گرانمايگي و ديرينگي والاي فرهنگ ايراني

جشن‌هاي ايراني كه بسيار پرشمار نيز هستند، يكي از برجسته‌ترين و بنيادي‌ترين ويژگي‌هارا در فرهنگ ايراني پديد مي‌آورند. از اين ديد داراي ارزش بسيار فرهنگي، منشي، رواني و اجتماعي هستند، زيرا كه با برگزاري اين جشن‌ها، «چيستي» ايراني شناخته‌تر خواهد شد و استواري بيشتري خواهد يافت. هم ايرانيان به بهانه برگزاري اين جشن‌ها بيش از پيش با گرانمايگي، ديرينگي والاي فرهنگ و منش ايران آشنا خواهند شد و هم ديگر مردمان. از سوي ديگر يكي از ويژگي‌هاي بنيادين اين جشن‌ها، همگاني بودن آنهاست.

كمابيش مي‌توان گفت: همه جشن‌هاي ايراني آيين‌هايي هستند كه براي برگزاري آنها، ايرانيان در هر روستا و شهر، مي‌بايد گردهم بيايند و در كنار يكديگر آن جشن و آيين را برگزار كنند. اگر پاره‌اي از جشن‌هاي ايراني مانند جشن نوروزدر اين روزگار در شهرهاي بزرگ ايران به جشني خانوادگي فروكاسته است، از آن روست كه شيوه زندگاني نو، زمينه و امكان برگزاري اين جشن‌ها را به شيوه پيشين از ميان برده است. از سوي ديگر پيشينه جشن‌هاي ايران، آيين‌هاي شادماني‌اند. هر مردمي هم‌بسته‌تر باشند، شادمان‌تر و بي‌گمان توانايي بيشتري خواهند داشت در اينكه بتوانند جايي كه زندگي مي‌كنند با نگاهي گسترده‌تر سرزمين‌شان را پيشرفته‌تر و آبادان‌تر بگردانند. به ويژه در اين روزگار كه روزگار گسست و جدايي است و در شهرهاي بزرگ جهان، بدان گرايانند كه زندگي را در تنهايي بگذرانند از سويي و از ديگر سو، زمينه‌ها، بهانه‌ها و انگيزه‌هاي اندوه و دلمردگي هم افزايش يافته است، برگزاري اين جشن‌ها كه هم مايه شادماني‌اند، هم مايه و زمينه همبستگي و پيوند را فراهم مي‌كنند، كاركرد بيشتري خواهد داشت. حتي مي‌توان گفت: گونه‌اي بايستگي و ناچاري را براي مردمان از آن ميان ايرانيان، پديد خواهد آورد.

خوشبختانه چندي است كه مي‌بينيم برگزاري اين جشن‌ها در جامعه ايراني گسترش و روايي افزون‌تر يافته است. پاره‌اي از جشن‌ها كه به كناري نهاده شده بود در اين ساليان برگزارده. مانند جشن تيرگان، خردادگان، بهمن‌گان، ارديبهشت‌گان يا جشني كه به زودي فراخواهد رسيد؛ جشن آبانگان.