گزارش «اعتماد» از آمار سوانح رانندگي و واژگوني خودرو با آغاز بارشهاي پاييزي و لغزندگي جادهها
افزايش ۴درصدي فوتيهاي تصادف در زمستان
رييس پليس راه فراجا: بيشترين علت تصادف در اين فصل عدم كنترل وسيله نقليه متاثر از شرايط آبوهوايي است
گروه حوادث
آمار تصادفات در اكثر كشورها نشان ميدهد كه تعداد سوانح رانندگي در تابستان بيشتر است. آن هم به خاطر تعطيلات و افزايش سفرهاي بين شهري، رانندگيهاي طولاني و خستگي، ترافيك بيشتر در جادهها و سرعتهاي بالا به دليل شرايط خشك و صاف جاده، اما با اين حال تصادفات در زمستان به دليل لغزندگي جادهها، كاهش ديد، از دست رفتن كنترل خودرو و افزايش احتمال تصادفات زنجيرهاي بيشتر است. طبق بررسيهاي «اعتماد» از Temporal Patterns of Road Traffic Injuries in Iran كه ۴۵۲، ۱۹۲ تصادف را بررسي كرده، حدودا ۲۸درصد كل تصادفات و بيش از يك سوم تصادفات منجر به مرگ در ماههاي تابستان گزارش شده است. اين در حالي است كه هفدهم آذر ماه جاري، «احمد كرمياسد» رييس پليس راه فراجا درباره طرح زمستاني و وضعيت ترددها و حوادث جادهاي كشور اعلام كرده است: «با وجود افزايش تجهيزات و نيرو، در ترددهاي برونشهري در زمستان گذشته رشد 3.2 درصدي ثبت شد. بيشترين فراواني تردد نيز در محورهاي استانهاي تهران، البرز، مركزي، قزوين و قم مشاهده شد. همچنين بيشترين افزايش تردد نسبت به سال قبل در استانهاي لرستان، كرمانشاه، مركزي، قزوين و گيلان به ثبت رسيد. در مقابل، آذربايجان غربي كاهش تردد را تجربه كرد. در زمستان سال گذشته 3383 نفر از هموطنان جان خود را در تصادفات از دست دادهاند كه در مقايسه با سال قبل 139 نفر افزايش داشته و رشد 4.3 درصدي را نشان ميدهد. بيشترين رشد، مربوط به ماه اسفند بوده كه امسال بايد بهطور ويژه مورد توجه قرار گيرد. اگرچه زمستان كمترين تعداد جانباختگان را در مقايسه فصلي به خود اختصاص ميدهد، اما رشد تلفات در اين فصل نگرانكننده است. بيشترين افزايش جانباختگان زمستان گذشته مربوط به استان خوزستان با 49 نفر و رشد 33درصدي بوده است. استانهاي اردبيل، تهران بزرگ، گلستان و اصفهان نيز بيشترين افزايش جانباختگان را داشتهاند. استانهاي مركزي، كرمان، شمال، مازندران، هرمزگان و آذربايجان غربي جزو استانهاي موفق در مديريت حوادث و كاهش تلفات زمستاني بودهاند.»
