مجلس هم مي‌تواند از شهرداري سوال كند
دخيل‌عباس زارع‌زاده‌‌مهريزي٭
شهريور امسال دوره مديريت شهردار تهران 10ساله شد و ركوردي جديد در تاريخ بلديه تهران به جا گذاشت. دراين ميان بررسي عملكرد شوراها به عنوان ناظر و همچنين رويه‌اي كه شهردارتهران اتخاذ كرده مي‌تواند قابل تامل باشد. همان‌طور كه مي‌دانيد وظيفه شوراي شهر در كنار تصويب مصوبات و بررسي عملكرد شورا، نظارت برچگونگي اجراي وظايف و عملكرد شهرداري‌هاست. البته بايد در نظر داشت كه شوراها براي دخالت ايجاد نشده، بلكه وظيفه ذاتي آنها كنترل و نظارت برمديريت شهري است. با اين وجود بررسي عملكرد شوراها در شهرهاي بزرگ نشان مي‌دهد كه شوراها بيشتر به سمت دخالت و تصديگري پيش مي‌روند. اين دخالت در امورد شهرداري‌ها به گونه‌اي است كه بسياري از شهرداران شهرهاي بزرگ درست به دليل همين دخالت‌ها از وضعيت خود راضي نيستند چرا كه معتقدند تمامي اركان خصوصي و رفتاري آنها نيز مورد نقد و نظارت قرار گرفته است. البته در تهران به دليل دوقطبي بودن فضاي سياسي شورا اين وضعيت به مراتب بهتر است چرا كه به هر حال نظارت‌ها به گونه‌اي منطقي‌تر اجرا مي‌شود. از سويي شوراها نيز از نواقص قانوني براي نظارت برشهرداري‌ها و انجام وظايف‌شان گلايه دارند و معتقدند كه بايد اين قوانين مورد بازنگري قرار گيرد. اين گلايه، ايراد درستي است و درست به همين دليل هم هست كه مدتي است در كميسيون شوراهاي مجلس، درحال بازنگري قوانين شوراها هستيم تا هم اختيارات آنها بيشتر شود و هم توسعه نظارتي شوراها را شاهد باشيم. اين بازنگري باعث خواهد شد تا شوراهاي شهر كه هم‌اينك شوراهاي «شهرداري» هستند تا شوراهاي «شهر»، شكلي جديد به خود بگيرند. همچنين در بازنگري جديد به دنبال تاسيس پارلمان محلي هستيم. دراين روش، شوراها با تغييراتي شوراهاي محلي را شكل مي‌دهند و حتي مي‌توانند شيوه نامه براي آنها تدوين كنند. اما سوال بعدي اين است كه نظارت برشوراها برعهده چه نهادي است ؟ اين وظيفه براساس قانون برعهده شوراي عالي استان‌ها و كميسيون شوراهاي مجلس است. اين رويه تاكنون انجام شده ولي به دليل همان ضعف قوانين، چندان منسجم نبوده است. در همين خصوص از شوراي عالي استان‌ها خواسته‌ايم تا ما را در تدوين قوانين مربوطه ياري كند. از سويي با سفرهايي كه به كشورهايي چون اندونزي، تركمنستان و عراق و در آينده روسيه كه در آنها نظام شورايي حاكم است داشته و داريم در تلاشيم تا بتوانيم قوانين كشورهاي مختلف را در حوزه شوراها بررسي و در بازنگري‌هاي خود از آنها استفاده كنيم. همچنين چندي قبل شهردار تهران و رييس شوراي شهر ميهمان ما در مجلس بودند و گزارش‌هايي را ارايه دادند و گلايه‌هايي را نيز داشتند. اما در مورد شهرداري تهران... به نظرم شهردار تهران عملكرد متوسطي را در طول مديريت 10 ساله خود به نمايش گذاشته است. از نقاط ضعف مديريت وي مي‌توان به ناتواني در ايجاد درآمدهاي پايدار اشاره كرد. واقعيت اين است كه اين مسائل و تامين درآمد شهر با درآمدهايي چون تراكم فروشي، مسكن‌هاي موقتي براي شهر تهران هستند. اما شهردار تاكنون نتوانسته راهكار خوبي براي تامين هزينه‌هاي سنگين شهر از طرق ديگر اتخاذ كند. به همين دليل مجلس به عنوان يك نهاد پرسشگر حق خود مي‌داند تا هر وقت كه منافع شهر و شهروندان را در خطر ببيند، ورود پيدا كند و از شهردارتهران سوال كند و از وي جواب بخواهد كه البته اميدواريم اين فرآيند هيچگاه رخ ندهد.
٭سخنگوي كميسيون شوراها و امور داخلي مجلس