گزارش ديپلماسي
پايان بي‌حاصل نشست يك روزه اعراب منطقه در عربستان
اعضاي شوراي همكاري هم با رياض همكاري نكردند
امروز عراق طرحي براي پايان تنش ميان تهران و رياض پيشنهاد خواهد كرد
گروه ديپلماسي| وزير امور خارجه عربستان از اسلام‌آباد با دستان خالي به پايتخت كشور خود بازگشت تا در نشست فوق‌العاده شوراي همكاري خليج فارس كه به مناسبت تنش جديد ميان تهران و رياض برگزار شده بود، شركت كند؛ نشستي براي شاخ و شانه كشيدن‌هاي آل‌سعود و اعراب نه‌چندان متحد در عمل با رياض در برابر تهران. بهانه اين‌همه رفت و آمدهاي اخير وزير خارجه عربستان هم حمله به نمايندگي‌هاي عربستان در تهران و مشهد توسط برخي عناصر خودسر پس از اعدام شيخ نمر در عربستان است؛ حمله‌اي كه دولت ايران در عالي‌ترين سطوح آن را محكوم كرده، هيچ ديپلمات عربستاني هم در جريان آن آسيب نديده است و البته رييس‌جمهور ايران هم دستور رسيدگي خارج از نوبت به پرونده متهمان حمله به ساختمان سفارتخانه را داده است. روز گذشته نشست شوراي همكاري پشت درهاي بسته با حضور تمامي اعضاي آن يعني بحرين، كويت، عمان، قطر، عربستان سعودي و امارات در مقر فعاليت اين شورا در رياض برگزار شد. به گفته «عبداللطيف الزياني» دبيركل شوراي همكاري خليج فارس در نشست روز گذشته حوادث اخير مربوط به سفارت عربستان در تهران بررسي شده است. الزياني با قرائت بيانيه پاياني نشست شوراي همكاري خليج فارس، حوادث اخير سفارت عربستان را محكوم كرده و مسووليت آن را بر عهده دولت ايران دانست. به گزارش فارس بر اساس اين بيانيه همچنين شوراي همكاري خليج فارس، آنچه دخالت ايران در امور داخلي عربستان توصيف كرده را محكوم و اعلام كرد كه اين اقدامات با اصول حسن جوار و احترام به حاكميت كشورها در تناقض است. در اين بيانيه آمده كه همه كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس در كنار عربستان خواهند بود و از تلاش‌هاي اين كشور براي آنچه مقابله با اقدامات تروريستي دانسته حمايت كرد. اين سازمان همچنين ايران را به حمايت از تروريسم و ايجاد فتنه در منطقه متهم كرد و مدعي شد كه ايران جزاير سه‌گانه را اشغال كرده است. نشست روز گذشته در حالي در رياض به پايان رسيد كه براي صدور چنين بيانيه عاري از اقدام لازم‌الاجرايي از سوي كشورهاي عضو در حمايت از عربستان شايد اصلا نيازي به برگزاري نشست نبود چرا كه تمامي كشورهاي عضو شورا به نوعي پس از قطع رابطه ديپلماتيك عربستان با ايران در بيانيه‌هاي متفاوت حمايت خود از رياض را اعلام كرده بودند. در شرايطي كه عربستان تلاش مي‌كند ايران را به نوعي دچار تحريم سياسي در منطقه كند، حتي كشورهاي عضو شوراي همكاري هم با اين اقدام رياض همصدا نشده‌اند. در ميان اين كشورها تنها بحرين رابطه خود را با تهران قطع كرده و امارات هم سطح رابطه خود را كاهش داده است. روز گذشته «عادل الجبير»، وزير خارجه عربستان اعلام كرد كه نشست فوق‌العاده سازمان همكاري اسلامي به درخواست عربستان براي بررسي تنش‌هاي اخير ايجادشده ميان رياض و تهران برگزار خواهد شد و ايران نيز به عنوان عضوي از اين سازمان به اين نشست دعوت شده است. عادل الجبير براي چندمين بار در چند روز گذشته ايران را به آغاز تنش متهم كرده و اعلام كرد كه اقدامات ايران تحت نظارت خواهد بود و در صورت بروز اقدامات مشابه راه‌هاي ديگري براي مقابله با اين اقدامات در نظر گرفته شده است. الجبير در پاسخ به