۵۰ درصد تصادفات در بازه زماني ۱۲ ظهر تا ۸ شب رخ ميدهد
رييس پليس راه فراجا در مورد عوامل تصادفات زمستاني عنوان كرده است: «در بررسي علتشناسي تصادفات زمستاني، بيشترين علت مربوط به عدم كنترل وسيله نقليه متأثر از شرايط آبوهوايي است؛ عاملي كه در كنار عدم توجه به جلو به عنوان دو فاكتور اصلي حوادث مطرح ميشود. همچنين بحرانيترين ساعات تصادفات بين ساعت 16 تا 20 است كه با سهم 27 درصدي بيشترين نقش را در بروز حوادث دارد. كاملا آشكار است كه چه ميزان از حوادث زمستاني در بازه ساعت 12 ظهر تا 8 شب رخ ميدهد؛ بهطوريكه حدود 50درصد تصادفات در همين بازه زماني ثبت شده است. اين مساله در ارزيابي طرح زمستاني سال گذشته بايد بهطور ويژه مورد توجه قرار گيرد. بخشي از آسيبها و چالشهاي خدماترساني به هموطنان در سال گذشته ناشي از همين شرايط بود. براي مثال، يكي از موضوعات مهم، فراهمبودن مكانهاي مناسب براي اسكان اضطراري راهماندگان است. ما در شرايط عادي براي تأمين غذا و پوشش نيازهاي اوليه آمادگي داريم، اما در شرايط خاص زمستاني سال گذشته با چالش مواجه شديم. يكي ديگر از محورهاي مهم، كنترل فني ويژه پيش از اعزام ناوگان حملونقل مسافري است. سال گذشته برخي شركتها با تأخير در آمادهسازي و اعزام ناوگان مواجه بودند كه ميتواند در شرايط بحراني نگرانيهاي جدي ايجاد كند. در شرايط عادي مشكلي وجود ندارد، اما در زمان بحران، همين تأخيرها به مشكلات عمده منجر ميشود و امسال بايد بهطور جدي مدنظر قرار گيرد.» كرمي اسد همچنين اظهار كرده است: «موضوع سوخترساني در محورهاي زمستاني نيز اهميت بالايي دارد. پيشبينيهاي لازم بايد انجام شود تا در شرايط اضطراري با كمبود سوخت مواجه نشويم. همچنين پيشبيني نكردن جرثقيل سنگين در محورهاي كوهستاني يكي از آسيبها بود؛ موضوعي كه تأخير در امدادرساني و انسداد راهها را بهدنبال داشت. در حوزه مديريت محورها، تجربه پليس راه نشان داده كه استقرار مدير واحد در محورهاي همجوار و هماهنگي كامل ميان دستگاههاي امدادي، باعث تسهيل خدماترساني در شرايط خاص ميشود. پيشنهاد ميكنم اين مدل مديريت واحد در ساير حوزهها نيز مورد توجه قرار گيرد. از ديگر چالشها، ضعف در ايمني پرتگاهها و تجهيزات راه است كه بايد توسط دستگاههاي مرتبط دنبال شود. همچنين يكي از مشكلات امدادرساني، استفاده از لباسهاي غيرمتحدالشكل توسط نيروهاي امدادي بود؛ به همين دليل امسال اولويت ما استفاده از پوششهاي يكپارچه و استاندارد است. در طرح زمستاني امسال، يك خط قرمز جدي براي خودروهاي شخصي و امدادي تعريف شده است. همكاران ما در محورهاي ورودي و پايگاهها بر نحوه تردد و رعايت الزامات ايمني نظارت ويژه دارند و مسافران نيز بايد اين موضوع را مدنظر قرار دهند. اطلاعرساني از شرايط ترافيكي و وضعيت محورهاي كشور از اهميت بالايي برخوردار است. استفاده از سامانههاي پيامكي و هشداردهنده بايد بر اساس جغرافياي هر استان انجام شود؛ زيرا ممكن است وضعيت جوي در مبدأ سفر پايدار باشد اما در ادامه مسير، مسافر با شرايط زمستاني و كولاك مواجه شود. با بهرهگيري از دادههاي سازمان هواشناسي و پيشبينيهاي دقيق اين سازمان، ميتوان مديريت بهتري در عمليات زمستاني داشت و از بروز بسياري از مشكلات پيشگيري كرد. لازم است تمام دستگاههاي امدادي و خدماترسان، اطلاعات جوي را ملاك برنامهريزي قرار دهند تا عمليات زمستاني با دقت و هماهنگي بيشتري انجام شود.»
