب ما به هيچ عنوان زير بار نمي‌رويم.
هراتيان در پاسخ به اينكه آيا در قياس با ليگ‌هاي معتبر، وضعيت آزمون‌هاي سلامت بازيكنان ليگ برتر ايران در چه سطحي است، پاسخ داد: باتوجه به اينكه هزينه‌هاي پزشكي در ايران بسيار پايين‌تر از خارج از كشور است و دسترسي به پزشكان متخصص بسيار راحت‌تر از خارج از ايران است، سطح ارزيابي‌هاي ما بالاتر است. مثلا هميشه «اكو» جزيي از معاينات ايفمارك است و هر كسي بيايد ما «اكو» سانجام مي‌دهيم اما هزينه‌ها در خارج از بس زياد است كه خيلي‌ها انجام نمي‌دهند و خيلي از تشخيص‌ها را ازدست مي‌دهند. ما خوشبختانه هيچ كمبودي در اين زمينه نداريم. اميدوارم اتفاقي رخ بدهد تا تمام فدراسيون‌ها هم اين راه را در پيش بگيرند اصلا هزينه زيادي هم ندارد و مي‌توانند با بيمارستان‌هاي دولتي يا دانشگاهي هماهنگ شوند كه حتي رايگان انجام بدهند كه بستگي به اراده و همت افراد دارد. ما سختي‌ها را پشت سر گذاشتيم و جنگيديم كه به اينجا برسيدم و در هر رشته‌اي هم بايد يكي پيدا شود كه بابت اين موضوع بجنگند! وي در پايان درباره مرگ ابوالفضل روحي، دروازه‌بان جوان شهداي بابلسر هم گفت: اطلاعات دقيقي در اين باره نداريم و فقط ايست قلبي حين تمرين و بازي هست اما چون در درون زمين نبوده ما نمي‌توانيم تشخيص بدهيم كه علت فوت او چي بود. روحي آخرين‌بار سال ۱۴۰۳ در مازندران تست پزشكي‌اش را انجام داده بود.