سوال خبرنگاري درباره احتمال گفت‌وگوهاي مستقيم با تهران ادعا كرد كه ايران در طول سال‌هاي گذشته در امور كشورهاي ما دخالت كرده و به دنبال طايفه‌گرايي بوده به همين دليل خواستار توقف اقدامات اين كشور هستيم. وي افزود: ايران بايد انتخاب كند كه مي‌خواهد يك حكومت باشد يا يك انقلاب، اگر مي‌خواهد كه حكومت باشد امكان و اميد به گفت‌وگو و ارتباط عادي وجود دارد اما اگر مي‌خواهد به رفتارهاي انقلابي خود ادامه دهد نبايد انتظار منطق نيز داشته باشد. پس از نشست شوراي همكاري در رياض نوبت به نشست اعضاي اتحاديه اروپا در قاهره رسيده است كه امروز در پايتخت مصر برگزار خواهد شد و گفته مي‌شود كه باز هم تنش ميان تهران و رياض سوژه اصلي برگزاري آن است. روز گذشته «ابراهيم جعفري»، وزير خارجه عراق كه براي حضور در نشست فوق‌العاده اتحاديه عرب به قاهره سفر كرده در نشست خبري مشترك با «نبيل العربي» دبيركل اتحاديه عرب حاضر شد. جعفري در اين نشست اعلام كرد عراق طرحي پيشنهادي براي از بين بردن تنش موجود ميان عربستان و ايران را ارايه خواهد كرد. وي تاكيد كرد كه عراق تلاش خواهد كرد امنيت مردم در خاورميانه را تامين كند و از وقوع درگيري نظامي در اين منطقه جلوگيري كند.
ظريف: در برابر عربستان بردباري به خرج داديم
محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان روز گذشته در ديدار با معاون وزير امور خارجه چين كه به تهران سفر كرده پيرامون روابط جمهوري اسلامي ايران و عربستان اظهار گفت: ما تاكنون اقدامات منفي عربستان را با بردباري پاسخ داده‌ايم، چرا كه تعقل ايراني با رويكردهاي نسنجيده و خام مقامات عربستان همواره فاصله دارد و ما به دنبال تنش در منطقه نيستيم. در اين ديدار جانگ مينگ، معاون وزير امور خارجه چين با اشاره به جايگاه مهم و نقش عربستان و جمهوري اسلامي ايران در تحولات منطقه گفت: ما رويكردهاي جمهوري اسلامي ايران را در سياست خارجي خود، رويكردي عاقلانه ارزيابي مي‌كنيم و چين در جهت كمك به صلح و امنيت از هيچ كوششي فروگذار نخواهد كرد.
محمدجواد ظريف درباره تنش اخير ايران و عربستان
به مقام‌‌هاي بين‌المللي نامه نوشت
پاسخ «نه» تهران به اقدامات تنش‌آميز رياض
گروه ديپلماسي| اين روزها، خاورميانه بيش از هر زمان ديگري ملتهب است. در حالي كه از هفته گذشته و با اعدام آيت‌الله شيخ نمر و سپس قطع رابطه ديپلماتيك رياض با تهران، خاورميانه شرايط خطير و پر فراز و نشيبي را پشت سر مي‌گذارد، عادل الجبير، وزير امور خارجه عربستان عزم خويش را جزم كرده است تا پشت ايران را به خاك بمالد. مصاحبه‌هاي متعدد، سفرهاي پي در پي و برگزاري نشست‌هايي با محوريت محكوم ساختن ايران، جزيي جدانشدني از كارهاي روزانه وزير خارجه سعودي شده است. اينك به نظر مي‌رسد رياض دور جديدي از برنامه‌هاي تخريبي عليه ايران را كليد زده و مي‌خواهد آشكارتر و فعال‌تر نسبت به تهران عمل كند تا اين‌گونه زمين سوخته شكست خورده خود در پرونده‌هاي منطقه‌اي را عوض كند. با آنكه عربستان اكنون در حال دميدن در شيپور اختلافات است، اما با تمام اين تلاش‌ها، صبر و خويشتنداري تهران تمام‌نشدني است. محمد جواد ظريف در آخرين اقدام خود، نامه‌هاي جداگانه‌اي خطاب به دبيركل سازمان ملل متحد، دبيركل سازمان همكاري‌هاي اسلامي و وزراي امور خارجه كشورهاي عضو سازمان ملل متحد ارسال كرده و در آن گفته است كه «تهران هيچ علاقه يا ميلي به بالا گرفتن تنش در