پاي صحبت‌هاي بابك چمن‌آرا
ياد «مرتضي احمدي» در شب يلدا با ما است
علي مطلب‌زاده / آلبوم موسيقي «صداي طهرون ۳» به هنرمندي زنده‌ياد مرتضي احمدي بازيگر، پژوهشگر و خواننده توسط نشر آواي خورشيد روز گذشته منتشر شد. اين آلبوم كه از جمله آثار پژوهشي و موسيقايي مرتضي احمدي با نوازندگي تار بهرنگ بقايي و تمبك علي رحيمي توسط نشر «آواي خورشيد» از يكشنبه ۲۹ آذرماه در بازار موسيقي عرضه شده است. پيش از اينها دو آلبوم از اين مجموعه در زمان حيات مرتضي احمدي منتشر شده بود. به بهانه انتشار اين آلبوم در آستانه شب يلدا گفت‌وگوي كوتاهي داشته‌ايم با بابك چمن‌آرا، تهيه‌كننده اين آلبوم كه در ادامه مي‌خوانيد.
چه فرآيندي طي شد تا مجموعه «صداي طهرون» تهيه و آماده شد؟
«صداي طهرون قديم 3» در ادامه صداهاي طهرون يك و دو كه اولي در سال 89 و دومي در سال 91 منتشر شد، منتشر شده است. دو آلبوم قبلي به محض دريافت مجوز منتشر شد. در بهار سال 93 تصميم گرفتيم تا به همراه آقاي احمدي دو نفري به ارشاد برويم و در مورد صدور مجوز براي مابقي قطعات صحبت كنيم. آنجا اين مساله مطرح شد كه آقاي احمدي چهل و چند سال زحمت گردآوري اين مجموعه را كشيده و تا اين مدت تنها 26 قطعه از آن مجوز گرفته است. خواهش كرديم اگر امكان دارد شرايطي فراهم شود تا شرايط انتشار مابقي قطعات نيز فراهم شود. در نهايت بعد از يك سال و خرده‌اي 34 قطعه ديگر از اين مجموعه مجوز گرفت.
قبلا اعلام شده بود اين مجموعه در حدود 70 قطعه است؟
ما 106 قطعه ضبط كرده بوديم و 26 قطعه آن مجوز گرفته بود، از 80 قطعه باقيمانده هم 34 قطعه ديگر مجوز گرفت و ما اين تعداد قطعه را در نهايت براي مجموعه‌هاي صداي طهرون 3، 4 و 5 در نظر گرفتيم. وقتي مجوز اين قطعات صادر شد متاسفانه آقاي احمدي پيش ما نبودند و يكي دو ماه از فوت ايشان مي‌گذشت. آن زمان واقعا دل و دماغ انتشار اين آثار را نداشتيم وگرنه مي‌توانستيم قسمت سوم اين مجموعه را براي انتشار در شب عيد آماده كنيم. خود ايشان دوست داشت موقع تولدش هر سال يك آلبوم از اين مجموعه منتشر شود و ما هم در اين مورد به او قول داده بوديم. تولد امسال او مصادف با ايام محرم بود و ما آن موقع نخواستيم اين آلبوم را منتشر كنيم. اين‌طور شد كه سومين قسمت اين مجموعه را در شب يلدا كه مصادف با سالگرد فوت آقاي احمدي هم هست منتشر كرديم. به هر حال بعد از فوت ايشان در تمام شب يلداها مطمئنا به ياد او هم مي‌افتيم. خود من عقيده دارم در مراسم شب يلدا و حافظ و سفره‌اي كه دورش مي‌نشينيم اسم و ياد آقاي احمدي هم با همه ما هست.
مجموعه «صداي طهرون 3» با مجموعه قبلي تفاوت‌هايي هم دارد؟
زماني كه صداهاي طهرون 3، 4 و 5 را مستر مي‌كرديم ديگر آقاي احمدي پيش ما نبودند كه راهنمايي‌مان بكنند. اما بهرنگ بقايي نوه او در كنار ما بود كه تار هم مي‌نوازد. او بهترين راهنماي ما بود تا بتوانيم در سازبندي و چيدن قطعات بهترين تركيب را به دست بياوريم. بر خلاف دو مجموعه قبلي كه سازهاي تنبك و داريه بود در قطعات اين آلبوم از تار هم استفاده شده و اين تفاوت بارز شنيداري اين آلبوم است. در جاهايي هم كه به گروه كر احتياج داشتيم دوستاني بودند كه استقبال كردند و با ما همكاري داشتند.
پس با اين حساب عدم حضور آقاي احمدي در اين آلبوم آن‌چنان حس نمي‌شود؟
دقيقا. به هر حال ما صداي ايشان را كه اصل ماجراست داريم و نمي‌توانيم در آن تغييري بدهيم. ما در مورد اينكه كجا از ساز، بشكن يا دست استفاده كنيم تصميم گرفتيم. جاهايي بود كه آقاي احمدي به عنوان شاهد براي ما مشخص كرده بود و ما بر اساس همين الگوها جاهاي ديگر را كه ايشان به آن اشاره‌اي نكرده بودند توليد كرديم. البته با توجه به دو مجموعه قبلي كه با ايشان كار شده بود هم شناخت كافي نسبت به كار او داشتيم.
صداي تهران 4 و 5 چه؟ آيا از الان مي‌توان اين قول را داد كه اين دو در سال‌هاي بعد به صورت منظم منتشر شوند؟
حتما اين اتفاق خواهد افتاد و صداي طهرون 4 و 5 در پاييزهاي 95 و 96 منتشر خواهد شد.
استقبال مخاطب از مجموعه‌هاي قبلي چطور بود؟ آيا پيش‌بيني‌اي براي استقبال از قسمت سوم داريد؟
يك واقعيتي كه بر اساس آمار وجود دارد اين است كه از صداي طهرون 1 خيلي استقبال خوبي شد. به هر حال بعد از سال‌ها مردم صداي آقاي احمدي را مي‌شنيدند و از اين قطعات خاطره داشتند و همين باعث فروش بالاي اين آلبوم شد. اين اتفاق در مورد صداي تهران 2 نيفتاد و من فكر مي‌كنم دليلش فروش كم همه آثار موسيقي در آن برهه بود و افت فروش در موسيقي سنتي، كلاسيك و پاپ را شاهد بوديم. اما به شخصه فكر مي‌كنم از صداي تهران 3 استقبال خوبي شود و فروشي خوبي هم داشته باشد.
و مورد آخر؟
اين آلبوم منتشر شده و فكر مي‌كنم در همه جا حتي در سايت‌هاي قانوني خريد و دانلود موجود باشد. خواهش من اين است كه نه تنها در مورد اين آلبوم، بلكه تمام آثاري كه منتشر مي‌شود به احترام موسيقي، ناشر و شخصيت خودمان از كانال‌هاي غيررسمي و دانلود غيرقانوني آن را تهيه نكنيم. هنر موسيقي از اين مورد خيلي آسيب ديده است و بهتر است ما هم هر كدام به سهم خودمان اين آسيب‌ها را اضافه نكنيم.