بايد سرعت مجاز ۱۲۰ كيلومتري در مه و برف تغيير كند
«محمدباقر سليمي» معاون عمليات پليس راهور با تأكيد بر اينكه سرعت ثابت در همه شرايط جوي قابل قبول نيست، گفته است: «تجربه جهاني نشان ميدهد اعمال سرعتهاي متغير در روزهاي برفي، مهآلود و شرايط نامساعد جوي ميتواند سهم مهمي در كاهش تصادفات داشته باشد. ريشه اصلي بسياري از تصادفات ما سرعت غيرمجاز است و تجربه جهاني نيز اين موضوع را تأييد ميكند. در شرايط نامساعد جوي و جنبي، محدوديتهاي سرعت بايد متغير باشد. هيچ جاي دنيا اينگونه نيست كه سرعت مجاز 120 كيلومتر در روز آفتابي، همان 120 كيلومتر در روز مهآلود يا برفي باشد. به نظر ميرسد بايد از جايي آغاز كنيم. اگر زيرساختها فعال باشد و بتوانيم از طريق تابلوهاي پيام متغير و سامانههاي اطلاعرساني سرعت را در مقاطع مختلف كنترل كنيم، ميتوانيم بخش مهمي از مشكلات و حوادث را كاهش دهيم. خواهش من اين است كه اگر امكان فراهم است، حداقل در يكي دو آزادراه كشور اين طرح را براي نخستينبار امسال اجرا كنيم تا نتايج آن مشخص شود. وقتي ظرفيتها در قالب يك طرح مشترك باشد، بايد ظاهر كار نيز نشاندهنده اجراي طرح باشد. يعني تيمهايي كه در محورهاي پرتصادف و ساعات اوج ترافيك حضور مييابند، فعال، آماده و كاملا مشخص باشند تا بتوانند در مديريت ترافيك و پيشگيري از حوادث نقش موثر ايفا كنند. رسانهها نقش بسيار مهمي دارند و خواهش ما اين است كه در بحثهاي آموزشي و اطلاعرساني بهويژه در فصل زمستان ما را همراهي كنند. اين موضوع ميتواند كمك بزرگي در كنترل تصادفات و بهبود وضعيت ايمني در روزهاي باقيمانده از سال باشد. يكي از چالشهاي فني، موضوع خودروهاي هيبريدي و برقي است. سال گذشته نيز تيم كارشناسي پليس راهور براي بررسي اين خودروها به مراكز توليد مراجعه كرد و اطلاعات دقيقتري دريافت شد. توليدكنندگان بايد راهنماييهاي لازم را در اختيار پليس بگذارند تا هنگام وقوع حادثه، اقدامات فني مناسب انجام شود و دامنه آسيبها افزايش پيدا نكند.» همچنين «احمد شيراني» رييس مركز اطلاعات و كنترل ترافيك پليس راهور فراجا با توجه به ورود موج بارشي جديد به كشور و آغاز بارشهاي پاييزي اعلام كرده است: «در نخستينبارشهاي پاييزي، به علت وجود ذرات روغن و رسوبات باقيمانده روي سطح مسير، ميزان لغزندگي بهطور قابلتوجهي افزايش مييابد و عدم رعايت احتياط از سوي رانندگان ميتواند احتمال تصادفات، واژگونيها و خروج از مسير را بالا ببرد. در چنين شرايطي، كاهش سرعت پايينتر از حد مجاز اعلامشده در تابلوها، رعايت سرعت مطمئنه و افزايش هوشياري رانندگان از مهمترين الزامات تردد ايمن است. در شروع بارشهاي سال گذشته نيز شاهد وقوع تصادفات زنجيرهاي سنگين در بخش خودروهاي شخصي و ناوگان حملونقل عمومي بودهايم كه علت اصلي آن، بيتوجهي رانندگان به ضرورت كاهش سرعت در بارندگي و رعايت فاصله طولي مناسب با خودروي جلويي بوده است. اصرار برخي رانندگان به رسيدن در زمان مقرر، بدون توجه به شرايط نامناسب جوي، يكي از عوامل زمينهساز حوادث است. رانندگان بايد براي سفر در شرايط بارندگي زمان بيشتري در نظر بگيرند و با آگاهي از افزايش لغزندگي سطح مسير، فاصله طولي ايمن را رعايت كنند و با سرعت مطمئنه، كه الزاما پايينتر از سرعتهاي مصوب جادهاي است، تردد داشته باشند. توجه به شرايط پيشرو، رعايت احتياط بيشتر، كاهش سرعت و افزايش فاصله طولي با خودرو جلويي، سه اصل حياتي براي جلوگيري از بروز حوادث در روزهاي باراني پيشِرو است.»