همسايگي خود ندارد. » او در نامه‌اش رياض را هم به تصميم‌گيري دعوت كرده است؛ ادامه راه موجود و ادامه حمايت از تروريست‌ها يا ايفاي نقش سازنده منطقه‌اي. وزير امور خارجه در اين نامه‌ها به «تحولات تاسف‌آور اخير ميان ايران و عربستان سعودي» در روزهاي اخير اشاره كرده و گفته است: نشانه‌هايي وجود دارد كه برخي در عربستان سعودي در كار گرفتار كردن تمام منطقه در بحران هستند و بيم آن دارند با كنار رفتن ابرهاي تصنعي تهديد ايران هسته‌اي، تهديدات واقعي جهاني كه توسط افراطيون و حاميان‌شان پديد آمده است برملا شود. وي يادآور شده است: دست‌اندركاران كشتارهاي افراط‌گرايانه و نيز اغلب اعضاي القاعده، طالبان، داعش و جبهه النصره شهروندان سعودي هستند يا توسط عوام‌فريبان مستظهر به منابع مالي نفتي شست‌وشوي مغزي شده‌اند. هم اينان پيام ضد اسلامي نفرت و طرد و فرقه‌گرايي را ظرف چند دهه در جهان گسترانده‌اند. وي نمونه‌هايي از اقدامات مستقيما تحريك‌آميز عربستان سعودي در مقابله با ايران را نام برده است: حمله نظامي عليه اماكن ديپلماتيك ايران در يمن و حمايت از تروريست‌ها در حمله به اين اماكن در كشورهاي ديگر، بدرفتاري مداوم با زايران ايراني، نفرت‌پراكني در خطبه‌هاي سخنرانان رسمي سعودي نه تنها عليه ايران بلكه عليه تمام مسلمانان شيعه، گردن زدن غير قابل توجيه و تحريك‌كننده علماي شيعه و بالاخره تحريك جنگ اقتصادي عليه جمهوري اسلامي ايران. وزير خارجه تاكيد كرده است در تمامي اين موارد، ايران به پشتوانه اعتماد به قدرت آرمان، ايمان راسخ و مردم خود از اقدامات تلافي‌جويانه، قطع يا حتي كاهش سطح روابط با عربستان سعودي پرهيز كرده و در مقابل نفرت‌پراكني فرقه‌گرايانه سعودي همگان را به وحدت اسلامي فرا خوانده است. در حالي كه عربستان سعودي يا عواملش اماكن ديپلماتيك ايران را هدف قرار داده و ديپلمات‌ها و شهروندان عادي ايراني را به قتل رسانده‌اند، دولت ايران با صراحت حمله به سفارت و كنسولگري عربستان در 12 دي ماه را محكوم، سلامت و عزت ديپلمات‌هاي سعودي را تضمين و اقدامات فوري در خصوص بازسازي مجتمع ديپلماتيك سعودي اتخاذ كرده است. ايران در بالاترين سطح، اراده خود براي مجازات متخلفان بر اساس قانون را اعلام و اقدامات تنبيهي عليه كساني كه در حفاظت از اماكن ديپلماتيك قصور ورزيده بودند اتخاذ و تحقيقات داخلي براي مشخص شدن علل حادثه و جلوگيري از تكرار آن را آغاز كرده است. ظريف بر عزم جمهوري اسلامي ايران براي عمل به تعهداتش بر اساس حقوق بين‌الملل و اسناد مرتبط، به خصوص كنوانسيون 1961 وين در خصوص روابط ديپلماتيك و كنوانسيون 1963 وين درباره روابط كنسولي تاكيد كرده است. وزير خارجه كشورمان در اين نامه‌ها افزوده است: ما هيچ علاقه يا ميلي به بالا گرفتن تنش در همسايگي خود نداريم. ما همه نيازمنديم در مقابل تهديدات افراط‌گرايان عليه خودمان متحد شويم. در واقع، رييس‌جمهور و من از نخستين روزهاي پس از انتخابات، پيام‌هاي عمومي و خصوصي مبني بر آمادگي براي گفت‌وگو و زمينه‌سازي ثبات منطقه‌اي و مبارزه با خشونت و افراط‌گرايي به عربستان ارسال كرديم. عربستان سعودي بايد دست به انتخابي بسيار مهم بزند. آنها مي‌توانند به حمايت از تروريست‌هاي افراطي و ترويج نفرت فرقه‌اي ادامه دهند يا راه حسن همجواري و ايفاي نقش سازنده در ثبات منطقه‌اي را انتخاب كنند. اميدواريم عربستان سعودي نسبت به پيمودن راه خرد متقاعد شود.